Helge Kragh: "Οι γενιές των κβάντων"



Τίτλος: Οι γενιές των κβάντων: Η ιστορία της φυσικής του 20ού αιώνα
Πρωτότυπος τίτλος: Quantum Generations: A History of Physics in the Twentieth Century
Συγγραφέας: Kragh, Helge
Μετάφραση: Γ. Κατσιλιέρης
Εκδόσεις: Κάτοπτρο
Έτος έκδοσης: 2004
Διαστάσεις: 24x17εκ.
Αριθμός σελίδων: 562σ.
ISBN: 960-7778-81-2


Υπάρχουν κάποια βιβλία που μου αρέσει να τα αποκαλώ χαριτολογώντας "συγκεντρωτικά". Είναι δηλαδή βιβλία που έχουν ως στόχο να συγκεντρώσουν και να συμπυκνώσουν την εκτεταμένη γνώση μας γύρω από κάποιο θέμα, ώστε ο αναγνώστης να αποκτήσει μια πολύ καλή άποψη του αντικειμένου, χωρίς να χρειαστεί να εισέλθει σε κουραστικές πολλές φορές λεπτομέρειες. Φυσικά τα βιβλία αυτά απαιτούν από τους συγγραφείς τους να έχουν οξεία κριτική σκέψη και ικανότητα, ώστε να είναι σε θέση να κρίνουν τι είναι άξιο αναφοράς και τι όχι. Η επιτυχία τους επαφίεται στο κριτικό τους πνεύμα, στις περιγραφικές τους ικανότητες αλλά και στη σχέση τους με το αντικείμενο.
Ένα από αυτά τα βιβλία είναι "Οι γενιές των κβάντων". Αποτελεί μια προσπάθεια αφήγησης της ιστορίας της φυσικής του εικοστού αιώνα, με ματιά όχι αμιγώς επιστημονική, αλλά τοποθετώντας τα γεγονότα στο ιστορικοκοινωνικό τους πλαίσιο. Πχ ο συγγραφέας, όταν θα αναφερθεί στη σχάση του πυρήνα, θα μας εξηγήσει και τι επιπτώσεις είχε το επιστημονικό αυτό γεγονός στην ανθρωπότητα, αλλά και πως αντιμετώπισε η ίδια η ανθρωπότητα στη συνέχεια τη Φυσική.
Το βιβλίο θα έλεγα ότι απαιτεί κάποιες γνώσεις Φυσικής για να κατανοηθεί πλήρως και έτσι δε θα το πρότεινα σε κάποιο που δεν τις έχει. Κάποιος γνώστης όμως, που αγαπά την Επιστήμη και την Ιστορία της, θα βρει το βιβλίο συναρπαστικό. Ο Helge Kragh, Καθηγητής της Ιστορίας της Επιστήμης, αποδείχτηκε μια εξαίρετη επιλογή του εκδοτικού οίκου του Πανεπιστημίου του Πρίνστον για τη συγγραφή αυτού του βιβλίου. Βαθύς γνώστης της Φυσικής, αλλά και μελετητής των επιδράσεών της στην ανθρώπινη ιστορία, ο Kragh μας χάρισε ένα βιβλίο-αναφορά για τη Φυσική του εικοστού αιώνα.

Από το εξώφυλλο:
Το παρόν βιβλίο, το οποίο αποτελεί την πρώτη μονότομη πλήρη ιστορία της Φυσικής του 20ού αιώνα, μας ταξιδεύει από την ανακάλυψη των ακτίνων Χ στο μέσον της δεκαετίας του 1890 ώς τη θεωρία υπερχορδών της δεκαετίας του 1990. Σε αντίθεση με τις περισσότερες προηγούμενες ιστορίες της Φυσικής, οι οποίες ήταν γραμμένες είτε από αυστηρή επιστημονική σκοπιά είτε από κοινωνική και θεσμική, οι Γενιές των Κβάντων συνδυάζουν και τις δύο προσεγγίσεις. Ο Kragh γράφει για την καθαρή επιστήμη με την εμπειρογνωμοσύνη ενός ώριμου φυσικού, διατηρώντας παράλληλα το περιεχόμενο προσικό και στον μη ειδικό, ενώ εστιάζει ιδιαίτερα στις πρακτικές χρήσεις της επιστήμης, που εκτείνονται από τα CD μέχρι τις σύγχρονες βόμβες.
Ως ιστορικός, ο Kragh σκιαγραφεί δεξιοτεχνικά τα κοινωνικά και οικονομικά πλαίσια που διαμόρφωσαν τη Φυσική του 20ού αιώνα. Γράφει, φερ ειπείν, για τον αντίκτυπο των δύο παγκόσμιων πολέμων, τη μοίρα της Φυσικής υπό τον Χίτλερ, τον Μουσολίνι και τον Στάλιν, το ρόλο της έρευνας για στρατιωτικούς σκοπούς, την αναδυόμενη ηγεμονία των ΗΠΑ, και την έντονη αντίδραση εναντίον της επιστήμης που ξεκίνησε τη δεκαετία του 1960. Παρουσιάζει επιπλέον πως οι επαναστατικές ανακαλύψεις επιστημόνων, από τον Αϊνστάιν, τον Planck και τον Bohr ώς τον Stephen Hawking, στηρίχθηκαν στην μεγάλη παράδοση των προηγούμενων αιώνων.


«Το βιβλίο αυτό θα αναδειχθεί σε ανεκτίμητη και αναντικατάστατη πηγή αναφοράς για όσους αναζητούν την πλήρη κατανόηση του αντικειμένου του -το οποίο, βεβαίως, αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα της σύγχρονης ιστορίας».
Spencer R. Weart, American Institute of Physics
 
Δεν το έχω διαβάσει το συγκεκριμένο, αλλά έχει καλές κριτικές.
Μιας και καταπιάστηκες με το θέμα, θα σου συστήσω και το "Τριάντα χρόνια που συγκλόνισαν τη φυσική (Η ιστορία της κβαντικής θεωρίας)" του Τζωρτζ Γκάμοφ, σε εικονογράφηση του ίδιου. Ο Γκάμοφ (εκτός από το κύρος του ως ερευνητής) είχε μεγάλη φήμη ως εκλαϊκευτής επιστημονικών θεμάτων. Το ύφος είναι ανάλαφρο και με χιούμορ, παρόλο που μπαίνει σε κάποιες τεχνικές λεπτομέρειες (χωρίς όμως να γίνεται κουραστικός).
 
Το συγκεκριμένο του Γκάμοφ δεν το έχω διαβάσει, γιατί είχα δει ότι είναι παλιά έκδοση και σκέφτηκα ότι θα δυσκολευτώ να το βρω. Ωστόσο έχω διαβάσει τις "Περιπέτειες του κ. Τομπκινς", και με γοήτευσε! Για κάποιον που θέλει να πάρει μια καλή γεύση από τη μαγεία της φυσικής, του το συνιστώ ανεπιφύλακτα. Και φυσικά, έχεις δίκιο για το ύφος του Γκάμοφ!:)
 
Μου αρέσουν τρελά τέτοια βιβλία και ειδικά αν αφορούν την φυσική. Θα τα προμηθευτώ σύντομα. :)
 
Top