Σε πολλές γλώσσες υπαρχουν υπολείμματα της παλιοτερης φεουδαρχικης εποχης, δηλαδή του τρόπου οπου ένας λαϊκός απευθυνόταν σε κάποιον ευγενή. Σημερα αυτα τα υπολείμματα έχουν τη χρηση της ευγένειας.
Τωρα έχει τύχει κάτι και με απασχόλησε το πότε πρέπει ή νιώθουμε να χρησιμοποιήσουμε τον πληθυντικό ευγενείας. Αφορμή υπήρξε ένα βίντεο των Ράδιο Αρβύλα, me την επίσκεψη ενός Υπουγού στο νοσοκομείο οπου νοσηλεύονταν οι μετανάστες εργάτες στις φραουλοπαραγωγές. Ο Υπουργός τους μίλησε, είπε τις υποσχέσεις του, και κατόπιν ο Κανάκης σχολίασε οτι όλα αυτά τα έλεγε στον ενικό!!!
Εμένα μου φάνηκε φυσικότατο ο Υπουργός να μιλάει στους νεώτερους, αμόρφωτους, φτωχότερους μετανάστες στον ενικό. Το σχόλιο όμως του Κανάκη με έκανε να το συνειδητοποιησω, και να σκεφτώ οτι αν οι νοσηλευόμενοι ήταν Ελληνες εργάτες, οδηγοί λεωφορείων, οικοδόμοι ή τί άλλο, θα τους μιλούσε στον πληθυντικό.
Δε νομίζω οτι υπερβάλω οταν λέω πως η χρήση ή μη του πληθυντικού ευγενείας στη συγκεκριμενη περιπτωση αποτελει δεικτης του πως νιωθουμε απεναντι στον αλλο.
Μου είναι δύσκολο να φανταστώ οτι θα έπρεπε να απευθύνομαι σε ένα ζητιάνο, σε ένα μετανάστη, σε ένα τσιγγάνο, ή σε άλλες κατηγορίες ανθρωπων στον πληθυντικό. Δεν είμαι ρατσιστής, δεν τους νιώθω κατώτερους, αλλά τους νιωθω εξω απο την κοινωνια οπου ζω. Αυτή είναι η γλώσσα μου, αφού δεν εχω δει ποτε κανεναν να τους μιλάει στον πληθυντικό (και αν το εβλεπα, θα μου φαινοταν πολυ περιεργο). Και παρότι συνειδητοποιώ και λέω τα παραπάνω, δεν έχω σκοπό να αλλάξω τη γλώσσα μου.
Πρόσφατα μίλησα σε καποιο ζητιάνο στον πληθυντικό, αλλα εκεινος ηταν οικογενειαρχης μεγαλης ηλικίας.
Στη γλωσσική μας συνείδηση λοιπον, καποιες κατηγοριες ανθρωπων ανηκουν σε κατώτερη κοινωνική τάξη;
Μιλάω φυσικά για τη χρήση του πληθυντικού ευγενείας που υπάρχει στα Ελληνικά (και τα Γαλλικα). Σε αλλες γλωσσες υπαρχει παρομοιος μηχανισμός: Ισπανικά και Ιταλικά έχουν 3ο θηλυκό πρόσωπο, και αναφέρονται στη Χάρη κάποιου (δηλ. εκεί που εμείς λέμε "πώς σας λένε;" ο Ιταλος λέει "πώς τη λένε (τη Χάρη σας);"). Σε άλλες γλωσσες ξέρω οτι υπαρχουν ειδικοι τιμητικοί τύποι, ακόμα και γραμματικοί: πχ. στα Γιαπωνέζικα, όταν μιλάμε σε κάποιο άγνωστο ή πρεσβύτερο χρησιμοποιούμε διαφορετική "διάλεκτο".
Τωρα έχει τύχει κάτι και με απασχόλησε το πότε πρέπει ή νιώθουμε να χρησιμοποιήσουμε τον πληθυντικό ευγενείας. Αφορμή υπήρξε ένα βίντεο των Ράδιο Αρβύλα, me την επίσκεψη ενός Υπουγού στο νοσοκομείο οπου νοσηλεύονταν οι μετανάστες εργάτες στις φραουλοπαραγωγές. Ο Υπουργός τους μίλησε, είπε τις υποσχέσεις του, και κατόπιν ο Κανάκης σχολίασε οτι όλα αυτά τα έλεγε στον ενικό!!!
Εμένα μου φάνηκε φυσικότατο ο Υπουργός να μιλάει στους νεώτερους, αμόρφωτους, φτωχότερους μετανάστες στον ενικό. Το σχόλιο όμως του Κανάκη με έκανε να το συνειδητοποιησω, και να σκεφτώ οτι αν οι νοσηλευόμενοι ήταν Ελληνες εργάτες, οδηγοί λεωφορείων, οικοδόμοι ή τί άλλο, θα τους μιλούσε στον πληθυντικό.
Δε νομίζω οτι υπερβάλω οταν λέω πως η χρήση ή μη του πληθυντικού ευγενείας στη συγκεκριμενη περιπτωση αποτελει δεικτης του πως νιωθουμε απεναντι στον αλλο.
Μου είναι δύσκολο να φανταστώ οτι θα έπρεπε να απευθύνομαι σε ένα ζητιάνο, σε ένα μετανάστη, σε ένα τσιγγάνο, ή σε άλλες κατηγορίες ανθρωπων στον πληθυντικό. Δεν είμαι ρατσιστής, δεν τους νιώθω κατώτερους, αλλά τους νιωθω εξω απο την κοινωνια οπου ζω. Αυτή είναι η γλώσσα μου, αφού δεν εχω δει ποτε κανεναν να τους μιλάει στον πληθυντικό (και αν το εβλεπα, θα μου φαινοταν πολυ περιεργο). Και παρότι συνειδητοποιώ και λέω τα παραπάνω, δεν έχω σκοπό να αλλάξω τη γλώσσα μου.
Πρόσφατα μίλησα σε καποιο ζητιάνο στον πληθυντικό, αλλα εκεινος ηταν οικογενειαρχης μεγαλης ηλικίας.
Στη γλωσσική μας συνείδηση λοιπον, καποιες κατηγοριες ανθρωπων ανηκουν σε κατώτερη κοινωνική τάξη;