Λοιπόν, σκέφτηκα εδώ να δούμε τις γλωσσικές διαφορές μεταξύ Βόρειας και Νότιας Ελλάδας ή, αν το θέλετε, μεταξύ Θεσσαλονίκης κι Αθήνας.
Για ιδιωματικές λέξεις και φράσεις από άλλες περιοχές κοιτάξτε εδώ.
Για το τι σημαίνει όζα, κοιτάξτε στο παρακάτω πίνακα!
Και για αρχή να πιάσω το θέμα της μπουγάτσας
Κατά κάποιον τρόπο οι Αθηναίοι μοιάζουν ανίκανοι να ξεχωρίσουν την διαφορά μεταξύ τυρόπιττας και μπουγάτσας με τυρί, προφανώς επειδή στην Αθήνα δεν υπάρχει τόση ποικιλία! Φυσικά η διαφορά είναι κυρίως το φύλλο. Αυτό είναι που κάνει την μπουγάτσα και γι' αυτό μπορείς να φτειάξεις μπουγάτσα με διάφορα υλικά αν και τα πιο συνηθισμένα είναι η κρέμα και το τυρί. Δηλαδή για να το πούμε απλά: άλλο πράγμα η τυρόπιττα κι άλλο πράγμα η μπουγάτσα με τυρί κι αν δεν τα ξεχωρίζει κάποιος, απλά νομίζει και δεν γνωρίζει!
Έχουμε και το πελώριο θέμα με τα σουβλάκια και τον γύρο κ.τ.λ. Να ξεκινήσουμε με την λέξη σάντουιτς η οποία στον Νότο χαρακτηρίζει αποκλειστικά το γνωστό κρύο (π.χ. με ζαμπόν και κασέρι/τυρί) ενώ στον Βορρά πέρα από το κρύο, σάντουιτς ονομάζεται γενικά και αυτό που παίρνεις να φας στο γυράδικο κι ας είναι πίττα με γύρο. Περνώντας έξω απ' το γυράδικο η προτροπή στον Βορά θα είναι "Μπαίνουμε να φάμε κάνα σάντουιτς;" Στον Νότο πάλι, αυτό που παίρνεις να φας στο γυράδικο λέγεται σουβλάκι (κι ας είναι και ασούβλιστο μπιφτέκι).
Φυσικά δεν υπάρχει σωστό και λάθος και εδώ είναι το αστείο, καθώς οι μεν προσπαθούν να πείσουν τους δέ πως τα λένε λάθος!
Βορράς και Νότος έχουν κωδικοποιήσει τις έννοιες σε κάποιες λέξεις και αυτό είναι καθ' όλα σωστή γλώσσα! Κι αν οι μεν ονομάζουν το περασμένο σε ξυλάκι κρέας επειδή το βλέπουν σαν μικρό σουβλί ενώ οι δέ θυμούνται πως κάποτε το περνούσαν σε ένα μικρό καλάμι, ε, σωστοί καί οι δύο! 
Από εκεί και πέρα υπάρχουν διαφορετικές λέξεις για καθημερινά πράγματα κι έτσι στον Βορά ο μαθητής σβήνει με σβήστρα* ενώ στον Νότο με γόμα και οι Θεσσαλονικιές βάφουν τα νύχια τους με όζα ενώ οι Αθηναίες με μανό. Πολύ ιδιαίτερη η μάλλον ηχοποίητη λέξη φούιτ για να αποδώσει στον Βορρά το τρύπιο λάστιχο στο ποδήλατο, στο αυτοκίνητο ή και αλλού. "Έπαθα φούιτ!" αναφωνεί π.χ. ο Καστοριανός στεναχωρημένος!
Όμως και στα τυριά έχουμε κάποια απόκλιση. Στον Βορρά λοιπόν όταν λέμε τυρί αναφερόμαστε κυρίως στην ποικιλία της φέτας ενώ στον Νότο αναφερόμαστε σε όλα τα τυριά ανεξαρτήτως. Στον Βορρά όταν λέμε κασέρι αναφερόμαστε σε όλα τα κίτρινα τυριά ανεξαρτήτως (π.χ. γκούντα, γραβιέρα κ.τ.λ.) ενώ στον Νότο σε συγκεκριμένη ποικιλία που φέρει την συγκεκριμένη ονομασία.
Πάμε να δούμε λοιπόν τις αντιστοιχίες όπου στην πρώτη στήλη έχουμε τα βορειοελλαδίτικα και στην δεύτερη τα νοτιοελλαδίτικα, τουλάχιστον όπως τα έχω αποκωδικοποιήσει εγώ με μια μικρή βοήθεια απ' την Οκτάνα.
*κι εδώ αποδεικνύεται πως ο κειμενογράφος μου είναι πόνημα Νοτιοελλαδίτη καθώς δεν αναγνωρίζει τις λέξεις όζα, φούιτ κ.τ.λ. ενώ για την σβήστρα το πιο κοντινό που μου προτείνει είναι η σβηστήρα "Προσθήκη στο Λεξικό" λοιπόν!
Για ιδιωματικές λέξεις και φράσεις από άλλες περιοχές κοιτάξτε εδώ.
Για το τι σημαίνει όζα, κοιτάξτε στο παρακάτω πίνακα!
Και για αρχή να πιάσω το θέμα της μπουγάτσας
Κατά κάποιον τρόπο οι Αθηναίοι μοιάζουν ανίκανοι να ξεχωρίσουν την διαφορά μεταξύ τυρόπιττας και μπουγάτσας με τυρί, προφανώς επειδή στην Αθήνα δεν υπάρχει τόση ποικιλία! Φυσικά η διαφορά είναι κυρίως το φύλλο. Αυτό είναι που κάνει την μπουγάτσα και γι' αυτό μπορείς να φτειάξεις μπουγάτσα με διάφορα υλικά αν και τα πιο συνηθισμένα είναι η κρέμα και το τυρί. Δηλαδή για να το πούμε απλά: άλλο πράγμα η τυρόπιττα κι άλλο πράγμα η μπουγάτσα με τυρί κι αν δεν τα ξεχωρίζει κάποιος, απλά νομίζει και δεν γνωρίζει!
Έχουμε και το πελώριο θέμα με τα σουβλάκια και τον γύρο κ.τ.λ. Να ξεκινήσουμε με την λέξη σάντουιτς η οποία στον Νότο χαρακτηρίζει αποκλειστικά το γνωστό κρύο (π.χ. με ζαμπόν και κασέρι/τυρί) ενώ στον Βορρά πέρα από το κρύο, σάντουιτς ονομάζεται γενικά και αυτό που παίρνεις να φας στο γυράδικο κι ας είναι πίττα με γύρο. Περνώντας έξω απ' το γυράδικο η προτροπή στον Βορά θα είναι "Μπαίνουμε να φάμε κάνα σάντουιτς;" Στον Νότο πάλι, αυτό που παίρνεις να φας στο γυράδικο λέγεται σουβλάκι (κι ας είναι και ασούβλιστο μπιφτέκι).
Φυσικά δεν υπάρχει σωστό και λάθος και εδώ είναι το αστείο, καθώς οι μεν προσπαθούν να πείσουν τους δέ πως τα λένε λάθος!
Βορράς και Νότος έχουν κωδικοποιήσει τις έννοιες σε κάποιες λέξεις και αυτό είναι καθ' όλα σωστή γλώσσα! Κι αν οι μεν ονομάζουν το περασμένο σε ξυλάκι κρέας επειδή το βλέπουν σαν μικρό σουβλί ενώ οι δέ θυμούνται πως κάποτε το περνούσαν σε ένα μικρό καλάμι, ε, σωστοί καί οι δύο! Από εκεί και πέρα υπάρχουν διαφορετικές λέξεις για καθημερινά πράγματα κι έτσι στον Βορά ο μαθητής σβήνει με σβήστρα* ενώ στον Νότο με γόμα και οι Θεσσαλονικιές βάφουν τα νύχια τους με όζα ενώ οι Αθηναίες με μανό. Πολύ ιδιαίτερη η μάλλον ηχοποίητη λέξη φούιτ για να αποδώσει στον Βορρά το τρύπιο λάστιχο στο ποδήλατο, στο αυτοκίνητο ή και αλλού. "Έπαθα φούιτ!" αναφωνεί π.χ. ο Καστοριανός στεναχωρημένος!
Όμως και στα τυριά έχουμε κάποια απόκλιση. Στον Βορρά λοιπόν όταν λέμε τυρί αναφερόμαστε κυρίως στην ποικιλία της φέτας ενώ στον Νότο αναφερόμαστε σε όλα τα τυριά ανεξαρτήτως. Στον Βορρά όταν λέμε κασέρι αναφερόμαστε σε όλα τα κίτρινα τυριά ανεξαρτήτως (π.χ. γκούντα, γραβιέρα κ.τ.λ.) ενώ στον Νότο σε συγκεκριμένη ποικιλία που φέρει την συγκεκριμένη ονομασία.
Πάμε να δούμε λοιπόν τις αντιστοιχίες όπου στην πρώτη στήλη έχουμε τα βορειοελλαδίτικα και στην δεύτερη τα νοτιοελλαδίτικα, τουλάχιστον όπως τα έχω αποκωδικοποιήσει εγώ με μια μικρή βοήθεια απ' την Οκτάνα.
| Βορράς | Νότος | και εννοούμε |
| σάντουιτς | σουβλάκι | το τυλιχτό που παίρνεις να φας στο γυράδικο |
| σουβλάκι | καλαμάκι | κομμάτια κρέας περασμένα και ψημένα σε ξυλάκι |
| γύρος | κρέας | το περασμένο σε κάθετη σούβλα κρέας |
| αλοιφή | σαλάτα | οι σαλάτες που είναι σαν αλοιφή (τζατζίκι, τυροκαυτερή κτλ.) |
| λεμονάδα | λεμονίτα | |
| χυμός λεμόνι | λεμονάδα | |
| γκαζόζα | 7up, Sprite | |
| κασέρι | κίτρινο τυρί | |
| σβηστικό | μπλάνκο | |
| σβήστρα | γόμα | |
| όζα | μανό | |
| φούιτ | τρύπα στο λάστιχο |
*κι εδώ αποδεικνύεται πως ο κειμενογράφος μου είναι πόνημα Νοτιοελλαδίτη καθώς δεν αναγνωρίζει τις λέξεις όζα, φούιτ κ.τ.λ. ενώ για την σβήστρα το πιο κοντινό που μου προτείνει είναι η σβηστήρα
"Προσθήκη στο Λεξικό" λοιπόν!
Last edited:
)Ο σερβιτόρος με κοίταξε υποτιμιτικά και μου πε καλά, επειδή είσαι Αθηναία σου βάζω σως, δε θα χεις ξαναφάει με τυροκαυτερή. Και τότε έκανα το λάθος και είπα πως είμαι Πειραιώτισσα.
μου ειπαν ακομα πως το δικο μας τοστ αυτοι το λενε τοστ μονο οταν ειναι σε τετραγωνο ψωμακι αλλιως το λενε σαντουιτς πφφφφφφφφφ μα οποτε τα συζητω μπερδευομαι ακομα περισσοτερο.ειπαμε και αλλα πολλα που δεν τα θυμαμαι αλλα σε πολλα εχουμε διαφορες!