Απορία για το "ἀπ' ὅλους"

Σε ένα κείμενο του 1836, λέει "ἐκδιωκομένους ἀπ’ ὅλους τοὺς Ἕλληνας". Αφ' ού το "όλους" παίρνει δασεία, καί τότε τηρούσαν τέτοιους κανόνες, δέν θα έπρεπε να είναι "ἀφ’ ὅλους τους Ἕλληνας", όπως είναι το "ἐφ’ ὅλης τῆς ὕλης"?
 
Κατ' αρχάς στην αρχαία ελληνική δεν χρησιμοποιούσαν τόσο το από καθώς το είχαν αντικαταστήσει με το εκ στην πλειονότητα των περιπτώσεων. Το κείμενο που διαβάζεις λογικά είναι στην καθαρεύουσα που η καθαρεύουσα είναι ένα κράμα δημοτικής και αρχαίας. Ουσιαστικά είναι μια δημοτική "καθαρισμένη" (καθαρότατη ήταν η γλώσσα μας αλλά τέλος πάντων). Πετούσαν λοιπόν τότε ό,τι τους φαινόταν "ελληνικούρα", λαϊκή λέξη. Γι' αυτό βλέπεις τον τύπο "Έλληνας" -κι όχι Έλληνες- απ' την μία αλλά τον τύπο απ' όλους απ' την άλλη . Ωστόσο η καθαρεύουσα ,όπως είπαμε, είναι ένα κράμα , συνεπώς δεν μπορείς να κρίνεις με βάση κανόνες της αρχαίας ελληνικής γλώσσας ή της δημοτικής.
(Η καθαρεύουσα ήταν κατασκεύασμα των λίγων διανοουμενων οι οποίοι προσπάθησαν να την επιβάλλουν)
Είναι μάταιο να προσπαθεί κάποιος να βρει κανόνες σε ένα κείμενο που δεν είναι ούτε της δημοτικής ούτε της αρχαίας αμιγώς.
 
Last edited:
Α, okay! Ευχαριστώ!

Μα, φυσικά είναι στην καθαρεύουσα. Δέν θα προσπαθούσα με τίποτα να διαβάσω αρχαίο κείμενο :Ρ

Μάλλον εννοούσαν καθαρισμένη από τούρκικες λέξεις. Μην ξεχνάμε για ποιάν περίοδο μιλάμε.

Έχω δεί, όμως σε άλλα κείμενα εκείνης της εποχής, καί σε ένα βιβλίο του προπάππου μου (δηλαδή 1930-κάτι), να γράφουν "αφ' όλους", "αφ' όπου", κ.λπ. Περίεργα πράγματα... :Ρ
 

Αντέρωτας

Ξωτικό του Φωτός
Προσωπικό λέσχης
Το εξηγησε καπως καλυτερα απο ο,τι θα ηθελα.

Και τα δυο "σωστα" ειναι δηλ. και το "απ' ολους" και το "αφ' ολους"

Πχ το "εφ' ολης της υλης" οπως και το "αφού" (ή οπως το γραφεις αφ' ου) ειναι εκφρασεις που εχουν παγιωθει ισως απο την αρχαια εποχη, οταν προφεροταν η δασεια. Ακομα κι αν δεν ειναι ετσι, ετσι εχει παγιωθει.

Οταν προφεροταν η δασεια, οπως ειπε η @Βιστέρια, δε χρησιμοποιουταν τοσο συχνα το "απο", παρα κυριως σαν προθεση σε ρηματα, γι' αυτο και δεν εχουμε πολλες τετοιες εκφασεις οπως "αφ' ολους", και γι' αυτο ισως δεν ισχυει τετοιος υποχρεωτικός κανονας στα καθαρευουσιανικα κειμενα. Το βιβλιο του 1930 που παραθετεις χρησιμοποιει τον κανονα αναδρομικά
 
Ναί, όντως. Αυτό βγάζει νόημα.

Το "εφ' όλης της ύλης", σίγουρα είναι από όταν προεφέρετο η δασεία? Μήπως είναι πιο πρόσφατο, καί απλώς έγινε με βάση το "καθ' όλου"?
 

Αντέρωτας

Ξωτικό του Φωτός
Προσωπικό λέσχης
Παρε για παραδειγμα τη λεξη "αντηλιακο". Το οτι εχουμε Τ και οχι "ανθηλιακο" ειναι αποδειξη οτι ειναι προσφατη σχετικα συνθεση.

Θα πεις, θα μπορουσε καποιος να εφαρμοσει τον κανονα αναδρομικα και βασει ετυμολογιας, να πει οτι "σωστοτερο" θα ηταν "ανθηλιακο"; Ναι θα μπορουσε, αλλα δεν εγινε. Και εκεινο σωστο θα ηταν, αλλα επεκρατησε το Τ που και αυτο σωστο ειναι
 
Ναί, έχεις δίκιο.

Υπάρχει λύση σε αυτό... Έχω δεί πολλές φορές να πωλούν "αντιηλιακά" :Ρ
 
Top