Γιόρις Καρλ Υισμάν (Joris-Karl Huysmans): «La-Bas» - Ταξίδι στη σκοτεινή πλευρά (La-Bas)

[Στράτης]

Τίτλος: La-Bas (Εκεί Κάτω)
Πρωτότυπος τίτλος: La-Bas
Συγγραφέας: Γιόρις Καρλ Υισμάν (Joris-Karl Huysmans)
Μετάφραση: Καλλιόπη Ζαχαριάδου
Εκδόσεις: Αρχέτυπο
Έτος έκδοσης: 2004
Έτος πρώτης έκδοσης: 1891
Διαστάσεις: 21χ14
Αριθμός σελίδων: 448
ISBN: 960-421-047-5

Εδώ τα πράγματα σοβαρεύουν.
Πριν πω οτιδήποτε να προειδοποιήσω: είναι ένα βιβλίο που απαιτεί να είσαι προετοιμασμένος αναγνώστης και, τουλάχιστον, ισορροπημένος άνθρωπος· εάν κάτι από τα δύο σού λείπει ή είναι λειψό τότε δεν είναι για σένα, και μην το αναζητήσεις γιατί θα είναι μία κάκιστη επιλογή.

Το βιβλίο έχει τίτλο: La-Bas (Εκεί Κάτω) – και με ελληνικό υπότιτλο «Ταξίδι στη σκοτεινή πλευρά» (Εκδόσεις: Αρχέτυπο, 2004). Ο συγγραφέας τού βιβλίου είναι ο Γιόρις Καρλ Υισμάν (Joris-Karl Huysmans) – (1848-1907), ένας σημαντικός Γάλλος μυθιστοριογράφος, στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, με έντονη συμμετοχή στο κίνημα του νατουραλισμού πλάι στον Εμίλ Ζολά [Emile Edouard Charles Antoine Zola (1840-1902)], όπου σύντομα θα εξελιχθεί σε σημαντικό εκπρόσωπο της παρισινής «παρακμής» (decadence). Ο Γιορίς Καρλ Υισμάν (ή Ισμάνς) γεννήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 1848 στη Γαλλία (από Γαλλίδα μητέρα και Ολλανδό πατέρα), με το όνομα Σαρλ Μαρί Ζορζ (το οποίο αντιδραστικά άλλαξε σε Ζορίς-Καρλ (Γιόρις-Καρλ / προφορά στα Ολλανδικά). Είχε δύσκολα παιδικά χρόνια που σημαδεύτηκαν από τον πρόωρο θάνατο του πατέρα του καθώς και τον δεύτερο γάμο της μητέρας του. Το 1866 εργάζεται ως κατώτερος υπάλληλος στο Υπουργείο Εσωτερικών και για ένα διάστημα ακολούθησε νομικές σπουδές όπου σύντομα κι εγκατέλειψε· ασχολήθηκε με τη λογοτεχνία που αρχικά ήταν πεζά ποιήματα στο ύφος του Μποτλέρ και παράλληλα έγραφε μικρά άρθρα σε περιοδικά. Το 1876 γνώρισε τους Εμίλ Ζολά και Γκι ντε Μοπασάν. Μέσα σε μία τυπική ιδιωτική ζωή η συγγραφική του διαδρομή απέκτησε ακραίες και τολμηρές λογοτεχνικές τάσεις με οδηγό το νατουραλισμό τού Ζολά, εστιάζοντας στις σκληρές πλευρές της ζωής.
'Όπως διαβάζουμε και στο πρώτο και τελευταίο εσώφυλλο τού βιβλίου: [...] Ο ακραίος αισθητισμός που αναπτύσσει στο περίφημο μυθιστόρημα-μανιφέστο του Ενάντια στο Ρεύμα (Α-Rebours), δεν αργεί ωστόσο να δώσει τη θέση του σε μια σειρά πνευματικών αναζητήσεων, που θα σημαδέψουν το υπόλοιπο του έργου αλλά και της ζωής του. Γοητευμένος από την ιδέα του Κακού, αντιμετωπίζει καταπρόσωπο το σύγχρονο σατανισμό, εμπειρία που θα του εμπνεύσει το ημι-αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα Εκεί Κάτω (La-Bas). Η μετέπειτα πορεία του προς την πνευματική ασφάλεια που του υπόσχεται ο καθολικισμός θα καταγραφεί σε βιβλία όπως το Καθ' Οδόν (En Route) και Ο Καθεδρικός Ναός (La Cathedrale). Το έργο του, με όλες τις αντιφάσεις και αλλεπάλληλες αλλαγές πλεύσης που το χαρακτηρίζουν, παραμένει μια από τις πιο αξέχαστες καταγραφές της ανησυχίας που διαπνέει μια ολόκληρη εποχή. Το La-Bas είναι το πρώτο μέρος μιας τετραλογίας του «Ντιρτάλ» (alter ego του Ντιρτάλ/Ισμάνς), μία ιστορία όπου μέσα υπάρχουν πραγματικά γεγονότα και υπαρκτά πρόσωπα για το σκοτεινό Παρίσι του 19ου αιώνα, των ομάδων αποκρυφισμού με επίκεντρο τον σατανισμό, τα οποία, βέβαια, είναι καλυμμένα με παραλλαγές μυθοπλασίας και παράλληλης αναφοράς στη σκοτεινή ζωή του στρατάρχη Ζιλ ντε Ρε (Gilles de Rais), στρατάρχη των Γαλλικών στρατευμάτων, και συμπολεμιστή της Ζαν ντ' Αρκ (1412-1431), στον Εκατονταετή Πόλεμο (1337-1453) μεταξύ Γαλλίας και Αγγλίας.

Η εργογραφία του συγγραφέα:

• Le drageoir aux epices (1874)
• Marthe (1876) [(Μάρθα), το πρώτο μυθιστόρημα]
• Les Sœurs Vatard (1879) [(Οι Αδελφές Βατάρ), αφιερωμένο στον Εμίλ Ζολά]
• Croquis Parisiens (1880)
• En menage (1881)
• A-Vau L'Eau (1882) [(Όπου Πάει το Ρεύμα), το πρώτο ημι-αυτοβιογραφικό έργο του συγγραφέα]
• L'art moderne (1883)
• A-Rebours (1884) [πρότυπο για «Το Πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέι» τού Όσκαρ Ουάιλντ (1890) / A-Rebours, Έκδοση και στα ελληνικά: «Ανάποδα» (Εκδόσεις: Π.Τραυλός, 2000), το A-Rebours θα αποτελέσει και υπόδειγμα έκφρασης της Γαλλικής «παρακμής» (decadence) / στο έργο δημιουργείται ο βασικός ήρωας Ντεζεσέντ (Des Esseintes)].
• En Rade (1887) [προάγγελος υπερρεαλισμού]
• La-Bas (1891) [ Έκδοση και στα ελληνικά: La-Bas (Εκεί Κάτω) – και με ελληνικό υπότιτλο «Ταξίδι στη σκοτεινή πλευρά» (Εκδόσεις: Αρχέτυπο, 2004)]
• En Route (1895) [(Καθ' Οδόν), ο χαρακτήρας Ντεζερμί έχει πεθάνει και ο Ντιρτάλ θα πορευθεί μόνος]
• La Cathedrale (1898)
• La magie en Poitou. Gilles de Rais. (1899)
• Sainte Lydwine de Schiedam (1901)
• L'Oblat (1903)
• Les foules de Lourdes (1906)
• Trois Eglises et trois Primitifs (1908)

Συνεχίζεται →

 

[Στράτης]

Πριν αναφερθούμε στο βιβλίο θα πρέπει να δούμε πρώτα κάποια βασικά στοιχεία για το θέμα. Πρώτα απ' όλα να δούμε τον νατουραλισμό:

[Λεξικό Τριανταφυλλίδη]

νατουραλισμός ο [naturalizmos]: τάση στη λογοτεχνία και στην τέχνη, που παρουσιάστηκε στα τέλη του δέκατου ένατου αιώνα και που επιδίωκε την πιστή απεικόνιση της πραγματικότητας, τονίζοντας ιδιαίτερα τις λεπτομέρειες, χωρίς να προχωρεί σε κριτική αντιμετώπιση των καταστάσεων· (πρβ. ρεαλισμός).
[λόγ. < γαλλ. naturalisme ( κατά το λατ. έτυμο natura `φύση΄) (-isme = -ισμός)]

[Λεξικό Μπαμπινιώτη]

νατουραλισμός (ο) 1. αισθητικό κίνημα τού τέλους τού 19ου και των αρχών τού 20ού αι., που επηρεάστηκε έντονα από το αίτημα τής εποχής για μεταφορά των αρχών και των μεθόδων τής φυσικής επιστήμης στον χώρο των καλών τεχνών και τής λογοτεχνίας και εκδηλώθηκε ως τάση να απεικονίζεται η πραγματικότητα με τρόπο όσο το δυνατόν πιο πιστό και αντικειμενικό και σε όλες της τις λεπτομέρειες, ακόμη και τις άσχημες ή τις επουσιώδεις, χωρίς προσπάθεια για εξιδανίκευση ή ωραιοποίηση. 2. (α) φιλοσοφική θεωρία, κατά την οποία δεν υπάρχει τίποτε εκτός από τη φύση· όλα τα όντα, τα γεγονότα και τα φαινόμενα τού σύμπαντος είναι φυσικού χαρακτήρα, επομένως κάθε γνώση εμπίπτει στα όρια τής επιστημονικής έρευνας, ενώ ακόμη και το υπερφυσικό ανάγεται σε συγκεκριμένη φυσική κατάσταση, επαληθεύσιμη επιστημονικά ΣΥΝ. φυσιοκρατία (β) η θεωρία σύμφωνα με την οποία η ηθική και η ηθικότητα στον άνθρωπο είναι προέκταση τής βιολογικής ζωής και πρέπει να διαμορφώνεται σύμφωνα με τις φυσικές ορμές τού ανθρώπου και την ελεύθερη ανάπτυξη των έμφυτων ικανοτήτων του. — νατουραλιστής (ο), νατουραλίστρια (η), νατουραλιστικός, -ή, -ό, νατουραλιστικά επίρρ.
[ΕΤΥΜ. Μεταφορά τού γαλλ. naturalisme < nature «φύση» < λατ. natura].

Συνεχίζεται →

 

[Στράτης]

Βλέπουμε, λοιπόν, πως ο νατουραλισμός έχει δύο βασικούς δρόμους: ο πρώτος στη λογοτεχνία (και στις καλές τέχνες), ένα ρεύμα που εμφανίστηκε στη Γαλλία κατά τα τέλη του 19ου αιώνα με κύριο χαρακτηριστικό την πιστή (έως φωτογραφική) απεικόνιση-απόδοση τής πραγματικότητας μέσα από ωκεανό λεπτομερειών, χωρίς ίχνος από στοιχεία ρομαντισμού, ωραιοποιήσεων και συναισθηματισμούς. Ο δεύτερος δρόμος είναι ο θολός δρόμος τής φιλοσοφίας, στην περίπτωση τής φυσιοκρατίας. Θεωρία στην οποία δεν υπάρχει κάποια ανώτερη δύναμη και πως η φύση είναι η πηγή δημιουργίας του κόσμου [φυσική θρησκεία: που βασίζεται στη λογική, την ηθική καθώς και τη μελέτη της φύσης]. Γενικά, η φυσιοκρατία (νατουραλισμός / naturalism / naturalisme / naturalismus / naturalismo) είναι μία διδασκαλία που υποστηρίζει πως οτιδήποτε υπάρχει είναι φυσικό και στοιχείο των αισθήσεων, πως στις ιδιότητες και λειτουργίες που συνιστούν το βιολογικό φαινόμενο τής ζωής, οι έμβιοι οργανισμοί / όντα, ή και άψυχα πράγματα, συγκροτούνται μόνο από φυσικά συστατικά· όλα αυτά πρέπει να παρατηρούνται και να κρίνονται βάσει των φυσικών στοιχείων τους και να προσεγγίζονται με τις ακριβείς μεθόδους των φυσικών επιστημών (σημ. μετά κάπου χάνεται η μπάλα, με συνδυασμούς σε διάφορες διδασκαλίες: αισθητικής φυσιοκρατίας, ηθικής φυσιοκρατίας / θεωρία της διαρχίας / φυσιοκρατική επιστημολογία / πλάνη κ.ά.).
Να επιστρέψουμε στη λογοτεχνία· ο νατουραλισμός σαν λογοτεχνικό κίνημα/σχολή εμφανίζεται, όπως είδαμε παραπάνω, στη Γαλλία τις τελευταίες δεκαετίες του 19ου αιώνα και βασικός εισηγητής του καθώς και ο πιο διάσημος εκπρόσωπός του ήταν ο πεζογράφος Εμίλ Ζολά· ήταν η εποχή όπου σχηματίστηκε μία ομάδα νεαρών λογοτεχνών που αυτοαποκαλούνταν νατουραλιστές με αρχικό εκπρόσωπο τον Ζολά (πρώτος εκείνος είχε χρησιμοποιήσει τη λέξη νατουραλισμός για να αποδώσει τη ρεαλιστική μορφή που έδινε στα έργα του), έτσι το 1880 ήταν πλέον μία από τις σημαντικότερες προσωπικότητες της λογοτεχνικής αστικής τάξης και διοργάνωνε πολιτιστικά δείπνα με, επίσης σημαντικούς εκπροσώπους τού νατουραλισμού, τον Γκυ ντε Μωπασσάν, τον Ζορίς-Καρλ Υσμάν κι άλλους συγγραφείς, στο Μεντάν κοντά στο Παρίσι.

Ο νατουραλισμός συνδέεται αποκλειστικά με το μυθιστόρημα σαν την πιο ακραία εκδοχή του ρεαλισμού, με τον οποίο μοιράζεται ορισμένα κοινά στοιχεία, (τόσο στο ρεαλισμό όσο και στο νατουραλισμό, ο συγγραφέας επιλέγει απλά θέματα από την καθημερινή ζωή και προσπαθεί να αναπαραστήσει πιστά την πραγματικότητα, με έντονο στοιχείο την λεπτομέρεια), επίσης, κοινό στοιχείο είναι και η κριτική απέναντι στην κοινωνία της εποχής, η οποία όμως στο νατουραλισμό γίνεται ο πρώτος στόχος και εμφανίζεται πραγματικά πολύ σκληρή, η κοινωνική εξαθλίωση, οι απάνθρωπες συνθήκες στις οποίες είναι αναγκασμένοι να ζουν οι περισσότεροι άνθρωποι, μία κοινωνία που δεν είναι αντάξια τού ανθρώπου και στα έργα τους εμφανίζεται και υπερτονίζεται το σκληρό πρόσωπο τής κοινωνίας, παρουσιάζοντας την πραγματικότητα όπως είναι και χωρίς καμία προσπάθεια για ωραιοποίηση ή συγκάλυψη των αποκρουστικών πλευρών της, χωρίς πρόσθετα σχόλια ή συναισθηματισμούς μέσα από αμέτρητες λεπτομέρειες και ατελείωτη παρατήρηση και εξαντλητικές περιγραφές (χώρων, ανθρώπων, καταστάσεων). Ένα επίσης βασικό γνώρισμα του νατουραλισμού είναι η επιλογή ιδιαίτερα προκλητικών θεμάτων από το περιθώριο της κοινωνικής ζωής. Οι ήρωες είναι απόκληροι και θύματα της κοινωνίας, οι καταπιεσμένοι, οι αδικημένοι, άτομα που ζουν στο περιθώριο της κοινωνίας, άνθρωποι του υποκόσμου, οι ψυχικά και σωματικά άρρωστοι κ.λπ., πως ο άνθρωπος δεν έχει και πολλά περιθώρια επιλογής και διαμορφώνεται κάτω από συνεχείς καταναγκασμούς τής κοινωνίας. Ο Ζολά επηρεασμένος και από τις θεωρίες της αιτιοκρατίας (ντετερμινισμού) [οτιδήποτε πρόκειται να συμβεί είναι προσδιορισμένο από πριν να συμβεί όπως θα συμβεί / τίποτε δεν δημιουργείται εκ του μηδενός, αλλά καθετί προέρχεται από κάπου με κάποια αιτία] και θετικισμού (ποζιτιβισμός) [η έγκυρη μορφή γνώσης είναι εκείνη μόνο η οποία βασίζεται στα αισθητά πράγματα / προέκταση εμπειρισμού δίχως όμως τις παραμέτρους του ιδεαλισμού και σκεπτικισμού, πλέον με γνώση που προέρχεται από θετικές επιστήμες].

Συνεχίζεται →

 

[Στράτης]

Πάμε τώρα στο βιβλίο και στον Γιόρις Καρλ Υισμάν (1848-1907).
Το «La-Bas» (Εκεί Κάτω) – και με τον ελληνικό υπότιτλο «Ταξίδι στη σκοτεινή πλευρά» (Εκδόσεις: Αρχέτυπο, 2004), είναι ένα περίεργο βιβλίο, μία ιστορία με πολλά και παράξενα στολίδια νατουραλισμού και «παρακμής»· είναι επίσης και μία σημαντική πηγή πληροφοριών για τον σατανισμό μέσα από τους κύκλους σατανιστών στο Παρίσι τού 19ου αιώνα. Περιέχει -πιθανότατα- μία από τις ακριβέστερες, απ' τις γνωστές περιγραφές, μαύρης λειτουργίας στον σατανισμό (αντίθετα της Θείας Λειτουργίας / Ιωαν. Στ΄. 32-58 και Λουκ. Κβ΄., Ι9.). Σημ. Εδώ είναι και το κομβικό σημείο στο βιβλίο, κάποιοι κουφιοκεφαλάκηδες το διαβάζουν με πάθος και λατρεία προς το ανέξοδο κακό, χωρίς να γνωρίζουν το παραμικρό πέρα από τη μύτη τους, θα τολμήσω, μάλιστα, να σημειώσω εδώ πως άλλο πράγμα η ελευθερία στην πίστη κι άλλο πράγμα να μπερδεύω ένα σημαντικό λογοτεχνικό ρεύμα με τα δικά μου απωθημένα και κενά· οι έννοιες του Καλού και του Κακού, είναι στοιχεία εσωτερικότητας και προσωπικής επιλογής, και ωριμότητας τού ατόμου· οι περιγραφές και τα στοιχεία που υπάρχουν μέσα στο βιβλίο είναι σκληρά και λεπτομερή όμως είναι και ξεκάθαρα λογοτεχνικά, και σε καμία περίπτωση δεν προσφέρονται ως εργαλεία για λατρεία ή απόδοση κάποιας πίστης, όποιος ακολουθεί τον τελευταίο δρόμο είναι ανόητος και το καλύτερο που έχει να κάνει είναι να συνεχίσει να παίζει με τις κούκλες του.
Έχουμε, λοιπόν, ένα σημαντικό λογοτεχνικό έργο (από τα γνωστότερα τής παρακμιακής σχολής), πλημμυρισμένο από λεπτομέρειες, αναλυτικές περιγραφές σε σημείο που προκαλούν και σοκάρουν· πολλά επίσης τα στοιχεία νεογοτθικής αισθητικής και αποκρυφισμού, πολλά ιστορικά στοιχεία που επικαλύπτουν τη μυθοπλασία με ιδιαίτερο και σπουδαίο τρόπο γραφής [η αναλυτική περιγραφή για τη ζωή του Ζιλ ντε Ρε (Gilles de Rais), μία από τις πιο σκοτεινές μορφές της γαλλικής ιστορίας], σε βαθμό όπου το πραγματικό είναι ταυτόχρονα και η αποκορύφωση τής μυθοπλασίας του. Το «La-Bas» ξεκίνησε αρχικά να δημοσιεύεται σε συνέχειες τον Φεβρουάριο του 1891 στην εφημερίδα «L’Echo de Paris», και τον Απρίλιο του ίδιου χρόνου τυπώθηκε σε βιβλίο (Paris / Tresse & Stock, Editeurs – 1891).
Στη νεότερη λογοτεχνία το συγκεκριμένο έργο είναι κάτι περισσότερο από ένα μυθιστοριογραφικό κείμενο, είναι ένα σημαντικό βήμα στην εμβάθυνση και κατανόηση μιας ολόκληρης εποχής, ενός ρεύματος που εμφάνισε σημαντικούς συγγραφείς· ένα έργο με σπουδαίες περιγραφικές εναλλαγές και γεμάτο πλάνες μέσα απ' την πραγματικότητα που ζούμε και αναπνέουμε, κι όλα αυτά από τα τέλη του 19ου αιώνα μέχρι και σήμερα, αδιάκοπα. Από τις χορδές τής αθεΐας μέχρι τον καθολικισμό και την έννοια τού Χριστιανισμού, από τις πνευματικές αναζητήσεις μέχρι τον υπερρεαλισμό ή ακόμα και μέχρι τις φυσικές επιστήμες. Είναι στην ουσία του κι ένα ημι-αυτοβιογραφικό αποτύπωμα όπου το πλασματικό ή φανταστικό αποτελεί τον πυρήνα των γεγονότων, ο χείμαρρος των λεπτομερειών και των απογυμνωμένων στιγμών, η αισθητική των εμπειριών προς μία απόλυτη Προυστική πραγματικότητα.

Συνεχίζεται →

 

[Στράτης]

Ο τρόμος του νεογοτθικού στοιχείου είναι έντονος, η μυστικιστική δράση του Ζιλ ντε Ρε καταλαμβάνει ένα μεγάλο μέρος του βιβλίου (εμφανίζεται στα 26 του χρόνια, κλεισμένος στον πύργο του Τιφόζ), με βασανισμούς, βιασμούς, διαμελισμούς αμέτρητων παιδιών· όργια με φρικτά εγκλήματα και σαδιστικούς φόνους αθώων παιδιών με πρόσχημα την αλχημεία και τη φιλοσοφική λίθο, μέσα από σατανιστικές πρακτικές και δαιμονολατρία, και με κάθε τίμημα. Έτσι, ο συγγραφέας μέσα από την εμμονή της λεπτομέρειας και την πιστή απεικόνιση τής πραγματικότητας μας μεταφέρει σε παράλληλους δρόμους: τα ιστορικά τεκμήρια στις εκφάνσεις του Κακού και ταυτόχρονα τις εσωτεριστικές τάσεις στη Γαλλική λογοτεχνία του 19ου αιώνα, ο ίδιος θα βιώσει πρωτόγνωρες και απαγορευμένες εμπειρίες, σε τέτοιο βαθμό και ένταση που η μυθοπλασία απλώς συνοδεύει το έντονο αυτοβιογραφικό στοιχείο. Όλα τα πρόσωπα είναι σκοτεινά και κινούνται στο σκοτάδι, πρόσωπα σε θέσεις και τάξεις σημαντικές στην εποχή τού συγγραφέα, πρόσωπα που είναι ξεκάθαρα ως όργανα του Σατανά· στοιχεία για την ύπαρξη του διαβόλου, για τις σατανιστικές πρακτικές και μεθόδους καθώς και η αρρωστημένη προοπτική για τη δήθεν απαγορευμένη γνώση.
Το βιβλίο χωρίζεται σε 22 κεφάλαια, που κάποιοι τα συνδέουν με τις 22 αρκάνες του Ταρό, πως, ακόμα κι εκεί, υπάρχει μία μυστική μέθοδος {αναφορά του Ιστορικού Iβ Ερσάν (Yves Hersant, 1944-), στον συγγραφέα Ίταλο Καλβίνο (Italo Calvino, 1923-1985) για το μυθιστόρημα «Το Κάστρο των Διασταυρωμένων Πεπρωμένων» [The Castle of Crossed Destinies, Ιταλ.: ll castello dei destini incrociati, 1973, (και στα ελληνικά από τις Εκδόσεις: Άγρα, 1994)], ένα πρωτότυπο μυθιστόρημα με διασταυρωμένες ιστορίες μέσα από πασιέντσες της τράπουλας Ταρό, φιγούρες μέσα από τις οποίες σχημάτισε το σύνολο του μυθιστορήματος}. Στο La-Bas όμως δεν μπορεί να σταθεί κάτι τόσο εύκολο σχηματικά αλλά και αναλυτικά, εδώ έχουμε ένα σκοτεινό διάδρομο με μία μηχανή καταγραφής και πλήθος γεγονότων που συνθέτουν μία κρυφή πραγματικότητα, ιστορίες που σέρνονται στο σκοτάδι· όπως, επίσης, γίνεται και αναφορά στην αφηγηματική λειτουργία: [...]«Ο συγγραφέας πρέπει», έλεγε στον εαυτό του, «να μην παραχαράξει τα τεκμήρια, να είναι ακριβής στις λεπτομέρειες, να φυλάξει τη μεστή και νευρώδη γλώσσα του ρεαλισμού, όμως ταυτόχρονα να μπορεί να εμβαθύνει στην ανθρώπινη ψυχή κι όχι να θέλει να εξηγήσει οτιδήποτε είναι παράξενο αποδίδοντάς το σε ασθένειες των αισθήσεων. Το μυθιστόρημα, αν είναι εφικτό, πρέπει ν χωρίζεται σε δύο μέρη που ωστόσο να ενώνονται ή μάλλον να μπλέκονται, όπως γίνεται και στη ζωή, σ' αυτό που αφορά την ψυχή και στο άλλο που αφορά το σώμα, και να πραγματεύεται τις αντιδράσεις τους, τις συγκρούσεις τους, την αρμονία τους. Κοντολογίς, θα έπρεπε να ακολουθεί το σπουδαίο δρόμο που άνοιξε βαθιά ο Ζολά, κι ακόμη να χαράξει ένα παράλληλο μονοπάτι, έναν καινούργιο δρόμο, που θ' αγγίζει τους προηγούμενους και τους επόμενους – με λίγα λόγια να δημιουργήσει έναν πνευματοκρατικό νατουραλισμό. Κάτι τέτοιο θα ήταν αρκετά περήφανο, αρκετά πλήρες, αρκετά σημαντικό![...].
Βλέπουμε, λοιπόν, πως από νωρίς ο Ισμάνς ξεκαθαρίζει τα βήματα (νατουραλισμός – «παρακμή» - πνευματοκρατικό νατουραλισμό – καταγραφή). Η πρώτη καταγραφή είναι χαρακτηριστική, μια καταγγελία με πνευματοκρατικό χρωματισμό και στο ιδανικό του υπερφυσικού ρεαλισμού: [...] ο Χριστός των πρώτων αιώνων της εκκλησίας, ήταν ένας Χριστός λαϊκός και άσχημος, γιατί σήκωνε στους ώμους του όλο το βάρος των αμαρτιών του κόσμου και έπαιρνε από ταπεινοφροσύνη τις πιο αχρείες μορφές. Ήταν ο Χριστός των φτωχών, Εκείνος που είχε εξομοιωθεί με τους πιο εξαθλιωμένους ανθρώπους, μ' αυτούς των οποίων είχε έρθει για να εξαγοράσει τα κρίματα, με τους αδικημένους και τους ζητιάνους, και όλους εκείνους που, πάνω στην ασχήμια τους ή στην πνευματική τους φτώχεια, η ανθρώπινη δειλία ξεσπάει τη λύσσα της.[...]
Σε πολλά σημεία μέσα στο La-Bas βλέπουμε αυτόν τον υπερφυσικό ρεαλισμό, έννοιες της φιλοσοφίας περνούν με πανέξυπνο τρόπο μέσα από σκληρές εικόνες και περιγραφές, μέσα από σκέψεις που προήλθαν από χειροπιαστά γεγονότα· δεν υπάρχει ο εύκολος διαχωρισμός Μεσαίωνα και Αναγέννησης, δεν υπερτονίζει απλώς καταθέτει στοιχεία, εάν αυτά είναι αλήθεια ή ψέματα έχουν προ πολλού καταδειχτεί από πολλές πλευρές, από τη σάπια Ρώμη και τους σκοτεινούς εκπροσώπους της εκκλησίας μέχρι την αστραφτερή πολυλογία της Αναγέννησης. Την ίδια εποχή με τον Ισμάνς υπήρχαν φωνές όπως του Φ. Νίτσε· ο χαϊδεμένος τής σύγχρονης αθεΐας, όπου μέσα σε ένα στενό γυναικείο περιβάλλον μέχρι τις αιτίες που τον έφτασαν να έχει αρνητική και απαξιωτική θέση για τη γυναικεία φύση, (στοιχεία υπερανδρισμού και επίδειξη δύναμης πνεύματος), ο κλασικός οπαδός του Σοπενχάουερ που αποστομώνει την ίδια του τη φύση. Όλα αυτά κάνουν τα νιτσεϊκά κείμενα απάντηση στα δικά τους «κατηγορώ», από γενναίο πνεύμα της Αναγέννησης φτάνει να είναι ένα χαριτωμένο πνεύμα αντίδρασης, ένας ιδεαλιστής χωρίς αιτία:
[...]..‒ σα να μην έβλαψαν τη ζωή διόλου η ταπεινοφροσύνη, η αγνότητα, η φτώχεια, ή, κοντολογής, η αγιοσύνη περισσότερο από κάποιες φρικαλεότητες ή κακές συνήθειες... Καθαρό πνεύμα σημαίνει καθαρό ψέμα... Όσο ο ιερέας θα θεωρείται ανώτερος τύπος ανθρώπου – αυτός ο εξ επαγγέλματος αρνητής, υβριστής και δηλητηριαστής της ζωής-, θα μένει αναπάντητο το ερώτημα «τι έστιν αλήθεια;»[...] {«Ο Αντίχριστος» - Ανάθεμα κατά του Χριστιανισμού, Φ. Νίτσε (σελ. 67)}.
Στα σαράντα του χρόνια, ο εργένης Ντιρτάλ αρχίζει τα ξετυλίγει τον μυστικιστικό νατουραλισμό με τρόπο ξεκάθαρα προσωπικό, μία αναζήτηση που φτάνει στα άκρα. Κάπου εδώ ξεκινά και η αναζήτηση στο τρομακτικό τέλος του Μεσαίωνα (η καταγραφή της σκοτεινής ζωής του Ζιλ ντε Ρε). Οι περιγραφές και τα στοιχεία είναι πολλά, εδώ αρχίζουν και οι αποδείξεις που αναζητά ο Ντιρτάλ: η καταγραφή της σύγχρονης σατανολατρείας, οι επικλήσεις στον διάβολο και οι σατανιστικές λειτουργίες, [επίσης, αναφορές σε Μανιχαϊσμό, σε Εκκλησιαστή, καθώς και σε δαιμονολογικές μελέτες («Τιμόθεος» / Έργα Δαιμονίων, Μ. Ψελλός (1018-1078)].

Σημ. Το θέμα είναι μεγάλο, ο χρόνος περιορισμένος και απαιτεί λίγη υπομονή παραπάνω, όσο θα μένει ανοικτό.

Συνεχίζεται →

 

[Στράτης]

Ας κάνουμε ένα πρώτο συμμάζεμα, απ' το οπισθόφυλλο του βιβλίου διαβάζουμε:

Το κλασικό αυτό ημι-αυτοβιογραφικό βιβλίο του Huysmans, γραμμένο το 1891, παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Πρόκειται για τη σπουδαιότερη και πλέον αυθεντική μυθιστορηματική μαρτυρία πάνω στο φαινόμενο του σατανισμού και των νεότερων πρακτικών του. Ο ρηξικέλευθος λογοτέχνης Ντιρτάλ, alter ego του συγγραφέα, εγκαταλείπει τη θέση του στους φιλολογικούς κύκλους του Παρισιού για να αποδυθεί στη μελέτη του Κακού, όπως αυτό εκφράζεται εμβληματικά από τη φοβερή μορφή του διαβόητου μεσαιωνικού εγκληματία Ζιλ ντε Ρε. Στη διάρκεια των ερευνών του, ο Ντιρτάλ ανακαλύπτει με δέος την επιβίωση σατανιστικών πρακτικών στο Παρίσι του όψιμου 19ου αιώνα. Παρασυρμένος από τα ανάμεικτα συναισθήματα που του προξενεί η ξαφνική εμφάνιση στη ζωή του μιας παράξενης γυναίκας της καλής κοινωνίας, ο Ντιρτάλ θα οδηγηθεί σε μια κατάδυση «εκεί κάτω», στη σκοτεινή πλευρά της σύγχρονης ζωής. Το κείμενο του Huysmans συνοδεύεται από κατατοπιστικά σχόλια και πληροφορίες πάνω στο συγγραφέα και στις πνευματικές αναζητήσεις που διατρέχουν ολόκληρο το έργο του.

Όπως είδαμε και παραπάνω, οι χαρακτήρες της ιστορίας βασίζονται σε πραγματικά πρόσωπα. Ο βασικός ήρωας (Ντιρτάλ), είναι ο ίδιος ο Ισμάνς, ένας σαραντάχρονος συγγραφέας, διανοούμενος της εποχής με έντονες φιλοσοφικές αναζητήσεις, έχει εγκαταλείψει τους φιλολογικούς κύκλους και τα κοσμικά σαλόνια λόγω της αποστροφής του προς την ιδέα της δήθεν προόδου, της “μοντέρνας” και άτοπα αστείας κοινωνίας, καθώς και τους ίδιους τους συγγραφείς που την ακολουθούν· στο διάστημα αυτό, των δύο ετών αποχής, έχει αφιερωθεί στη συγγραφή του νέου του βιβλίου. Το θέμα του βιβλίου είναι δύο παράλληλοι δρόμοι: η μελέτη της σκοτεινής ζωής του Ζιλ ντε Ρε μέσα στο ιστορικό πλαίσιο, τα αμέτρητα και αμφισβητούμενα ιστορικά στοιχεία και δοξασίες· παράλληλα, οι πνευματικές αναζητήσεις και η μελέτη του Κακού έχει εκφραστεί με μία μανία επιβεβαίωσης για την ύπαρξη σατανιστικών κύκλων στη σύγχρονη εποχή με μία χαρακτηριστική επισήμανση πως ο Διάβολος εκφράζει απόλυτα το πνεύμα της εποχής. Η γνωριμία και η ζεστή σχέση φιλίας που αναπτύσσει ο Ντιρτάλ με τον γιατρό Ντεζερμί (βασισμένος εν μέρει στον γιατρό Μισέλ ντε Λεζινιέ), είναι η αρχή για μια σειρά γνωριμιών, επαφών προς τα κάτω, στον σκοτεινό κόσμο του σατανισμού, [αρκετά πρόσωπα δημιουργούν μία αλυσίδα προς τα κάτω: ο σκοτεινός ιερέας/εξορκιστής Ζοάννες (Ζοζέφ-Αντουάν Μπουλάν), ο σατανιστής Ντοκρ (Λουίς βαν Χεκ), η ερωμένη του Ντιρτάλ, η Υακίνθη Σαντλούβ (η Μπερτ Κουριέρ και η Ενριέτ Μαγιά), το ζεύγος Καρέξ, ο αστρολόγος Ζεβενζέ κ.ά. ].

Οι περιγραφές είναι η αποτύπωση του ακραίου και σκοτεινού, οι λεπτομέρειες ή ακόμα τα ιστορικά και πραγματικά στοιχεία δεν αρκούν, εκεί είναι που έρχεται το πλαστό να συνδυαστεί με την καταγραφή. Απ' τον εκλεκτικισμό [α.:eclecticism, γ.: eclectisme, γρ.: eklektizismus, ιτ.: ec(c)lettismo] όπου ο σχηματισμός ενός φιλοσοφικού συστήματος δημιουργείται βάσει της επιλογής απόψεων ή θέσεων από άλλες φιλοσοφικές διδασκαλίες, και φτάνουμε προς το τέλος του 19ου αιώνα στην Γαλλία και στο παρακμιακό κίνημα (decadance) στη λογοτεχνία και τη ζωγραφική (προέκταση απ' τον Ρομαντισμό)· είναι η εποχή με τα πολλά ανοικτά μέτωπα και τα αλματώδη βήματα σε πολλούς τομείς. Ο Βικτόρ Κουζέν [Victor Cousin (1792-1867), Γάλλος φιλόσοφος και βασικός εκφραστής τής σχολής του εκλεκτικισμού, το 1840 επιχείρησε να συνδυάσει τη γαλλική ψυχολογική παράδοση (δοξασίες) για τη διάκριση της ψυχής σε αίσθηση, βούληση και λόγο (αισθησιαρχία / θεωρία του κοινού νου / ιδεοκρατία), οι τρεις συνδυασμένες λειτουργίες της ψυχής (ολότητα: γνωσιολογία, ηθική φιλοσοφία, αισθητική) για την αναζήτηση της αλήθειας / του αγαθού / του ωραίου, (απόλυτη ομορφιά → άπειρο). Έτσι φτάνουμε απ' την αποκρυστάλλωση της φύσης, της συναισθηματικής ωραιοποίησης- φόρτισης και του ιδεατού στα στενά πλαίσια του νατουραλισμού με τη συγκέντρωση λεπτομερειών σε καταγραφή του παρακμιακού, του ανήθικου, του ιδιόμορφου, του παράξενου και την ανάλυση και καταγραφή του θανάτου σαν στοιχεία πλαστότητας· εκεί είναι το σημείο της αποκορύφωσης με βασικό εκφραστή τον Γιόρις Καρλ Υισμάν. Όπου η φύση μιμείται έναν πλαστό κόσμο, στοιχεία ανθρώπινα αλλά και πολλές φορές εξωφρενικά (μυστικισμός, αφύσικη σεξουαλικότητα, εκφυλισμός, διαστροφή, ασθένεια, αποσύνθεση, νοσηρότητα, εξωτικισμός, αντι-ήρωες, νεογοτθισμός, μακάβριο, έλξη θανάτου, πλαστότητα κ.ά.). Μέσα σε αυτό το πλέγμα κινημάτων και επιρροών έχουμε και τις φυσικές επιστήμες, οι συγκεκριμένη εποχή το επιβεβαιώνει περίτρανα· απ' τον μιμητικό ρεαλισμό φτάσαμε στον νατουραλισμό και η παρακμιακή ένταση ζητούσε κι αυτή τρανταχτά στοιχεία που να επιβεβαιώνουν το παράδοξο και το πλαστό, που ακόμα και η ίδια η φύση ακολουθεί, κατά τον δέκατο ένατο αιώνα η πρόοδος ήταν εκπληκτική σε κάθε επιστημονικό πεδίο και η επιρροή τους στη λογοτεχνία ήταν άμεση, από τη θεωρία της εξέλιξης και τη δαρβινική θεωρία μέχρι το διάστημα και τα μυστήρια της ψυχής.

Συνεχίζεται →

 

[Στράτης]

Συνοπτικά τα κεφάλαια:

1. Η αρχή της ιστορίας του βιβλίου, η σχετική συζήτηση των δύο φίλων (Ντιρτάλ και Ντεζερμί), και η κατάληξη του υπερφυσικού ρεαλισμού ως κάτι αναπόφευκτο.
[...] Δεν πίστευε και, παρ' όλα αυτά, δεχόταν την ύπαρξη του υπερφυσικού, γιατί πάνω σ' αυτή τη Γη, πώς θα μπορούσε να αρνηθεί ότι υπάρχει μυστήριο που ξεπηδάει μέσα μας, δίπλα μας, στο δρόμο, παντού, από τη στιγμή που το σκεφτόμαστε;[...]

2. Το μυστικό του παρελθόντος, το μίζερο παρόν και η σύνδεση. Η έλξη του για το τέλος του Μεσαίωνα και η συγκέντρωση στοιχείων για τη ζωή του Ζιλ ντε Ρε.
[...] Για τον Ντιρτάλ, η ιστορική αλήθεια υποκατέστησε το μυθιστόρημα, που τα φανταστικά του στοιχεία και η μυθώδης αφήγησή του, ιδιαίτερα κοινότοπη και συμβατική, δεμένη σε κεφάλαια και πακεταρισμένη σε ντουζίνες, τον πλήγωνε. Ωστόσο, και η Ιστορία ήταν μόνο μια προσωρινή λύση, γιατί δεν πίστευε στην πραγματικότητα της συγκεκριμένης επιστήμης.[...]

3. Η γνωριμία του Ντιρτάλ με το ηλικιωμένο ζεύγος Καρέξ, μέσω του Ντεζερμί, (ο κωδωνοκρούστης Καρέξ και η σύζυγός του αποτελούν ένα πρότυπο άδολης Χριστιανικής πίστης), οι σκέψεις του για το απαραίτητο στάδιο της ακραίας εμπειρίας, για την ολοκλήρωση του έργου του.
[...] Αυτός ο άνθρωπος, που ζούσε μακριά από τον κόσμο, μέσα σ' έναν αέρινο τάφο, πίστευε στην τέχνη του κι, έτσι, δεν είχε πια λόγο ύπαρξης. Φυτοζωούσε, περιττός και ξεπερασμένος, σε μια κοινωνία που τη διασκέδαζαν οι γρήγοροι και εύθυμοι μουσικοί ρυθμοί.[...] «Καημένε Καρέξ», μονολόγησε σβήνοντας το κερί του. «Να, λοιπόν, ακόμη ένας που αγαπάει την εποχή του όσο ο Ντεζερμί κι εγώ! Όμως κηδεμονεύει τις δικές του καμπάνες, και σίγουρα κάποια απ' τις προστατευόμενές του θα είναι η αγαπημένη του. Τελικά, δεν πιστεύω ότι είναι τόσο αξιολύπητος, γιατί κι αυτός έχει τη δική του μικρή μανία, κι αυτή του κάνει τη ζωή, όπως και τη δική μας, πιο υποφερτή»![...]

4. Η καταγραφή της σκοτεινής ζωής του Ζιλ ντε Ρε στον πύργο Τιφόζ, η πορεία του μέσα στα πλούτη, την αλχημεία, τους μάγους, και η κατάληξη σε φόνους, στη δαιμονολατρία και στις επικλήσεις στο Διάβολο. Η αβεβαιότητα του Ντιρτάλ για το αν υπάρχουν μέχρι σήμερα δαιμονολατρία και σατανιστικές λειτουργίες.

5. Οι ζεστή συντροφιά του ηλικιωμένου ζεύγους Καρέξ, οι συζητήσεις για τον διεφθαρμένο κλήρο, η διαδρομή και τα παρακλάδια του σατανισμού, και τα μυστικά μονοπάτια του, μέχρι και τη σκοτεινή Ρώμη.

6. Η αρχή της γνωριμίας του Ντιρτάλ με την αινιγματική Υακίνθη Σαντλούβ, μέσω των αινιγματικών επιστολών της.

7. Οι σκέψεις του Ντιρτάλ κι ο έρωτάς του για μια φανταστική και ταυτόχρονα υπαρκτή ερωμένη.

8. Η επίσκεψη της Υακίνθης Σαντλούβ στο διαμέρισμα του Ντιρτάλ.

9. Η γνωριμία του Ντιρτάλ με τον αστρολόγο Ζεβενζέ, συγκέντρωση στοιχείων για τον αποκρυφισμό, και τα πρώτα στοιχεία για τον σατανικό αρχιερέα Ντοκρ, και τους εξορκισμούς του σκοτεινού Ζοανές.

10. Η συγκέντρωση των στοιχείων για τα φρικτά εγκλήματα του Ζιλ ντε Ρε.

11. Η επίσκεψη του Ντιρτάλ στο σπίτι του ζεύγους Σαντλούβ.

12. Η επόμενη επίσκεψη της Υακίνθης Σαντλούβ στο διαμέρισμα του Ντιρτάλ.

13. Η απομυθοποίηση των ερωτικών φαντασιώσεων / και η επίσκεψη στο ζεύγος Καρέξ / το έντονο ενδιαφέρον του Ντιρτάλ για τους σκοτεινούς Ντοκρ και Ζοάννες.

14. Επίσκεψη της Υακίνθης Σαντλούβ στον Ντιρτάλ και η προσπάθειά του για επαφή με τον Ντοκρ, μέσω της Σαντλούβ.

15. Η συνέχεια των στοιχείων για τα φρικτά εγκλήματα του Ζιλ ντε Ρε.

16. Η επίσκεψη του Ντιρτάλ στον άρρωστο Καρέξ / οι πληροφορίες της Σαντλούβ για τον Ντοκρ και τις μαύρες λειτουργίες.

17. Η συνέχεια των στοιχείων για τα φρικτά εγκλήματα του Ζιλ ντε Ρε.

18. Η παρουσία του Ντιρτάλ μέσω της Σαντλούβ σε μαύρη λειτουργία του σατανικού Ντοκρ και η επίκληση του στο Κακό.

19, 20, 21, 22. Η συγκέντρωση των στοιχείων για την ολοκλήρωση του βιβλίου.

Σημ. Το θέμα με ξεπερνάει, είναι δαιδαλώδες και το μόνο που μένει είναι γενικότητες και αμέτρητοι περιορισμοί και πασαλείμματα. Ήθελα να δείξω ελάχιστα ίχνη από τη γενική ιδέα του ρεαλισμού, μέσα από ένα ιδιαίτερο βιβλίο. Η τεχνική στη γραφή είναι σπουδαία και αξίζει ανάγνωσης· από εκεί και πέρα πολλά μπορούν να ειπωθούν: για κινήματα, ρεύματα, σχολές, τη φιλοσοφία μέχρι και τις θρησκείες, την αθεΐα, και πολλά πολλά άλλα, ακόμα και για γελοίες ταυτίσεις με 3, 4 σελίδες του βιβλίου, από ελάχιστους -θέλω να πιστεύω- ανόητους (για τους τελευταίους θα πω μόνο πως όσο θα υπάρχει ο άνθρωπος θα υπάρχει και φως).

 

[Φεγγαράδα]

Δηλαδή ο μαρκήσιος ωχριά! Ετσι σιγά-σιγά φτάνουμε στον Παζολινι και στον Μπορίς Βιάν ή κάνω λάθος στα μονοπάτια και υπάρχουν ακόμα φριχτότερα? Μένει να δούμε ποιός νατουραλιστής θα σκάψει ακόμα βαθύτερα στο βόρβορο του υποσυνειδητου του ? Πέρα από αυτό όμως μήπως θα πρέπει να αναρωτηθούμε αν έχουν θέση στη Λέσχη μας -με την πλειοψηφία ηλικιακά εφήβων και νέων- σατανιστικά βιβλία αμφισβητούμενης ή μάλλον καμμιάς λογοτεχνικής αξίας ?

 

[Στράτης]

@Φεγγαράδα, καλησπέρα. Σωστές παρατηρήσεις!
(κάτι στα γρήγορα γιατί πρέπει να φύγω).

Φαντάζομαι πως οι όποιες ανησυχίες σου δεν είναι θρησκευτικού περιεχομένου, ίσως εγκληματικού; Προσωπικά θα έλεγα πως όλα πρέπει να είναι στο φως και όχι υποχθόνια. Κάθε γονιός, κάθε έφηβος, πρέπει να γνωρίζει και να διαχωρίζει το λογοτεχνικό πεδίο από το σαχλό και το τιποτένιο.

Ο μαρκήσιος, χμμ, απλά δεν αντιγράφεται. Ο νατουραλισμός γέννησε μέχρι και τα τέκνα της ψυχιατρικής.
Αν έχεις την καλοσύνη, μπορείς να αναφέρεις κατάπτυστα έργα δίχως καμία λογοτεχνική αξία; να αφυπνίσεις τους έφηβους της Λέσχης; εγώ από εδώ αδυνατώ.

 

[Διατσέντα]

Καλησπέρα! Δεν έχω μιλήσει τόσο καιρό ως θα ήθελα...Τις πρώτες μέρες είχα έναν εντονο ενθουσιασμό...πέρασαν οι πρώτες μέρες κι έτσι μπορώ να μιλήσω πιο ήσυχη και χωρίς πολλές εξάρσεις...Κατ’ αρχήν θα πω κάτι που θα μπορούσε να είναι κι αφορισμός. Αυτή εδώ η παρουσίαση, τουλάχιστον για μένα και συγκρίνοντας, όχι με ό,τι πιθανά έχει γραφτεί σ’ αυτό τον ιστότοπο ποτέ σαν παρουσίαση, δεν τα’χω διαβάσει όλα, κρίνοντας όμως απ’ τον καιρό που συμμετέχω εδώ κι ως τώρα...αυτή εδώ η παρουσίαση είναι η πιο επιδέξια και η πιο καρδιωμένη παρουσίαση που έχω διαβάσει...
Δύσκολο θέμα...κι η παρουσίαση το ξέρει αυτό και περπατάει με πολλή προσοχή και ακόμα πιο πολύ πάθος και ζέση...Τα δύο τελευταία είναι που με ελκύουν ιδιαίτερα...Μια παρουσίαση ο καθείς μας ίσως μπορεί να την κάνει...Εδώ όμως έχουμε βαθιά διείσδυση, ζέση και πάθος...

Τώρα ας πω μια προσωπική γνώμη για το τι προσλαμβάνουν οι έφηβοι που ίσως διαβάζουν εδώ όλα αυτά...Μακάρι ό,τι μπορούν να αρπάξουν...Είμαι πλέον ή βέβαιη πως κανένας μας δεν επιλέγει ή κάνει κάτι, αν αυτό δεν ξεκινάει από μέσα του, σαν ογκόλιθος, αλλά και σαν ψήγμα.
Κανένα κείμενο δεν θα με κάνει περισσότερο ή και λιγότερο επιρρεπή, είτε εκεί που είμαι επιρρεπής, είτε εκεί που δεν είμαι. Κανένα κείμενο δεν θα καθορίσει την κατεύθυνση της ροπής μου...Το μόνο που μπορεί να κάνει ένα κείμενο είναι να θεμελιώσει ένα μηχανισμό αυτογνωσίας τέτοιο, που να βασίζεται σε συγκριτικές διαδικασίες κι όχι μονομερώς εμπειρικές...Αυτό μπορεί να το κάνει ένα κείμενο και καλοδεχούμενη τέτοια επίδραση.


Ό,τι γράφω δεν είναι παρά η προσωπική μου αίσθηση των πραγμάτων...βλακεία που θέλω να το επισημάνω...αφού είναι αυτονόητο...παρ’ όλα αυτά εκ περισσού το επισημαίνω...χμμ!

 

[Φεγγαράδα]

Η θρησκεία κι εγώ έχουμε διακόψει πάλι από τον καιρό που ήμουν teenager στον πάνω-πάνω βαθμό -δηλ 19 ετών-εξαιτίας του Φρόυντ που ήταν σε όλες τις βιτρίνες των βιβλιοπωλείων της Αθήνας τότε (Τοτεμ και Ταμπού αυτό κυρίως με συγκλόνισε) ήρθε και κλείδωσε με την επιστήμη που σπούδαζα και όταν διάβασα μετά, τον Μονό (Τύχη και Αναγκαιότητα) και άκουσα και τον Χάιζεμπεργκ -που ακριβώς εκείνη τη χρονιά προσκάλεσε ο Χόνδρος στο Παν/μιο να μας μιλήσει για την απροσδιοριστία, τότε ο κύβος ερίφθγια μένα. Τώρα, αν ήταν ογκόλιθος και αυτογνωσίες και τέτοια δεν ψάχνω ψύλλους στ'αχυρα και τέτοιες φιοριτούρες -στόχω ξαναπεί Στράτη,- δεν χωράνε στο concrete μυαλό μου. Σόρρυ!
Οσον αφορά την -τυχόν- έννοια μου για τη νεολαία της Λέσχης, απορώ και γω η ίδια γι αυτήν αλλά νομίζω ότι φταίει η -πρόωρη στα 13, 14 χρόνια μου - βάναυση γνωριμία μου με την αληθινή ζωή στην πιό απαίσια εκδοχή της, το βιβλίο του Βενέζη "Το Νουμερο ... " . Και πάλι σόρρυ.
Για να κλείσω θα ήθελα να δω μια-δυό σελίδες από το σατανιστικό βιβλιο που σε απασχόλησε τόσο και που μας ανέλυσες.

 

[Παρωνύμιος]

31328. Για του Βενέζη λέω. Έκανες κι εσύ στα τάγματα εργασίας της Ανατολίας;!

Τολμώ έναν αφορισμό: Αν το μυαλό σου ήταν τόσο concrete, δεν θα ήσουν στη ΛτΒ.

Α, κι ακόμα έναν: Η νεολαία της ΛτΒ διαθέτει τέτοιο μυαλό που, μπροστά του, το δικό μου, μοιάζει μ' ένα σακί πατάτες.

Συγγνώμη Στράτη για την παρεμβολή.

 

[Στράτης]

Η θρησκεία κι εγώ έχουμε διακόψει πάλι από τον καιρό που ήμουν teenager στον πάνω-πάνω βαθμό -δηλ 19 ετών-εξαιτίας του Φρόυντ που ήταν σε όλες τις βιτρίνες των βιβλιοπωλείων της Αθήνας τότε (Τοτεμ και Ταμπού αυτό κυρίως με συγκλόνισε) ήρθε και κλείδωσε με την επιστήμη που σπούδαζα και όταν διάβασα μετά, τον Μονό (Τύχη και Αναγκαιότητα) και άκουσα και τον Χάιζεμπεργκ -που ακριβώς εκείνη τη χρονιά προσκάλεσε ο Χόνδρος στο Παν/μιο να μας μιλήσει για την απροσδιοριστία, τότε ο κύβος ερίφθγια μένα. Τώρα, αν ήταν ογκόλιθος και αυτογνωσίες και τέτοια δεν ψάχνω ψύλλους στ'αχυρα και τέτοιες φιοριτούρες -στόχω ξαναπεί Στράτη,- δεν χωράνε στο concrete μυαλό μου. Σόρρυ!
Οσον αφορά την -τυχόν- έννοια μου για τη νεολαία της Λέσχης, απορώ και γω η ίδια γι αυτήν αλλά νομίζω ότι φταίει η -πρόωρη στα 13, 14 χρόνια μου - βάναυση γνωριμία μου με την αληθινή ζωή στην πιό απαίσια εκδοχή της, το βιβλίο του Βενέζη "Το Νουμερο ... " . Και πάλι σόρρυ.
Για να κλείσω θα ήθελα να δω μια-δυό σελίδες από το σατανιστικό βιβλιο που σε απασχόλησε τόσο και που μας ανέλυσες.

@Φεγγαράδα, γιατί όλα αυτά τα παρδαλά;

Αναγκάζομαι να τρώω χρόνο από την εργασία μου για να τρέχω στο κρυφτούλι σου. Θα σε παρακαλέσω θερμά, όταν θα νιώσεις έτοιμη να κάνουμε σωστό διάλογο, πες μου. Περιμένω με χαρά.

Πού είδες τις φιοριτούρες; ήμουν ξεκάθαρος. Αυτό που με στεναχωρεί είναι πως δεν διάβασες ούτε μία γραμμή από την παρουσίαση τού βιβλίου. ομολογείς πως δεν έχεις διαβάσει το βιβλίο, και να μου επιτρέψεις να πω πως η δική σου απάντηση είναι ένα πυροτέχνημα χωρίς να ξέρει και τι θέλει να πει.

Ρωτάω ξανά: Μπορείς να πεις πού βλέπεις το κατάπτυστο; από κάτι που δεν διάβασες;
Βλέπεις κάτι επικίνδυνο και μοχθηρό, από βιβλίο, νήμα ή μέλος;

Σημ. Με στεναχωρεί επίσης που μου δίνεις απάντηση κονσέρβα. Την ίδια απάντηση την έχεις βάλει και σε άλλα παλιότερα νήματα.
Χωρίς ίχνος ειρωνείας, θα σε παρακαλέσω να διαβάσεις Νάνο Βαλαωρίτη, μετά μπορούμε να δούμε ατελείωτη βιβλιογραφία. ΔΕΝ μιλάμε για σατανισμό και άλλες τέτοιες μαλακίες.

 

[Φεγγαράδα]

Αν δε ιλάς για σατανισμό τόυε γιατί μιλάς? Φυσικά και δε το διάβασα το βιβλίο γιαυτό σε παρακάλεσα να βαλεις 1-2 σελίδες να πάρω μια ιδέα για να μπορέσω να το κατατάξω.
Οσο για τις "φιοριτούρες " τις δικές σου τις καταλαβαίνω και τις ευχαριστιέμαι αλλα απάντησα εμμέσως στην αμέσως επόμςνη ανάρτηση μέλους που μου εχει προσάψει βαρειές κατηγορίες και με έχει χλευάσει. ότι έχω χαρακτηρίσει τη μεγάλη Σαπφώ και τον μεγάλο Παπαδιαμάντη σαν deja vus.( εννοείται χωρίς να έχει ιδέα του ούτε του τί σημαίνει η φράση αλλά και ούτε ιδέα από Γαλλικά! Εσύ και ο Παρωνύμιοε πήρατε το μέρος του μέλους αυτού έτσι τουλάχιστον δείξατε. Εγώ μόνο τον Βρεττάκο χαρακτήρισα σαν deja vu και αυτή είναι η γνώμη μου. Πάει τέλειωσε.

 

[Στράτης]

Αν δε ιλάς για σατανισμό τόυε γιατί μιλάς? Φυσικά και δε το διάβασα το βιβλίο γιαυτό σε παρακάλεσα να βαλεις 1-2 σελίδες να πάρω μια ιδέα για να μπορέσω να το κατατάξω.
Οσο για τις "φιοριτούρες " τις δικές σου τις καταλαβαίνω και τις ευχαριστιέμαι αλλα απάντησα εμμέσως στην αμέσως επόμςνη ανάρτηση μέλους που μου εχει προσάψει βαρειές κατηγορίες και με έχει χλευάσει. ότι έχω χαρακτηρίσει τη μεγάλη Σαπφώ και τον μεγάλο Παπαδιαμάντη σαν deja vus.( εννοείται χωρίς να έχει ιδέα του ούτε του τί σημαίνει η φράση αλλά και ούτε ιδέα από Γαλλικά! Εσύ και ο Παρωνύμιοε πήρατε το μέρος του μέλους αυτού έτσι τουλάχιστον δείξατε. Εγώ μόνο τον Βρεττάκο χαρακτήρισα σαν deja vu και αυτή είναι η γνώμη μου. Πάει τέλειωσε.

Χοχο χο
Επιμένεις σαν κοριτσόπουλο, με νάζια. Όσο κι αν προσπαθήσεις δεν θα μου γίνεις αντιπαθής· είσαι θαυμάσιο μέλος και θυμάμαι κάθε του λέξη.

Ό,τι αφορά την εδώ παρουσίαση. Σε παρακαλώ, διάβασέ τη και μετά αξιολόγησε τα πάντα. Χρειάζεται να μπαίνω στη διαδικασία να σου εξηγώ πως πάντα έχουμε:
Συγγραφέας → Λογοτεχνία → Έργο → Θέμα

Γράφω λίγα πράγματα για τον συγγραφέα, για τα αντίστοιχα λογοτεχνικά ρεύματα και τις τεχνικές, για το θέμα τού βιβλίου. Παίρνω θέση.

Σημ. Για όλα τα άλλα που αναφέρεις, δεν με αφορούν. Κάτι τελευταίο: δυστυχώς, έχω το προνόμιο να θυμάμαι αρκετά πράγματα. Μην μπούμε σε σενάρια συνωμοσίας γιατί θα χάσεις.

 

[Παρωνύμιος]

@Στράτης, σ' αντίθεση με μένα πού 'χω αξιομνημόνευτη αμνησία...

@ Φεγγαράδα, σε ό,τι με αφορά, δεν τραβάω κανένα ζόρι να πάρω το μέρος κανενός, ειδικά πάνω σε ζητήματα που μου είναι άγνωστα ή αδιάφορα. Με πολλή αγάπη

 

[Φεγγαράδα]

Είσαι αυτό που λέμε αμερόληπτος. Ναί λοιπόν βρέθηκα στα τάγματα αυτά και ταυτίστηκα με το κορίτσι που ξέρεις και στη συνέχεια διάβασα ότι και οι Ελληνες έκαναν τα ίδια και μέχρι τώρα έχω εμπεδώσει ότι ευκαιρίας δοθείσης όλοι οι στρατοί κάνουν τα ίδια.

Στράτη μου, για το συγγραφέα και το Θέμα δεν παίρνω θέση εμάς εδώ νομίζω αφορά μόνο η λογοτεχνία. Είναι αυτό το έργο λογοτεχνικό σαν του Μπόρις Βιάν ή το Νούμερο ας πούμε έστω και λιγότερο)? να μην είναι σκέτα σατανιστικά.
Δυστυχώς δεν είμαι σε θέση φέτος ειδικά -ένεκα η κρίση (όπως λέει κι ο ποιητής εφέτος βαριά μέδειρε η βαρυχειμωνιά ...- να αγοράσω κανένα βιβλίο πάνω από 1-2 Ε ( τα περισσότερα από τα οποία ή τα έχω διαβάσει ή είναι λίγο σκουπίδια ) Γιαυτό σου ζήτησα 1-2 σελίδες... Να περιμένω τις 1-2 σελίδες που ζητώ??

 

[Στράτης]

@Φεγγαράδα, καλημέρα.
Κοπελάρα μου γλυκιά, μιλάμε για decadence, ένα πεδίο με τρομακτικούς λογοτεχνικούς θησαυρούς. Τι άλλο να κάνω; να κάνω και κακά μου;

Να βάλω 2, 3 σελίδες για να το σακατέψω τελείως;
ΜΙΛΑΩ ΚΑΘΑΡΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ
Το θέμα μέσα στο βιβλίο είναι ο σύγχρονος σατανισμός, εγώ να μιλήσω για τον Ολυμπιακό που γουστάρω;

Δες εδώ
Και εδώ

Σημ. Ξέχασα να σου πω. Αν υπάρχει δυσκολία όρασης, η γαλλική έκδοση έχει και κουμπί μεγέθυνσης (κάτω δεξιά). Εσύ λες για 1, 2 ευρά για βιβλία; Εγώ τι να πω που το Στοίχημα με σακάτεψε... χοχο χο, ένα θα σου πω, πρέπει να αλλάξω φακούς και φοράω νέους από περίπτερο... χοχο χο (αλήθεια σου λέω) τρέλα χοχο χο

 

[Έλλη Μ]

Το La Bas είναι ένα πολύ ασυνήθιστο βιβλίο, στα όριο του γκοθικ ενδεχομένως.

Παρακολουθούμε, λοιπόν, τον Ντιρτάλ, έναν συγγραφέα απογοητευμένο και δυσαρεστημένο από την εποχή του, από το κίνημα του νατουραλισμού στο οποίο συμμετέχει και με μια απέχθεια προς την ιδέα της «προόδου», ο οποίος έλκεται περισσότερο από τα θέματα του Μεσαίωνα. Πιο συγκεκριμένα, καταπιάνεται με τη μελέτη ενός Στρατάρχη, του Ζιλ ντε Ρε και την εμμονή του με την αλχημεία (15[SUP]ος[/SUP] αι.), τη συγγραφη ενός βιβλίου για τα κατορθώματα και τα αποτρόπαια εγκλήματά του.
Παράλληλα ο ίδιος ο Ντιρτάλ φαίνεται να βυθίζεται στον κόσμο του Σατανισμού των μαύρων τελετών, έναν κόσμο του οποίου την ύπαρξη αγνοεί και εντυπωσιάζεται όταν μαθαίνει ότι μεσαιωνικές πρακτικές έχουν θέση στο Παρίσι του 19 αι.. Αυτή που θα αναλάβει να τον φέρει σε επαφή με τις παρισινές μαύρες τελετές είναι η κα Σαντλουβ μέσω της σχέσης της με τον διαβολικό παπά Ντοκρ.

Η δομή και το πώς χτίζονται οι ιστορίες σιγά σιγά και παράλληλα μου άρεσαν πάρα πολύ, καθώς και η –εγκυκλοπαιδικού ύφους- ιστορική αναφορά σε διάφορα πρόσωπα του Μεσαίωνα, στη διάκριση δαιμονισμού, σατανισμού, διαβολισμου κι όλες αυτές τις -ισάριθμες με του χριστιανισμού- αιρέσεις.
Αρκετά συχνά πιάνω τον εαυτό μου να μην με απασχολεί ιδιαίτερα το θεμα ενός βιβλιο τόσο, όσο να με ιντριγκράρει η γλώσσα, το ύφος, η ροή, το λεξιλόγιο, η σύνταξη κλπ κλπ. Το La Bas είναι απίστευτα καλογραμμένο και με πολύ ενδιαφέρουσες στιχομυθίες μεταξύ τυρού και αχλαδιου (κυριολεκτικά) τόσο για τη θρησκεία (ή την αντιθρησκεία, αν προτιμάτε) όσο και τις φιλοσοφικές, υπαρξιακές, θεοσοφικές αναζητήσεις των συνδαιτυμόνων. Η γλώσσα του Υισμαν είναι το ίδιο καθηλωτική, ακόμη κι όταν εξαντλείται (αυτή η γλώσσα) στην περιγραφή του γάτου (του Ντιρταλ). Ισως γι’ αυτό ακριβως, εξαιτίας δηλαδή της σημαίνουσας λογοτεχνικής του αξιας -που (μου) προκύπτει διαρκούσης αναγνωση, κατάφερα να διαβάσω κάτι αρκετά κόντρα στην ιδιοσυγκρασία μου (εσωτερικότητα, μεταφυσική, πνευματισμός, αγιοι, θαύματα, μαντζούνια και όλα αυτά που μου είναι αφόρητες ..λογο-κρυμμένη λέξη… ).Και φυσικά, η συζήτηση για το αν μπορεί να τεκμηριωθεί η «κατάληψη» ανθρώπου από δαίμονα ή όλο αυτό ανήκει στη σφαίρα των ψυχικών διαταραχών και αποτελεί το αντικείμενο της ψυχιατρικής.

Ο Ντιρτάλ προφανώς είναι το άλτερ έγκο του Υισμαν (δεν είμαι σίγουρη για την ελληνική απόδοση του ονόματός του, «ακούγεται» το τελικό –s?) αν κρίνω κι από το εισαγωγικό σημείωμα και τις πληροφορίες που δίνονται σχετικά με το βίο του, τη σχέση του με τη θρησκεία και εκεί προς το τέλος, την πλήρη μεταστροφή του στον Καθολικισμό.
Διάβασα πολύ προσεκτικά τις αναρτήσεις του Στράτη κι έχω να του πω πως αν φορούσα καπέλο, θα του έβγαζα. Μπράβο, εξαιρετική ανάλυση τόσο των ρευμάτων και των επιρροών όσο και της ψυχοσύνθεσης του Ντιρτάλ, αλλά και των υπόλοιπων χαρακτήρων (των οποίων οι αντίθετες απόψεις είναι καθοριστικής σημασίας για την εξελιξη και την κλιμάκωση του βιβλιου). Έχει εμβαθύνει ο άνθρωπος στην ανάλυσή του..
Υγ. Όσο το διάβαζα, δεν μπορούσα να βγάλω από το μυαλό μου το Eyes Wide Shut κι όσο τη σκέφτομαι, τόσο ταιριαστή μου κάνει. Επίσης, όσο διαβαζω τα παραπάνω, νομιζω ότι δεν επαρκούν να περιγράψεις ένα τέτοιο βιβλίο (βαλτε ένα χεράκι, ρε παιδια να βρουμε το Αναποδα..).
Πολύ θέλω να το ξαναδιαβάσω.

Αυτά. Εσείς.. Τα νέα σας.)

 

[Νικόλας Δε Κιντ]

Το ψάχνω κι εγώ!!! Και θα το βρω...

Και θα είναι το επόμενο ανάγνωσμα μου!!!