Γιώργος Πιντέρης : "Εσύ τα Δικαιώματά σου και οι άλλοι"

Εσύ τα Δικαιώματά σου και οι άλλοι
στην Οικογένεια, στη Δουλειά, στον Έρωτα, στην Παρέα.
Γιώργου Πιντέρη, PH. D. Ψυχολόγου


  • Σου παίρνουν συχνά τη σειρά στην ουρά ή μήπως δεν αφήνεις κανένα «τι εξυπνότεροι είναι αυτοί;»
  • Δουλεύεις συχνά υπερωρίες χωρίς να τις πληρωθείς ή μήπως ποτέ και «ας πάει να τα βγάλει πέρα μόνος του ο προϊστάμενος!»
  • Συμφωνείς πάντα με τους άλλους και προσπαθείς να είσαι πάντα καλός ή τους τα λες κατάμουτρα «στο κάτω κάτω αυτοί είναι λάθος!»
Αυτές και ένα σωρό άλλες καταστάσεις είναι τόσο απλές και τόσο κοινές κ ίσως δεν φανταζόμαστε ότι έχουν να κάνουν με τα δικαιώματά μας, πως τα αντιλαμβανόμαστε κ πως τα υπερασπιζόμαστε. Ενδιαφέρουσες απόψεις κ αναλύσεις βρίσκουμε στο βιβλίο που είναι το θέμα μας κ θα σας κάνω μια παρουσίασή του.

Ξεκινώ από την εισαγωγή για να τοποθετήσω το θέμα δηλαδή για τα δικαιώματά μας κ ποιος έχει την ευθύνη της υπεράσπισή τους.

«Εισαγωγή
Όλοι οι άνθρωποι ανεξάρτητα από το φύλο και την ηλικία, έχουμε μερικά βασικά δικαιώματα που κατοχυρώνονται από το νόμο, το σύνταγμα και τις διακηρύξεις του ΟΗΕ.»


«Για να υποστηρίξει κανείς αποτελεσματικά τα δικαιώματά του χρειάζεται να καταλάβει ότι σαν «άτομο» είναι καθένας υπεύθυνος για όσα του συμβαίνουν.»

«Η υποστήριξη των δικαιωμάτων μας είναι δική μας ευθύνη.»

«Σαν «άτομο» είμαι υπεύθυνος για όσα μου συμβαίνουν, οπότε έχω εγώ την ευθύνη ν’ αλλάξω τη συμπεριφορά μου, αν οι συνέπειες που έχει πάνω μου αυτή η συμπεριφορά είναι δυσάρεστες για μένα.»

Δηλαδή η ευθύνη της υποστήριξης των δικαιωμάτων μου, είναι κάτι που τοποθετώ μέσα μου κ καθιστώ τον εαυτό μου υπεύθυνο. Η υποστήριξη των δικαιωμάτων μου δεν είναι κάτι για το οποίο ευθύνεται κάποιος άλλος.

Πάμε τώρα να δούμε πως αντιδρούμε ή πως πρέπει να αντιδρούμε όταν κάποιο δικαίωμά μας καταπατείται.

«1. Υποχωρητικότητα – Επιθετικότητα: Αντίθετα;
Ένα μεγάλο μέρος των προβλημάτων που έχουμε οι άνθρωποι περιστρέφεται γύρω από το πώς αντιδρά ο καθένας μας, όταν κάποιο δικαίωμά του παραβιάζεται ή απειλείται από τους άλλους. Μερικοί άνθρωποι έχουν προβλήματα γιατί συχνά υποχωρούν. Άλλοι πάλι δυσκολεύονται να συγκρατήσουν τα νεύρα τους και γίνονται συχνά επιθετικοί.»
Παράδειγμα «ο υποχωρητικός άνθρωπος αφήνει και του μπαίνουν μπροστά στην ουρά χωρίς να λέει τίποτα. Μέσα του βράζει αλλά δεν μιλάει για να μη γίνει επεισόδιο».» Ενώ «Ο επιθετικός από την άλλη μεριά, συνέχεια τσακώνεται. Βρίζει αυτούς που του παίρνουν τη σειρά του,..»
...
«Λίγοι άνθρωποι είναι μόνιμα υποχωρητικοί ή μόνιμα επιθετικοί σε όλες τους τις εκδηλώσεις. Οι περισσότεροι είμαστε αμφινταλαντευόμενοι: Άλλες φορές επιτιθέμεθα, άλλες πάλι υποχωρούμε. Τις αντιδράσεις μας τις καθορίζουν η διάθεσή μας, το που και με ποιον είμαστε, καθώς και το πόσο σημαντικό είναι το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε.»
...
«Παρατηρώντας τον τρόπο με τον οποίο προσπαθούν ο υποχωρητικός και ο επιθετικός να δικαιολογήσουν τη συμπεριφορά τους, βλέπουμε κάτι ενδιαφέρον. Κι οι δύο, σαν μόνη εναλλακτική λύση στην ακραία συμπεριφορά τους, βλέπουν τη συμπεριφορά που ανήκει στο άλλο άκρο.»
...
«Έτσι, ο καθένας από τους δύο, προκειμένου να μη φτάσει στο άλλο άκρο, παραμένει στο ένα άκρο.»
...
«Το ερώτημα που δημιουργείται όμως είναι αν υπάρχει τίποτα ανάμεσα στην επιθετικότητα και στην υποχωρητικότητα.»

Δηλαδή πως μπορώ να ικανοποιώ τις ανάγκες μου και να προστατεύω τα δικαιώματά μου, χωρίς να είμαι υποχωρητική ή επιθετική, χωρίς να προσβάλλω τον άλλο, χωρίς να παραβιάζω τις δικές του ανάγκες και δικαιώματα;

Σταματώ στο ερώτημα αυτό και το αφήνω για μελλοντική αναφορά.

Θεωρώ πολύ σημαντικό να καταλάβουμε ότι η ευθύνη υπεράσπισης των δικαιωμάτων μας είναι αποκλειστικά δική μας και ότι το να είμαστε υποχωρητικοί ή επιθετικοί δεν είναι οι μόνοι τρόποι αντιμετώπισης των καταστάσεων. Υπάρχουν κ άλλοι τρόποι.

Το βιβλίο αυτό όταν το διάβασα μου φάνηκε ιδιαίτερα χρήσιμο. Ίσως να γνώριζα πώς να υπερασπίσω σωστά τα δικαιώματά μου, το ίδιο ίσως να γνωρίζετε κ εσείς. Δεν το έκανα όμως πάντα. Ομολογώ ότι κάποιες φορές γινόμουν υποχωρητική χωρίς λόγο. Επίσης στο βιβλίο αναπτύσσονται διάφορες πτυχές που τότε δεν είχα σκεφτεί ακόμη. Αναφέρομαι στην «αόρατη» κάθε είδους - ακόμη και συναισθηματική - εκμετάλλευση. Εκεί λοιπόν που δεν είναι εύκολο να διακρίνεις ότι γίνεται καταπάτηση κάποιου δικαιώματός σου, πόσο εύκολο είναι να το υπερασπιστείς;!
 
Last edited by a moderator:
Ας μου επιτραπεί να παραθέσω το εξώφυλλο και τα στοιχεία του βιβλίου, καθώς δεν περιλαμβάνονται στην παραπάνω ανάρτηση.



Τίτλος : Εσύ, τα δικαιώματά σου και οι άλλοι (στην οικογένεια, στη δουλειά, στον έρωτα, στην παρέα)
Συγγραφέας : Γιώργος Πιντέρης
Εκδόσεις : Θυμάρι
Έτος πρώτης έκδοσης : 1983
Αριθμός σελίδων : 180
ISBN : 9789603490050


Έχοντας μάθει πρόσφατα για τον ψυχολόγο-συγγραφέα και έχοντας παρακολουθήσει βίντεο του ίδιου στο youtube, είχα την επιθυμία να διαβάσω και κάποιο από τα αρκετά βιβλία του και δεν βγήκα καθόλου χαμένος.

Είναι η πρώτη φορά που διαβάζω βιβλίο ψυχολογίας και είμαι χαρούμενος που είναι το συγκεκριμένο. Αυτό το βιβλίο, λοιπόν, προσπαθεί να μας κάνει να συνειδητοποιήσουμε κάποια πράγματα σχετικά με τα δικαιώματά μας (σε αρκετές πτυχές της ζωής μας) και να μας παρουσιάσει μερικούς τρόπους ώστε να μπορούμε τα υπερασπιζόμαστε όσο το δυνατόν αποτελεσματικότερα. Δεν είναι πανεπιστημιακό σύγγραμμα, ούτε συλλογή από μελέτες διάσημων ψυχολόγων. Είναι η προσωπική άποψη του συγγραφέα έπειτα από (πάνω από 25 νομίζω) χρόνια δουλειάς στο αντικείμενο. Η γλώσσα είναι απλή και το κείμενο δε βαραίνει με δυσνόητες ορολογίες και ανεφάρμοστες θεωρίες. Το ύφος της γραφής του πλησιάζει τον προφορικό λόγο, σε σημείο που, καθώς το διάβαζα, φανταζόμουν τον συγγραφέα να είναι απέναντί μου και να με συμβουλεύει !

Κατά τη γνώμη μου, το σημαντικότερο που θα αποκομίσει κάποιος διαβάζοντάς το είναι η συνειδητοποίηση ότι η προστασία και η υπεράσπιση των δικαιωμάτων μας αποτελεί καθήκον μας απέναντι στον εαυτό μας.

Στην αρχή γίνεται η διάκριση μεταξύ των δύο άκρων αντίδρασης (μεταξύ υποχωρητικότητας και επιθετικότητας) και ξεκινάει η προσπάθεια για εύρεση τρόπου υπεράσπισης των δικαιωμάτων μας έτσι ώστε να βρισκόμαστε ανάμεσα στα δύο άκρα.

Στη συνέχεια γίνεται η (πολύ ορθή) παρατήρηση ότι ένας άνθρωπος υπερασπίζεται τα δικαιώματά του διαφορετικά στην περίπτωση που έχει να κάνει με κάποιον με το οποίον η μεταξύ τους σχέση δεν είναι σημαντική και δεν πρόκειται να τον ξαναδεί (π.χ. ο πελάτης που θα μας πάρει τη θέση στην ουρά) και διαφορετικά στην περίπτωση που έχει να κάνει με κάποιον που δεν θέλει να χαλάσει τη μεταξύ τους σχέση (π.χ. με τον προϊστάμενό του).

Έπειτα, παρουσιάζει μια ενδεικτική αντίδραση που θα έπρεπε να έχουμε σε μερικές περιστάσεις, εξηγώντας μας παράλληλα και γιατί οι συνηθισμένες αντιδράσεις είναι λανθασμένες. Δεν έχει νόημα να τις καταγράψω - καλύτερα να τα διαβάσει κανείς κατ’ευθείαν.

Ένα άλλο σημείο που τονίζεται ιδιαίτερα είναι πως δεν πρέπει να αισθανόμαστε ποτέ άσχημα για τα συναισθήματά μας, αλλά και ούτε να νομίζουμε ότι είμαστε υποχρεωμένοι να (μπορούμε να) τα εξηγήσουμε. Είναι συναισθήματα και ουδεμία σχέση έχουν με τη λογική, οπότε η παρουσία τους και μόνο (πρέπει να) είναι αρκετή για εμάς.


Αυτό το βιβλίο με έκανε να σκεφτώ πολύ και αυτό είναι το μεγαλύτερο κέρδος που μπορεί κανείς να έχει από ένα βιβλίο! Διαπίστωσα ότι αρκετούς από τους τρόπους υπεράσπισης δικαιωμάτων που προτείνει, τους χρησιμοποιούμε ήδη στην καθημερινότητά μας, αλλά εδώ τους βλέπω πιο σφαιρικά και ολοκληρωμένα και επιπλέον μπορώ να καταλάβω γιατί το μυαλό μας κάνει αυτομάτως την επιλογή να τους χρησιμοποιήσει ως τους καταλληλότερους !

Επίσης, είδα πόσα πολλά συναισθήματα μπορεί να έχει ένας άνθρωπος χωρίς να τα εξωτερικεύει παρά μόνο διαρκώς να τα συγκρατεί και πώς η στάση αυτή τελικά οδηγεί σε χειρότερες καταστάσεις από αυτές που προσπαθούσε να αποφύγει μη εξωτερικεύοντας το τι αισθάνεται.

Συνεχίζω να δουλεύω στο μυαλό μου τα όσα διάβασα και ομολογώ πως από την πολλή σκέψη φτάνω στο σημείο να αναρωτιέμαι πόσο πολύπλοκες είναι καμιά φορά οι διαπροσωπικές σχέσεις…
 
Last edited by a moderator:
Top