Παρακολουθούσα τις προάλλες μιαν εκπομπή όπου διάφοροι μιλούσαν για την αστυνομική λογοτεχνία στην Ελλάδα και, μοιραία, η κουβέντα κατέληξε στον Πετρο Μάρκαρη. Κι από κείνον, στην Αθήνα. Κάπως έτσι, θυμήθηκα το θέμα που ειχε ανοιξει πριν καιρό ο Φαροφύλακας και το μυαλό μου κινηθηκε προς τους δρόμους τους οποίους περιγράφει κι από κει διαφοροι αλλοι δρόμοι ξανοιχτηκαν μεσα στο κεφάλι μου για να καταλήξω στα εξής:
Ειμαι από αυτούς που τους αρέσει η Αθηνα, παρόλη τη ζοφερή –αν και πραγματική- εικόνα που έχει γι αυτήν ο Φαροφύλακας. Θυμάμαι, ανεκαθεν, τον εαυτό μου να το λέει, όμως συνειδητοποιώ ότι το λέω και εννοώ κάθε λέξη. Η Αθηνα μου αρεσει. Πολύ. Δεν ξερω αν εφτανα ποτέ να ισχυριστώ ότι την αγαπάω γιατι –κοινοτοπία αλέρτ!- για μενα τόπος είναι οι άνθρωποι (στην κυριολεξία τους) και μόνο, αλλά ξερω ότι μαλλον δεν θα μπορουσα να ζησω πουθενά αλλου -εντος συνόρων- στην ηλικία που ειμαι. (43)
Νομίζω ότι πολλοι από όσους εχετε γεννηθει εδώ, στην Αθηνα, με το παρακάτω σκηνικό θα ταυτιστείτε:
Από παιδι και μετά φοιτήτρια, θυμάμαι όπου πηγαινα, διακοπές, εκδρομή κλπ, κι αν γνωριζα ντοπιο κόσμο, θυμάμαι, λοιπόν, μια μόνιμη, σχεδον κακογουστη ερώτηση-επωδό. «Από την Αθηνα;! Μα καλά;! (αυτό το μα καλά, ηχει στα αυτια μου σε διαφορες τονικότητες και ιδιολεκτα) πώς ζείτε εσείς (απαξιωση) εκει κάτω (ή πέρα. Πάνω, δεν είχε)».
Θυμάμαι στο πρώτο έτος, στη Θεσσαλονίκή, μετά τα διαδικαστικά των συστάσεων, να ακολουθει η ερώτηση 2 σε 1: Τι έχετε εσεις οι Αθηναίοι με εμας τους Θεσσαλονικείς (παρντόν;!) και πώς ζειτε εκει κάτω;! (παρντόner;)
Η Αθηνα εχει τις εικονες για τις οποιες κάνει λόγο ο Φαρος, τη βρωμια, την ασχήμια. Όμως, αυτή είναι η μια πλευρα της. Εχει όλες αυτές τις αντιφάσεις που ακολουθουν τις μεγάλες πόλεις και η Αθηνα εχει κατι που δεν εχει καμια άλλη ελληνική πόλη: τη δυνατότητα να σε εκπλήσσει (εμενα, δηλαδή) συνέχεια.
Πριν 2 χρονια, περιπου τετοια εποχή, κι εξαιτίας ενός βιβλιου του Μαρκαρη, βρεθηκα στον Κεραμεικό για να αρχισω να μπλέκομαι μεσα στα στενά, να στριβω ακαταπαυστα και να περπαταω, ανακαλυπτωντας γειτονιες που δυσκολα φαντάζεσαι να περικλειονται εντος της περιοχής που οριζεται από την Πειραιώς, την Ιερα Οδό, την Αχιλλέως και ξερω γω; τη Θερμοπυλών. Και από τότε, παω διαρκώς κατά κει και περπατάω, τρώω, πινω μπιρες κλπ κλπ. Συμπτωματικά, είναι μια περιοχή που συγκεντρώνει κόσμο και αναδεικνυει αυρα που ταιριάζει πολύ στα δικά μου χνωτα.
Ναι, δεν βρισκω καθολου ομορφο πχ το Γκαζι. Ή ενδιαφέρον. Δεν εχει χαρακτήρα και ό,τι δεν έχει χαρακτήρα, για μένα περνα απαρατήρητο. Είναι σαν να βρίσκεσαι πχ στη ΝΥ και να αισθάνεσαι ότι η Times είναι όμορφη. Δεν είναι. Εντυπωσιακή είναι, λογω μεγέθους, φώτων, πλήθους 24/7 κλπ κλπ. Όπως δεν εχει καμια ομορφια, κατά τη γνώμη μου, το Μοναστηράκι. Εχει, όμως, το Κουκάκι, τα Πετράλωνα (Άνω), το εμπορικό τρίγωνο. Ο Εθνικός Κηπος και η περιοχη περιξ του Μεγάρου. Οι γειτονιές του Παγκρατιου και του Ζωγράφου. Το Κολωνάκι και οι γειτονιές του Λυκαβηττού. Η θέα από κει, όταν πάς για ένα τσιγάρο, μετά από θερινό. Το Πεδίον του Άρεως, που θυμάμαι από μικρη, να είναι terra non grata.
Καποιες γειτονιες στην Ανω Κυψέλη, η Ευελπίδων, το Πολύγωνο κλπ κλπ, για να μην πάω παραεξω, βορεια και νότια προάστια.
Προσωπικά, λατρευω το χασιμο που επικρατει στις μεγαλουπόλεις. Η φασαρία, το τσιμέντο, το αστικό. Ισως να οφείλεται στο ότι ετσι μεγάλωσα, εδώ, αυτές τις εικονες εχω. Που βγαινεις εξω και κατα 95% δεν θα συναντήσεις κανέναν που ξέρεις, που θα δεις τεραστια γκάμα ανθρωπων και νοοτροπιών, που κυκλοφορεις φορώντας ό,τι σου αρεσει, χωρις να κανεις δευτερες σκέψεις, αν και ποιος θα σε κρίνει. Που οι επιλογές είναι στα όρια του ανεξάντλητου. Αλλα αυτές είναι εικόνες κι εμπειρίες ενός ανθρώπου που την εxει περπατησει πάρα πολύ, που εχει κάνει μεγάλες διαδρομες -πεζή- μακριά από τις λεωφόρους και τις κεντρικές οδους.
Καταλήγω ότι το τιμημα που πληρώνει κάποιος ζώντας στην Αθηνα, (και με το κάποιος, εννοώ εμενα), αν και είναι δυσανάλογο και συχνά δυσβάσταχτο, για μένα αξιζει τον κόπο. Αξιζει τον κόπο
μου, τον καθημερινό εκνευρισμό μου μεσα στα ΜΜΜ (ναι, δεν οδηγώ), την ταλαιπωρία μου. Γιατι, πολύ απλά, αυτά ζητάει ο οργανισμός μου. Οπουδήποτε αλλου –εντός συνόρων- τωρα, αργά ή γρηγορα, θα έπληττα θανάσιμα.
Εκτός συνορων, το συζηταμε.
Μετά τα 65, το συζηταμε και για εντός.
Αυτά.
Και; Τι νέα;