Εγκυκλοπαίδεια: χρήσιμη ή ξεπερασμένη;

[Ίζι]

Σε κάποιο άλλο θέμα η Μήτις γράφει:

δε μέτρησα καθόλου τις διάφορες εγκυκλοπαίδειες γιατί έχουμε αρκετές (μουσείων, φωτογραφίας, μουσικής, υγείας, ζώων, δομή).

Με αφορμή αυτό, να πω το εξής. Πριν λίγα χρόνια φρόντισα να απαλλαγώ από όλες μου τις εγκυκλοπαίδειες. Δεν εννοώ τόμους μουσείων, μουσικής κ.λπ. αλλά αυτές των γενικών γνώσεων, όπως η ΔΟΜΗ και η Μπριτάνικα. Επειδή είχα αρκετές, άλλες πήγαν στο πατρικό μου, κι άλλες χαρίστηκαν. Έχουμε μπει στη χρυσή εποχή της πληροφορίας και του ίντερνετ που, κακά τα ψέματα, τείνει να αχρηστεύσει διάφορα παλιότερα μέσα, όπως οι εφημερίδες και τα περιοδικά.

Νομίζω ότι τις εγκυκλοπαίδειες γενικών γνώσεων, αλλά και τις ιατρικές, πολιτιστικές κ.λπ., το ίντερνετ τις έχει αχρηστεύσει εδώ και καιρό. Προσωπικά, δεν χρειάστηκε ποτέ τα τελευταία χρόνια να ανατρέξω σε έναν τέτοιο τόμο, γιατί πάντα με κάλυπτε αρχικά η Wikipedia (τεράστιο ανθρώπινο επίτευγμα για μένα), και ίσως πιο εξειδικευμένες σελίδες στη συνέχεια.

Μάλιστα, έχουν αρχίσει να μη μου αρέσουν καθόλου αισθητικά οι εγκυκλοπαίδειες, με όλους αυτούς τους μεγάλους κι αδιάκριτους τόμους τους, που πιάνουν ολόκληρα ράφια και δεσπόζουν στις βιβλιοθήκες. Ποια είναι η γνώμη σας; Χρησιμοποιείτε ακόμα εγκυκλοπαίδειες; Κι αν όχι, τις κρατάτε ή τις έχετε ξεφορτωθεί;

 

[Κόρτο Μαλτέζε]

Δεν ξεφορτώνομαι βιβλία!

Ποτέ!

Ακόμα και το 5τομο Ο σύμβουλος των νέων (σχολική εγκυκλοπαίδεια της μητέρας μου από τα μέσα της δεκαετίας του 1960) το έχω (σε χαρτοκιβώτια στο πατάρι του πατρικού μου αλλά το έχω).

Στο πρακτικό τμήμα του ερωτήματος τώρα: Και εγώ θα προτιμήσω για μια γρήγορη πληροφορία (για την οποία πριν διαδικτυωθώ θ' άνοιγα την εγκυκλοπαίδεια) θα στραφώ στην Βικιπαίδεια η οποία είναι όντως εντυπωσιακά χρήσιμη αλλά (λόγω της φύσης της) περιέχει και αρκετές από ανακρίβειες έως κοτσάνες (πράγματα που αντικειμενικά δεν λείπουν πάντα και από μια εγκυκλοπαίδεια, ακόμα και από τις καλές και έγκυρες). Επιπλέον όταν μιλάμε για την ελληνόγλωσση Βικιπαίδεια τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα. Οπότε δε νομίζω ότι η έντυπη εγκυκλοπαίδεια έχει χάσει τη χρησιμότητά της ειδικά για παιδιά που δεν έχουν ακόμα ευχέρεια στο να διαβάσουν και να κατανοήσουν ένα κείμενο στα αγγλικά

 

[Αξία]

Κατά τη γνώμη μου εξαρτάται από την εγκυκλοπαίδεια. Οι περισσότερες είναι όντως κατά κάποιο τρόπο απαρχαιωμένες, ωστόσο υπάρχουν κάποιες άλλες που τις λατρεύω και τις χρησιμοποιώ. Για παράδειγμα, η παιδική εγκυκλοπαίδεια της Ντίσνευ που κυκλοφόρησε πριν λίγα χρόνια από την Ελευθεροτυπία είναι μια πολύ καλή δουλειά που αγαπιέται από τα παιδιά. Ο Κάθε τόμος έχει και μία θεματική (π.χ. δεινόσαυροι, πλανήτης Γη, αθλητισμός κλπ.) οπότε είναι οι βασικές πληροφορίες αν μη τι άλλο συγκεντρωμένες και όλα τα βιβλία περιέχουν πολύ καλή εικονογράφηση, καθώς και δραστηριότητες που εμπλέκουν τα παιδιά στη νέα γνώση. Ακόμα και το πως παρουσιάζονται οι πληροφορίες έχει σημασία. Άρα ίσως αν όλες οι εγκυκλοπαίδειες γίνουν πιο προσιτές και "θελκτικές" προς ανάγνωση ίσως καταφέρουν να επιβιώσουν...

 

[Λορένα]

Την εγκυκλοπαιδια την ειχα παντα για να την.. διαβαζω.. οπως ενα βιβλιο!

Δυστυχως ειχα την ατυχια να μην εχω εγκυκλοπαιδιες σπιτι μου μικρη (και ουτε απεκτησα μεγαλωνοντας), το κοστος τους ηταν μεγαλο για ενα σπιτι που δεν ειχε καν βιβλια..
Και βιβλια εγω πρωτομαζεψα στο σπιτι.

Σε σπιτια που ειχαν ομως, και με αφηναν να τις διαβασω (γιατι ειχαμε και αυτο..), μου αρεσε να τις διαβαζω ακριβως οπως ενα βιβλιο. Απο την αρχη ως το τελος (τους τομους δηλ).

Μου αρεσε παρα πολυ να μαθαινω οτιδηποτε. Και στην εγκυκλοπαιδεια μαθαινα τοσα πολλα πραγματα σε λιγη ωρα. Ηταν εντελως διαφορετικα απο τα μυθιστορηματα που διαβαζα

Αργοτερα στην δημοτικη βιβλιοθηκη που ειχε πολλες, αλλα δυστυχως απαρχαιωμενες (μεχρι προσφατα) εκανα τα ιδια.

Σημερα με το ιντερνετ, καλυπτω αυτη την αναγκη για γνωση, και αν και δεν σκεφτομαι να παρω, η σκεψη να εχω μια συγχρονη εγκυκλοπαιδεια στην βιβλιοθηκη μου ακομη φανταζει δελεαστικη.

Την χρησιμοτητα της της βλεπω, πως μερικα πραγματα δεν αλλαζουν με την παροδο του χρονου, οποτε.. καλο ειναι να υπαρχει στο σπιτι εστω και αν υπαρχει και το ιντερνετ. ΑΚομη και ετσι ομως.. δυσκολο το βλεπω να αγοραζω..

 

[Αντέρωτας]

Θα ελεγα οτι υποστηριζω τις αρχικες διατυπωσεις της Ιζι. Οι εγκυκλοπαιδειες γενικης γνωσης ειναι μαλλον ρετρό και δυσχρηστες. Παραλληλα η Wikipedia ειναι σημαντικο επίτευγμα και ηδη εχει αρχισει να ενσωματωνει συγκεκριμενα περιεχομενο απο την Britannica (καθοτι πλεον δεν καλυπτεται απο πνευματικα δικαιωματα) αν και θα περασουν πολλα χρονια μεχρι να ενσωματωθει ολοκληρη Πραγματι εχω περιεργεια να δω πως θα εχει εξελιχτει σε πχ 10 χρονια.

 

[Βιβλίοεκτιμητής]

Θεωρω οτι οι εγκυκλοπαιδειες παρεχουν μια σφαιρικη μορφωση και ειναι κοσμημα για τις βιβλιοθηκες...σιγουρα ομως δεν ςιναι τοσο χρηστικες οσο το νετ

 

[Χρυσηίδα]

Συμφωνώ κι εγώ με την Ίζι, δεν υπάρχει λόγος πλέον να χρησιμοποιεί κανείς εγκυκλοπαίδεια, εγώ ήδη τις έχω ξεφορτωθεί, γιατί δε μου αρέσει να πιάνουν χώρο στη βιβλιοθήκη μου βιβλία που δεν θα χρειαστεί να ανοίξω ποτέ. Δεν είμαι καθόλου συλλέκτρια, είμαι απλώς βιβλιόφιλη και θέλω να έχω βιβλία που μου αρέσουν, και που θα τα ανοίξω πολλές φορές το χρόνο, για να θυμηθώ κάτι, να εντπίσω κάτι κλπ.

Να πω όμως ότι συμφωνώ και με τον Ξκρ για τα μικρά παιδιά. Θεωρώ καλό να έρχονται σε επαφή τα παιδιά τόσο με εγκυκλοπαίδειες όσο και με λεξικά κυρίως για να εξασκούνται στον τρόπο που ανατρέχουμε σ' αυτού του τύπου τα βιβλία και στο πώς βρίσκουμε το λήμμα που μας ενδιαφέρει.

 

[Βιβλιόδουλη]

Όσο αναφορα τις εγκυκλοπαιδειες, καλο ειναι κατα τη γνωμη μου να υπαρχουν σε σπιτια που ζουν μικρα παιδια. Αν και πλεον τα παιδια που γεννιουνται μαθαινουν γρηγορα να χειριζονται το διαδικτυο, οποτε και παλι δε θα επωφελουν καποιον... εγω εχω παψει εδω και πολλα χρονια να χρησιμοποιω εγκυκλοπαιδειες, και το θεωρω απολυτως λογικο, με το ιντερνετ να μου παρεχει ο,τι πληροφοριες θελω)

 

[Χρυσηίδα]

Τελικά, η εγκυκλοπαίδεια έχει μονάχα συλλεκτική και συναισθηματική αξία. Όποιος ξέρει Αγγλικά και έχει στοιχειώδεις γνώσεις χρήσης ίντερνετ, ξέρει ότι θα κάνει τη δουλειά του πιο γρήγορα, πιο σωστά και πιο αποτελεσματικά με το ίντερνετ.

 

[Βετούλι]

αν θέλετε να ξεφορτωθείτε μια εγκυκλοπαίδεια, γιατί δεν τη χαρίζετε σε κάποιο σχολείο ενός χωριού ή ενός μικρού νησιού???

 

[Χρυσηίδα]

Ακριβώς

Και όχι μόνο εγκυκλοπαίδειες. Θα πρέπει κάποια στιγμή να το δούμε λίγο το θέμα αυτό. Το έχω σκεφτεί αλλά δεν έκατσα να το ψάξω περισσότερο. Απλώς σκέφτηκα ότι αφου χαρίζουμε τα βιβλία μας ο ένας στον άλλον (με τις κληρώσεις), γιατί να μην το κάνουμε πιο σοβαρά, σε κάποια ιδρύματα, σχολεία κλπ που το έχουν ανάγκη;

Ρίχνω τη σκέψη, λοιπόν (μετά από τη Βετ) και όποιος έχει το χρόνο και τη διάθεση ας το ψάξει λίγο. Κι εγώ μαζί του

Άντε, μήπως κάνουμε και κανένα καλό και προς αυτήν την κατεύθυνση Και έρχονται και Χριστούγεννα...

 

[Μίθρι]

Την εγκυκλοπαίδεια την διαβάζω πολλές φορές σαν βιβλίο. Ξεφυλλίζω τον τόμο και όποιο λήμμα μου αρέσει ρίχνω μια ματιά. Κάτι τέτοιο από το διαδίκτυο δεν μπορεί να γίνει. Βέβαια όταν θέλω να βρω κάτι γρήγορα πάντα ψάχνω στο ιντερνετ.
Όμως την Πάπυρους Λαρούς Μπριτάνικα των 62 τόμων που έχω δεν πρόκειται ποτέ να δωθεί σε κανέναν. Την αγόραζαν οι γονείς μου και στο δημοτικό-γυμνάσιο πάντα από εκεί έβρισκα ότι ήθελα. Εκτός από συναισθηματικούς λόγους είναι και μια πολύ καλή εγκυκλοπαίδεια, οπότε ακόμη και αν αχρηστεύτηκε κάπως τώρα δεν πρόκειται να την δωρίσω σε κάποιον.

 

[Πολύνιους]

Νομίζω έχω ανοίξει εγκυκλοπαίδεια δυο τρεις φορές στη ζωή μου... Μάλλον ξεπερασμένη την βρίσκω... Αν κ η ιδέα μιας μουσικής εγκυκλοπαίδειας μου αρέσει...

 

[Φαροφύλακας]

Κι εγώ θα συμφωνήσω με την Ίζι.

Καταρχήν, κι όπως έγραψα και σε άλλο νήμα, ήδη νιώθω πως έχει γεμίσει ο τόπος βιβλία στο σπίτι μου κι είναι μόλις 700. Το σκέφτομαι σοβαρά να δώσω πόδι σε κάμποσα κάποια στιγμή και να κάνω μια καλύτερη επιλογή σε αυτά που θα διαλέξω να κρατήσω. Με τίποτα δεν θα ήθελα μια εγκυκλοπαίδεια να μου γεμίζει κι άλλο τον τόπο.

Θεωρώ πως η Βικιπαίδεια είναι επίτευγμα της ανθρωπότητας και κατά μιαν εκδοχή βρίσκεται μόλις στην αρχή της. Κι όσον αφορά το βάθος, σε πολλά λήμματα έχει βάθος μεγαλύτερο από οποιανδήποτε άλλη εγκυκλοπαίδεια και παρότι πάρα πολλά τα παραδείγματα, θυμηθείτε π.χ. το άρθρο του γλωσσολόγου Θεόδωρου Μωυσιάδη για την Λαϊκή Λατινική γλώσσα το οποίο είδαμε τις προάλλες και σε άλλο νήμα.

Το μεγαλύτερο ψεγάδι της συμβατικής εγκυκλοπαίδειας είναι πως πολλά άρθρα σύντομα γίνονται εκτός πραγματικότητας. Παλιά κράτη διαλύονται, νέα κράτη δημιουργούνται, πολιτεύματα αλλάζουνε, νέα σημαντικά συμβάντα σημαδεύουν την ανθρωπότητα (τσουνάμι, πόλεμοι κτλ.), τα χίλια δυο βρισκονται σε μεταβολή κι εσύ μένεις με μια παρωχημένη εκδοχή του κόσμου. Σε αυτό το θέμα οι δυναμικές της Βικιπαίδειας είναι πραγματικά απίστευτες. Επίσης, στην Βικιπαίδεια καλύπτονται πράγματα που ποτέ δεν θα έβλεπες σε μια συμβατική εγκυκλοπαίδεια. Μακρύτατα λήμματα για ένα όμορφο τραγούδι, για μια ταινία, για μια τηλεοπτική σειρά ή και μονάχα για ένα επεισόδιο.

 

[Αντέρωτας]

Θεωρώ πως η Βικιπαίδεια είναι επίτευγμα της ανθρωπότητας και κατά μιαν εκδοχή βρίσκεται μόλις στην αρχή της. Κι όσον αφορά το βάθος, σε πολλά λήμματα έχει βάθος μεγαλύτερο από οποιανδήποτε άλλη εγκυκλοπαίδεια και παρότι πάρα πολλά τα παραδείγματα, θυμηθείτε π.χ. το άρθρο του γλωσσολόγου Θεόδωρου Μωυσιάδη για την Λαϊκή Λατινική γλώσσα το οποίο είδαμε τις προάλλες και σε άλλο νήμα.

Το χα κοιταξει προσφατα αυτο και εχω να παρατηρησω οτι παροτι ειναι φοβερο αρθρο, οσο απιστευτο κι αν φαινεται, δεν ανταποκρινεται στις προδιαγραφες της Βικι, τουλαχιστον. Ειναι προσωπικό πονημα, με συμπερασματα και σχολιασμους χωρις παραπομπες.

Οταν ειχα πρωτοανακαλυψει την Βικι κι εγω νομιζα οτι ειναι καποιος χωρος για να γραφει ο καθενας προσωπικα του πονηματα, αλλα δεν ειναι ετσι. Υπαρχουν συγκεκριμενοι κανονες με σκοπο να φιλτραρεται οτιδηποτε γραφεται στα αρθρα της.

Παρόλαυτά, το άρθρο ειναι τοσο αξιολογο και προφανώς εμπεριστατωμένο που λογικά κανενας δεν θα τολμησει να το προσβάλει (παρότι θα μπορούσε βασει κανονισμων). Αυτο ειναι ενα "γκριζο σημείο" της Βικι που παρατηρω ποτε ποτε.

 

[Χρυσηίδα]

Κι εγώ είχα συμβάλει μια φορά με ένα άρθρο στη γουίκι και μου έκανε εντύπωση που κανένας δεν το άλλαξε, διόρθωσε, εμπλούτισε και γενικότερα είχα την αίσθηση ότι κανείς δεν ασχολήθηκε μαζί του. Αυτή η εμπειρία ίσως να με έχει κάνει κάπως επιφυλακτική απέναντι στη βικιπαίδεια.

Από την άλλη, δεν μπορεί να αμφισβητήσει κανείς το γεγονός ότι η βίκι άλλαξε την έννοια εγκυκλοπαίδεια στην κυριολεξία. Όπως είπε και ο Φάρος, δεν υπάρχει άλλη εγκυκλοπαίδεια στον κόσμο, που να έχει τέτοιο απίστευτο όγκο λημμάτων. Οτιδήποτε θελήσεις μπορείς να το βρεις και αυτό είναι κάτι που με έχει κάνει πολλές φορές να αναρωτηθώ πώς ζούσαμε πριν το ίντερνετ. Δεν υπάρχει χειροπιαστή εγκυκλοπαίδεια που να μπορεί να συγκριθεί μαζί της. Άλλωστε, πώς θα μπορούσε ένα βιβλίο να συναγωνιστεί μια ηλεκτρονική εγκυκλοπαίδεια που συνεχώς εμπλουτίζεται και ανανεώνεται; Στο θέμα της πρόσβασης στη γνώση δεν έχουμε κάνει απλώς άλματα, είναι σα να έχουμε αλλάξει πλανήτη.

 

[Ονειρευτής]

... και αυτό είναι κάτι που με έχει κάνει πολλές φορές να αναρωτηθώ πώς ζούσαμε πριν το ίντερνετ ...

Αυτό αναρωτιέμαι κι εγώ πολλές φορές ... (και όχι μόνο για το ίντερνετ) ... συμπεριλαμβανομένων στον προβληματισμό μου και αρκετά προηγούμενες από τις δικές μας γενιές!
(Μερικές φορές μάλιστα αναρωτιέμαι πως θα ζούμε και στην μετά ίντερνετ εποχή)!

Στο θέμα όμως του νήματος να πω, πως διασταυρώνω τις περισσότερες φορές τις διαδικτυακές πληροφορίες μέσω ειδικευμένων περιοδικών, βιβλίων και εγκυκλοπαιδιών.

 

[Στράτης]

Εγκυκλοπαίδεια.
Η πρώτη που είχαμε (με πολυτονικό), εγώ σπόρος και ήρθε σπίτι με δόσεις. Τα πρώτα που μάθαινα εκτός σχολείου, από Αφρική μέχρι Αλάσκα, από χλωρίδα και πανίδα μέχρι Παπαδιαμάντη και Εσκιμώους με τα ιγκλού.

Δεν υπάρχει περίπτωση να φύγει ποτέ.

 

[Ιαβερης]

Εγω εχω τη ΔΟΜΗ στο σπιτι και δεν προκειται να την πεταξω. Πρωτον γιατι ιδρωσα να την πληρωσω, δευτερον πολλες φορες οταν πραγματικα βαριεμαι πιανω εναν τομο στην τυχη και χανομαι με τις ωρες και τριτον επειδη ειμαι παλιομοδιτης και μου αρεσει το χαρτι, η βιβλιοδεσια, το βαρος του καθε τομου. Οσον αφορα την εγκυροτητα των πληροφοριων σε σχεση με το Βικι, δεν σκοτιζομαι ιδιαιτερα γιατι ουτως ή αλλως αντικειμενικοτητα δεν υπαρχει πουθενα, καθε επιστημονας και μη παρουσιαζει τα γεγονοτα απο την δικη του σκοπια ειτε στο χαρτι ειτε στο ιντερνετ. Εγω απλως καλουμαι να διαλεξω ποια πληροφορια με εκφραζει περισσοτερο και να την συγκρατησω.

 

[Μανταλενα]

εχω την εγκυκλοπαιδεια του χαρη πατση απο κλασικες εγκυκλοπαιδειες που νομιζω τοτε συνοδευοτανε κ απο ακομα μια με θεμα την υγεια

δεν εμεινα ουτως ή αλλως ευχαριστημενη αλλα δεν αποφασιζω να απαλλαχθω απο την παρουσια της
την θελω κ ας καθεται εκει, ουτε στο παταρι δεν την ανεβαζω γιατι δε μ'αρεσουν βιβλια σε κουτια (εχουν καταληξει βεβαια ετσι βιβλια της σχολης). αν δεν τα θελω προτιμω να τα δινω αλλιως με τριγυρνανε εκει γυρω

τυχαινει βεβαια,οπως ο ιαβερης, να πιανω που κ που κανα τομο κ ετσι να ξεφυλλιζω

οποτε αλλαζω χαλια βρισκω παντως μια χρησιμοτητα που μου λυνει τα χερια :