Αν και κάπως καθυστερημένα (1 χρόνο αργότερα!!!) ως λάτρης του Ντοστογιέφσκι θεωρώ χρέος μου να τον υπερασπιστώ...
Καταρχήν για όλους αυτούς που θέλουν να ξεκινήσουν να διαβάζουν και να εξοικειωθουν με το έργο του, δεν θα πρότεινα σε καμιά περίπτωση να ξεκινήσουν απ'τον Ηλίθιο. Κι αυτό γιατί ο Ηλίθιος είναι ένα μυθιστόρημα με πολύ βαθιές φιλοσοφικές προεκτάσεις. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα, η πλοκή του έργου να έρχεται σε δεύτερη μοίρα και η "δράση" να είναι εξαιρετικά αργή. Οπότε αυτό θα έλεγα καλύτερα να το αφήσετε αν έχετε ήδη εξοικειωθεί με το στυλ, το ύφος και την προβληματική του Ντοστογιέφσκι. Το Έγκλημα και Τιμωρία έχει πολύ πιο γρήγορη πλοκή και δράση, αλλά εδώ ο συγγραφέας εστιάζει στις σκέψεις και στα συναισθήματα του ήρωα περισσότερο.
Επομένως θα πρότεινα τον Παίκτη, τους Φτωχούς (που ήταν και το πρώτο που έγραψε), ή το Υπόγειο. Ειδικά το τελευταίο είναι ένα θαυμάσιο δείγμα τις αριστουργηματικής τεχνικής του.
Κάπου επίσης διάβασα εδώ στο νήμα ότι δεν είναι αρκετά περιγραφικός, ότι είναι επίπεδος, στεγνός ή ότι αφιερώνει πολύ χρόνο στους μονολόγους κλπ.
Αυτό που έχω να απαντήσω είναι ότι ο Ντοστογιέφσκι είναι ο πρώτος λογοτέχνης του ρεαλισμου στη λογοτεχνία...πράγμα που σημαίνει ότι παρουσίαζε τη ζωή ως είχε χωρίς φαντάστικά στοιχεία ή ωραιοποιημένες καταστάσεις, όπως επίσης ότι διάλεγε πάντα οι ήρωες του να είναι απλοί, φτωχοί, έστω κι αν ήταν μορφωμένοι, δηλαδή μια καθαρή αντανάκλαση της εποχής και του τόπου που έζησε. Αν αυτό δεν σας αρέσει, μπορείτε κάλλιστα να διαβάσετε Ρόζαμουντ Πίλτσερ, όπου όλα είναι ονειρικά και ρόδινα έκει στη Σκωτία. Τέλος, πριν μπει κανείς στη διαδικασία να διαβάσει τα μεγάλα έργα όχι μόνο του Ντοστογιέφσκι, αλλά οποιουδήποτε άλλου ρώσου συγγραφέα της εποχής εκείνης είναι καλό να δώσει βάση και να προσπαθήσει να καταλάβει την "ρώσικη ψυχή". Αν καταλάβει αυτό, θ' αναγνωρίσει αυτόματα και όλη τη ομορφιά της ρώσικης λογοτεχνίας και θα καταλάβει ότι αυτοί οι μονόλογοι...ή για να εξηγήσω ένα παράδειγμα που είδα εδώ για τον μεθυσμένο Μαρμελάντοβ που κάθεται κι εξιστορεί όλη του τη ζωή με το καλημέρα σας. Αυτό ήταν κάτι που γινόταν, το να κάθεται ένας ρώσος να μεθάει, να λέει τη ζωή του στον πρώτο άνθρωπο που θα έβλεπε, να κλαίει, να γελάει, να ειρωνεύεται, ν' αγκαλιάζει ή να εξευτελίζεται κλπ. Όλ' αυτά δεν τα λέω για να προσβάλλω τους Ρώσους...αντιθέτως!!!!Αυτό σημαίνει ότι ήταν άνθρωποι που είχαν ανοιχτή την ψυχή τους κι όλα τα συναισθήματα τα βίωναν έντονα. όσο για το ποτό, μην ξεχνάτε ότι μιλαμε για τη Ρωσία, και μάλιστα για την Πετρούπολη, όπου είναι ακόμα και θέμα επιβιώσης το να πιείς αλκοόλ (μιλάω για την εποχή εκείνη). Αυτή είναι λοιπόν κι ή ρώσικη ψυχή. Οπότε προτείνω να ξεκινήσετε από μικρά κι ευπεπτα έργα κι όταν εξοικειωθείτε θα έιστε έτοιμοι να προχωρήσετε...Από την άλλη στο με γαλύτερο ποσοστό όλα τα βιβλία είναι βαρετά στα πρώτα κεφάλαια...αν δεν υπάρχει η απαραίτητη υπομονη...υπάρχει πάντα η τηλεόραση...
Τέλος, νομίζω ότι ο Ντοστογιέφσκι είναι ο μεγαλύτερος όλων των συγγραφέων που έζησαν ποτέ (για μένα πάντα!). Και θα ήθελα να εστιάσω περισσότερο στην τεχνική του: το γεγονός ότι σε βάζει να ΤΑΥΤΙΣΤΕΙΣ μ'εναν δολοφόνο και το καταφέρνει με εξαιρετική ευκολία είναι πιστεύω εξαιρετικό. Το ότι σε παρασύρει μέσα σε μια δίνη συναισθημάτων και καταλήγεις να συν - βιώνεις τα συναισθήματα του ήρωα, και μάλιστα ενός τέτοιου "αρνητικού" ήρωα ή αντι-ήρωα είναι η μεγαλύτερη του μαεστρία. Επίσης όλοι οι χαρακτήρες του είναι πραγματικοί, με την έννοια ότι κρύβουν και το κακό και το καλό, το βιβλίο δεν είναι μόνο για το έγκλημα του Ρασκόλνικοβ, αλλά για τα μικρά ή μεγάλα εγκλήματα όλων των άλλων ηρώων του βιβλίου. Ο καθένας τους κουβάλαει και ένα βάρος. Κάτι που τελικά νομίζω συμβαίνει και στη ζωή. Δεν υπάρχει ποτέ το ξεκάθαρα καλό ή ξεκάθαρα κακό είτε μιλάμε για ανθρώπους έιτε για καταστάσεις.
