αγαπητέ τεύκρε, είναι εύκολο να κρίνει κανείς ένα λογοτεχνικό έργο σάν σύλληψη στην εποχή και τις συνθήκες του, ή να το αποδομήσει σάν ένα ''άθροισμα εικόνων και λέξεων'', εγκαταλείποντάς το στην κρίση του ορθολογισμού. Υποθέτω ότι θα αποστρέφεσαι επίσης τον ντε Σάντ (οκ, ούτε εμένα είναι το φόρτε μου), και θα έσπαγες με τη βαριοπούλα το σύμπλεγμα της ''λήδας και του κύκνου'', αφού, λογικά κρίνοντάς το, δέν κάνει τίποτε περισσότερο παρά να προάγει το ''κτηνοβατικό πορνό''.
δέν διαφωνώ, άν θές, ως προς την τελική σου κρίση (πολλά μορφικά στοιχεία με συνήρπασαν, το ίδιο το έργο με άφησε μάλλον αδιάφορο, ομολογώ), όσο ως προς την ''πορεία σου μέχρι να καταλήξεις σ' αυτήν'', ή, άν θές, την αδυναμία σου να κατανοήσεις ότι ένα έργο πρέπει να εξετάζεται ΚΑΙ μέσα στο πλαίσιο της δημιουργίας του, ή ΚΑΙ με τον αντίκτυπο που είχε στην εποχή του και μετά. Κι εγώ άλλωστε έγραψα ότι το έργο δέν είναι διαχρονικό. Κι όμως, εθεωρείτο τολμηρό και ρηξικέλευθο μέχρι όλη τη δεκαετία των '80.
για μένα, ο ''κοσμοπολιτισμός'' του έργου ακουμπάει στην ιδέα της ''φυγής'', της 'δραπέτευσης' (ιδέα που δέν αφορά μόνο τους τσιφλικάδες : τα παιδιά του ''Ματαρόα'' πχ, που έφυγαν απο την ελλάδα αναζητώντας επίσης κάποια ουτοπία, δέν ήσαν τέτοιοι), και της σύμμιξης χωρίς λογική και χωρίς ηθική αναστολή. Μήν ξεχνάμε ότι το κίνημα του φουτουρισμού με τα μηνύματα αμοραλισμού που περιείχε, απείχε λιγότερο απο δύο δεκαετίες.
σε κάθε περίπτωση, και μόνο το ότι το συζητάμε (και ότι μάλιστα ήσουν ΕΣΎ που το έθεσες για συζήτηση), σημαίνει ότι το έργο λειτουργεί ακόμα όπως ο δημιουργός του θα ήθελε να λειτουργήσει : σάν πεδίο λογικής αντιπαραθέσεως.