Στην κλασσική Αθήνα έφτιαχναν κρατήρες και κύλικες, σκεύη καθημερινής χρήσης, με σκηνές ερωτικές, πολλές φορές τόσο τολμηρές που τα μουσεία, ανά την υφήλιο, τα έχουν καταχωνιάσει στα υπόγεια, για να μην προσβάλουν - προκαλέσουν τους σύγχρονους "καθημερινούς" επισκέπτες τους.
Από τους ελληνιστικούς χρόνους προέρχονται αρκετά ερωτικά γλυπτά συμπλέγματα, τέτοια, όπως η συνεύρεση σάτυρου με αίγα, σειλινού με ερμαφρόδιτο, κτλ, δηλαδή θέματα, που δεν τολμούμε ούτε καν να τα συζητήσομε δημόσια, αλλά τα ψιθυρίζομε συνομωτικά ή καγχάζομε λοιδωρόντας.
Πόσοι γνωρίζουν την Στράτωνος Μούσα Παιδική (ναι περί αυτού πρόκειται...); Βέβαια είναι γνωστά τα λυρικά (ερωτικά) ποιήματα της Λεσβίας Σαπφούς. Είναι γνωστό το Συμπόσιο του Πλάτωνος. Όχι βέβαια πως οι δυό αυτές περιπτώσεις έχουν σχέση με την ερωτική λογοτεχνία, όπως την εννοούμε σήμερα, αλλά πραγματεύονται τον έρωτα, όπως κανείς "σοβαρός" σύγχρονος μεγαλοσχήμων θα τολμούσε να κάνει.
Κι ύστερα, ενέσκυψε η τρέχουσα θρησκεία και τα πλάκωσε όλα με τον τρόμο της κόλασης/τιμωρίας. Έπρεπε πολύ πολύ αργότερα ο Μιχαήλ Άγγελος (κοινωνός ερωτικών πρακτικών, που για τους κοινούς θνητούς οδηγούσαν κατευθείαν στην πυρά της Ιεράς Εξετάσεως) να ζωγραφίσει γυμνούς ανθρώπους μέσα στο παπικό παρεκκλήσιο για να εμβολίσει με την ελεύθερη σκέψη την σεμνοτυφία, και το κάλος της ανθρώπινης γύμνιας, να γίνει πάλι θεατό και όχι ντροπή τυλιγμένη σε πολύπτυχα υφάσματα.
Στη σύγχρονη εποχή μεγάλοι τεχνίτες του λόγου έχουν γράψει ερωτικά κείμενα: Ο Γκιγιώμ Απολιναίρ (οι έντεκα χιλιάδες βέργες), Ο Όσκαρ Ουάϊλντ (Τέλενυ), κ.α.
Ναι, δεν υπήρχε πάντοτε το διαδίκτυο και οι ευκολίες του. Ναι, όταν κυκλοφόρησε ο Μέγας Ανατολικός ήταν εκδοτικό γεγονός και περιμέναμε τον κάθε τόμο με αδημονία. Λέγεται, πως ο Α. Εμπειρίκος ήταν τόσο περήφανος για το έργο του, ώστε διάβαζε εκτενή αποσπάσματά του σε λογοτεχνικές ομηγύρεις.
Ο Ανδρέας Εμπειρίκος είναι μέγας όχι για τον Μέγα Ανατολικό (μόνο), αλλά για την ποίησή του. Προσωπικά με συγκίνησε βαθύτατα η Ενδοχώρα (βιβλίο που έγινε κουρέλι στα χέρια μου, από το διάβασε-ξαναδιάβασε, όταν ήμουν στρατιώτης στην Κω).
Είμαστε πολίτες μιάς μικρής χώρας που δεν μπορεί να υπερασπιστεί και να προβάλλει τους πολίτες της. Όσοι Έλληνες διέπρεψαν και διαπρέπουν, έγιναν αυτοί που γνωρίζομε, διότι έγιναν αποδεκτοί στους κύκλους της Εσπερίας που δημιουργούν τους συρμούς.
Ο Δ. Μητρόπουλος δεν υπολείπεται πολύ του Φον Κάραγιαν - πόσοι τον γνωρίζουν; Η αισθαντική Μ. Πολυδούρη δεν μειονεκτεί απέναντι στην Σ. Πλαθ - πόσοι την ξέρουν; Ο Κ. Πολίτης είναι εφάμιλλος του Σκ. Φιτζέραλντ - ποιοί τον διαβάζουν;
Ο μέγας Ανατολικός, λοιπόν, είναι ερωτογραφία, μια τοιχογραφία, αποδεκτή ή όχι, μα πάντως ανθρώπινη. Μιά εικόνα ξέμακρη πια από την σημερινή ηλεκτρονική εποχή, που όλα τα βιώνει διά των αισθήσεων και που τα συναισθήματα είναι πια δυσεύρετα.