Σίγκμουντ Φρόυντ (Sigmund Freud)

[Άγκνες]

Καλως ήρθες και πραγματικά πολύ όμορφο το πρώτο σου ποστ, η κάθε άποψη ειναι πολύτιμηεδώ μεσα υπάρχουν πολύ ωραια νήματα σχετικά και με την λογοτεχνία που θα σε βάλουν στο μεράκι, σιγά, σιγά να επικτείνεις τους οριζοντές σου, εκτός από τα βιβλία της ψυχολογίας

ευχαριστω πολυ Αριαδνη! ναι πραγματικα σου ανοιγει την αρεξη για διαβασμα.. αλλα αυτο που μ'αρεσει περισσοτερο ειναι η ανταλλαγη ιδεων και αποψεων που γινεται εδω.. και ειναι και ενας τροπος επικοινωνιας ισως οχι τοσο αμεσος και προσωπικος αλλα εχει πολυ ενδιαφερον :D

 

[Φαροφύλακας]

Παιδιά την συζήτηση δεν την παρακολούθησα πολύ προσεκτικά, αλλά επειδή διάβασα αρκετές φορές πως η ψυχανάλυση είναι επιστήμη, αυτό δεν ισχύει και δεν είναι θέμα άποψης... Η ψυχιατρική κ η ψυχολογία είναι επιστήμες, αλλά η ψυχανάλυση είναι απλά μια μέθοδος ψυχοθεραπείας.

Η Πολύνιους έχει δίκιο. Πιστεύω, πάντως, πως δεν είναι τελείως απίθανο μια πολύ μακρινή μέρα να γίνει επιστήμη με την αυστηρή έννοια του όρου. Ίσως σε συνδυασμό με την αποκρυπτογράφηση της φυσικής λειτουργίας του εγκεφάλου (νευρώνες, συνάψεις κτλ.)

Για την ώρα απλά φαίνεται πως υπάρχει μια καλή βάση, αλλά και πολλή θολούρα.

Κάποτε οι αρχαίοι Αιγύπτιοι ξέραν πως ένα τριγωνικό χωράφι με την μία γωνία ορθή, που είχε την μία πλευρά 3 μ. και την άλλη 4 μ. θα είχε την μεγάλη πλευρά στα 5 μ. αλλά δεν ξέρανε το γιατί. Αργότερα ο Πυθαγόρας βρήκε πώς ακριβώς δουλεύει η συγκεκριμένη σχέση και την αποτύπωσε σε μαθηματικό τύπο. Αντίστοιχα, πιστεύω, σήμερα βλέπουμε στην ψυχανάλυση κάποια πράγματα να ισχύουν αλλά είμαστε πολύ μακριά ακόμα από το να βρούμε τους ακριβείς μηχανισμούς του εγκεφάλου που βρίσκονται πίσω από αυτά.

 

[Άγκνες]

Σκέφτηκα να πλουτίσω το νημάτιο με μια γενική επισκόπηση της φροϋδικής θεωρίας, η οποία, βέβαια, προσωπικά με γοητεύει και τη θεωρώ αξεπέραστη.

Αυτό που ουσιαστικά θέλησε να ορίσει και να προσδιορίσει ο Φρόιντ είναι οι ασύνειδες πλευρές της ανθρώπινης ψυχής. Μέσω των ασθενών του και των διαφόρων συμπτωμάτων που παρουσίαζαν κατάφερε να αποδείξει ότι το ανθρώπινο μυαλό είναι δομημένο όπως ακριβώς και το παγόβουνο, με το μεγαλύτερο βάρος και τη μεγαλύτερη πυκνότητα να βρίσκεται στο εσωτερικό του και όχι στην επιφάνεια. Η επιφάνεια του μυαλού είναι αυτό που αποκαλούμε συνειδητό και το πυκνό εσωτερικό του το ασυνείδητο.

Ο Φρόιντ προσπαθεί να εξιχνιάσει τις λειτουργίες του ασυνείδητου βασιζόμενος σε τρεις θεμελιώδεις αρχές :

1. Οι πλειοψηφία των νοητικών διεργασιών του ανθρώπου είναι ασύνειδες.

2. Όλη η ανθρώπινη συμπεριφορά δραστηριοποιείται εξολοκλήρου από τη σεξουαλικότητα, την οποία ονομάζει λίμπιντο.

3. Εξαιτίας διαφόρων ισχυρών ταμπού και προκαταλήψεων, πολλές από τις επιθυμίες μας αλλά και τις μνήμες μας καταπιέζονται, οπότε αυτομάτως απωθούνται από το συνειδητό στο ασυνείδητο, δηλαδή στο βάθος στο μυαλού, και έτσι γίνονται απωθημένες. (το γνωστό "απωθημένο" που χρησιμοποιούμε συχνότατα στην καθομιλουμένη).


Με αυτά ως βάση, προχωρά στο διαχωρισμό τριών ψυχικών επιπέδων, τα λεγόμενα αυτό (id), εγώ (ego) και υπερεγώ (superego).

Το αυτό είναι το ρεζερβουάρ της λίμπιντο, η πρωταρχική πηγή κάθε ψυχικής μας ενέργειας. Σκοπός του είναι να ικανοποιεί την πρωταρχική αρχή της ζωής, που ο Φρόιντ θεωρεί ότι είναι η αρχή της ηδονής. Το αυτό είναι άνομο, ακοινώνητο και ανήθικο και η λειτουργία του αφορά αποκλειστικά την ικανοποίηση των ενστίκτων μας.

Το εγώ, απ’ την άλλη, είναι η κοινή λογική. Παρόλο που του λείπει η δυναμικότητα του id, καταφέρνει και χαλιναγωγεί τις ενστικτώδεις ορμές του πρώτου, έτσι ώστε αυτές να μην απελευθερώνονται με καταστρεπτικές συνέπειες. Το εγώ είναι ένας διάμεσος ανάμεσα στον εσωτερικό μας κόσμο και τον εξωτερικό.

Η τρίτη παράμετρος, το υπερεγώ λειτουργεί κυρίως για να προστατέψει την κοινωνία. Κυρίως ασυνείδητο, αφορά την ηθική, την περηφάνεια και, όταν βρίσκεται σε μεγάλες ποσότητες, την ενοχή.

Αν λοιπόν το αυτό κυριαρχείται από την αρχή της ηδονής, το εγώ κυριαρχείται από την αρχή της λογικής, ενώ το υπερεγώ από την αρχή της ηθικής. Με απλά λόγια, το αυτό είναι αυτό που μας κάνει «δαίμονες», το υπερεγώ είναι αυτό που μας κάνει "άγγελους" (αλλά και, στη χειρότερη, πλάσματα απόλυτα συμβιβασμένα με τις κοινωνικές συμβάσεις) και απομένει στο εγώ να μπορέσει να βρει την ισορροπία ανάμεσα στις δύο αυτές αντικρουόμενες δυνάμεις.

Δεν ξέρω αν κατάφερα να συνοψίσω με ακρίβεια μια ολόκληρη θεωρία, ούτε κι αν βγάζει νόημα. Αυτό που προσωπικά μπορώ να ισχυριστώ είναι ότι η συγκεκριμένη θεωρία με έχει βοηθήσει πολλές φορές να κατανοήσω τον εαυτό μου και τους γύρω μου.

απλα θα ηθελα να προσθεσω εδω κατι που πιστευω πολυ σημαντικο. το Εγω, το Αυτο [ή αλλιως Προεγω] και το Υπερεγω αποτελουν την προσωπικοτητα [περσονα] δηλαδη "μασκα" του ατομου! δεν ειναι ο πραγματικος εαυτος.. το Εγω ειναι φαντασιακο ειναι η ιδεα που εχουμε για τον εαυτο μας που εξαρταται απο εσωτερικους/προσωπικους/βιολογικους παραγοντες [Προεγω] και εξωτερικους/κοινωνικους/πολιτισμικους [Σουπερεγω]

και επειδη λεγεται συχνα για την επιστημονικοτητα της ψυχαναλυσης.. ετσι οπως το βλεπω δεν ειναι επιστημη με τη στενη εννοια του ορου.. δε μπορει να ειναι καθως δεν ασχολειται με τον κοσμο των αντικειμενων αλλα με την υποκειμενικοτητα και ψυχισμο του ατομου.. γι' αυτο και υπαρχουν πολλες σχολες ψυχαναλυσης που δε συμφωνουν μεταξυ τους.. τα εργαλεια της ηταν η παρατηρηση και ενδοσκοπηση.. ο ιδιος ο Φρουντ ηταν νευρωτικος [καθως και ολη η σχολη της Βιεννης υποθετω, Γιουνγκ κτλ] και δουλεψε πανω στον εαυτο του.. ηταν ο ιδιος ο πιο σημαντικος ασθενης του.. μοιαζει περισσοτερο με μια κοσμοθεωρια/φιλοσοφια με μια τεραστια διαννοητικη συλληψη που ομως φαινεται να επαλαληθευεται σε πολλα σημεια.. ειδικα στο θεμα της σεξουαλικοτητας [που αν θυμαμαι σωστα ο ιδιος ο Φρουντ ειχε πει οτι αυτη ειναι η πιο σημαντικη συνεισφορα του, κι οτι τα "3 δοκιμια για τη σεξουαλικοτητα" ειναι που θα μεινουν στην ιστορια].. το σιγουρο ειναι οτι για να καταλαβεις εστω και λιγο απο Φρουντ πρεπει εχεις μια σφαιρικη αποψη του εργου του [το οποιο αναθεωρουσε ο ιδιος πολλες φορες].. για παραδειγμα στο "περα απο την αρχη της ηδονης" εισαγει μια καινουργια βασικοτατη παραμετρο.. την ορμη του θανατου οπου τελικα υποθετει οτι η λιμπιντο βρισκεται στην υπηρεσια της ορμης του θανατου που εχει ως σκοπο να ξαναγυρισει το Εγω στην ανοργανη κατασταση δηλαδη στην ανυπαρξια.. αλλα το τονιζει επανειλημμένα οτι προκειται για υποθεση/εικοτολογια και οτι αφηνει στις μελλοντικες επιστημες τις βιολογιας να επαληθευσουν ή να απορριψουν τη θεωρια του.. οπως το βλεπω ο Φρουντ αρχισε ο γιατρος/νευρολογος/επιστημονας αλλα καταληξε φιλοσοφος ειδικα στα τελευταια του εργα οπου καταποιανεται με την κριτικη του πολιτισμου, της θρησκειας, της τεχνης κτλ.. κι ενω αρχικα ο Φρουντ ηταν εναντιον των φιλοσοφων τελικα εγινε ενας απ' αυτους!