Η καθηγήτρια μου μας είχε πει πως είναι και τα δύο.
"αφορά το" ή "αφορά στο" ;
- Thread starter Χρυσηίδα
- Start date
Οδυσσέα, πραγματικά χαίρομαι όταν οι φιλόλογοι είναι ανοιχτόμυαλοι σε τέτοια θέματα.
εγώ πάλι βρίσκω τον όλο λογισμό να μην στέκει.
να κι ένα παράδειγμα:
ευθύνομαι για τις πράξεις μου.
αλλά
κατευθύνομαι προς το σπίτι.
άρα πραγματικά ποια η λογική στο "να αντικατασταθεί το αφορώ από το ορώ" ;
Το ότι κάποιο ρήμα συντάσσεται με μια πρόθεση δεν σημαίνει πως σαν εμπρόθετο συντάσσεται με την ίδια πρόθεση. Ούτε η σημασία είναι η ίδια, ούτε και η πρόθεση ή σύνταξη είναι απαραίτητα οι ίδιες και ως εκτούτου βλέπω τον όλο συλλογισμό του Λάμδαταυ κάπως έωλο.
να κι ένα παράδειγμα:
ευθύνομαι για τις πράξεις μου.
αλλά
κατευθύνομαι προς το σπίτι.
άρα πραγματικά ποια η λογική στο "να αντικατασταθεί το αφορώ από το ορώ" ;
εδω μαλλον εχει να κανει με την εννοια με την οποια το λεμε: για μενα το αφορα στο σημαινει αναφερεται στο αν σαν εκφραση δε μου ταιριαζει, ενω αν το λεμε σαν γινεται λογος για το νομιζω οτι παει καλυτερα το το
Καλημέρα,Καλησπέρα καλοί μου φίλοι!
Μετά τις "αλληλο- παρεξηγήσεις", θα ήθελα να διασαφηνήσω με όσο πιο απλά λόγια μπορώ, τις αναρτήσεις μου, όσον αφορά στο :χαχαχα: "αφορά" και στην σύνταξή του!
Θα ακολουθήσω μια πιο λογική παράθεση!
Η σημασιολογική αλλαγή μιάς λέξης, συνεπάγεται (όχι πάντα!) και συντακτική αλλαγή των στοιχείων που αυτή συντάσσεται.
1.Αρχικά το αφορώ ειχε διαφορετική σημασία (βλ. αναρτησεις μου)
2.Παράλληλα όμως με το αφορω, στην Α.Ε. υπήρχε και το αποβλέπω
το οποίο ειχε διαφορετική σημασία.
3.Ήδη από τα αρχαία χρόνια υπήρχε η σύνταξη του αφορώ με την πρόθεση "εις/ες" που γνωρίζουμε όλοι οτι ήταν ο "φωνητικός πρόγονος" της σημερινής "σε".
4.Σιγά σιγά η σημασία του "αφορά", συνδέθηκε με σχέση συνωνυμίας με το "αποβλέπω"
5.Αυτή την σύνδεση την επιβεβαιώνει, αργότερα και ο Ησύχιος (5ος αι.μ.χ.) στην περίφημη "Συναγωγή πασών λέξεων κατά στοιχείον" ή αλλιώς "Λεξικό". Αναφέρει (στο λήμμα παραθέτει μόνο την μετοχή):
"αφορώντες= αποβλέποντες".
6.Ο Εμμαν. Κριαράς στο περίφημο "Λεξικό της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας 1100-1669", μας επιβεβαιώνει την αποκλειστική πλέον αλλαγή σημασίας και Σύνταξης του "αφορώ'!!
"αφορώ= Αναφέρομαι σε κάτι, έχω σχέση με κάποιον.
(Αυτή η δουλεία προς σε αφορά- Γεωργ. Σφραντζή "Χρονικό")
Επίσης για την εξέλιξη της εις/ες σε σε, ήδη απ' τα Μεσαιωνικά κείμενα βλέπουμε την αλλαγή και παγίωσή της:
"Εις= εισέ, 'ς (πριν από σύμφωνο) π.χ. 'Σ μεγάλην- "Βοσκοπούλα".
σ' (πριν από φωνήεν και σε συνεκφορά με το άρθρο τον, την κλπ. γράφεται στον, στην κλπ.) π.χ. στον "Πουλολόγο, 452- και αλλού.
Όπως βλέπουμε, η σύνταξη με την πρόθεση σε , δεν είναι νεώτερο φαινόμενο, ούτε δημιούργημα κάποιου!
Απλά ήταν μια φωνητική, σημασιολογική και συντακτική εξέλιξη -φυσιολογικότατη- στην ιστορική διαδρομή της γλώσσας μας!
Τώρα, αν οι "καθαρολόγοι" καθηγητές μας, δεν γνώριζαν επειδή δεν είχαν τα απαραίτητα "εργαλεία", ή ηταν απλά προσκολλημένοι στο Ολοκληρωτικό "καθάρισμα" της γλώσσας μας από κάθε στοιχείο της Δημοτικής και του "αναίσχυντου" προφορικου λαϊκου λόγου, δεν φταιμε ..εμείς!
Η σύγχρονη πλέον Γλωσσολογία και Φιλολογία μας δίνει τις απαραίτητες γνώσεις μέσω της έρευνας και μέσων που δεν υπήρχαν παλαιότερα, να μπορέσουμε να .....αναιρέσουμε τα "λαθη" που διδαχτήκαμε!
Αυτή, άλλωστε, δεν ειναι και η σημασία των "διδάσκομαι" και "γνωρίζω";
Όσον αφορά στην χρήση...όπως πολύ σωστα ειπε και ο Δρ. Μωσέ
.....ουδέν πρόβλημα!!!.....όπως νομίζετε!
'Αλλωστε ποτέ δεν εξέφρασα την άποψη για την χρήση του!
Νομίζω όμως ότι η ιστορική διαδρομή του επιμαχόμενου ρήματος καταδεικνύει, αποδεικνύει και δικαιώνει την θέση του Μπαμπινιώτη στο Λεξικό του!
Επίσης το τι νομίζουν οι "πολλοί", ή το τι τους φαίνεται ότι "ταιριάζει" καλύτερα- ειδικά στην γλώσσα-δεν ειναι πάντα και το δέον! (χωρίς μομφή!)
Επίγονος
Στο παράδειγμα του Σφραντζή που αναφέρεις, το "σε" σημαίνει "εσένα", και δεν είναι πρόθεση.
Ως ανακεφαλαίωση, και απ' ό, τι καταλαβαίνω, η σύνταξη "εις=σε" υπήρχε, και χρησιμοποιούνταν, από την αρχαιότητα, ασχέτως αν το "αφορώ" είχε την ίδια ή διαφορετική σημασία που έχει σήμερα
Μάλλον θα πρέπει να σταμάτησε να χρησιμοποιείται/καταργήθηκε επίσημα κατά τη δεκαετία του 80, και θα πρέπει να επανήλθε, σε κάποιον βαθμό, τη δεκαετία του 90.
Ο Μπαμπινιώτης υποστηρίζει τη μία σύνταξη, ο Τριανταφυλλίδης την άλλη. Πολύ ωραία!
Έχω την εντύπωση, ότι το "αφορά", με την έννοια "σχετίζεται/ενδιαφέρει", χρησιμοποιείται/χρησιμοποιούνταν μόνο στο τρίτο πρόσωπο. Δηλαδή, δεν λέμε "εγώ αφορώ σε κάτι" (με τη σημερινή έννοια). Μόνο στο τρίτο πρόσωπο. Όταν χρησιμοποιείται ως "με/σε αφορά=αφορά εμένα/εσένα", δεν είναι πρόθεση, δηλαδή "εις", αλλά πάλι σημαίνει "σχετίζεται/ενδιαφέρει".
Πιστεύω ότι και οι δύο συντάξεις δικαιολογούνται και είναι ισοδύναμες, με βάση το παραπάνω σκεπτικό, και είναι από τις περιπτώσεις που ένα ρήμα χρησιμοποιείται ταυτόχρονα ως αμετάβατο και μεταβατικό.
Επίσης, το "ορώ", και οι σύνθετες λέξεις που προέρχονται από αυτό, ακολουθούν διάφορες μορφές σύνταξης, όχι απαραίτητα με πρόθεση: "παρορών αυτού πάντα τα εγκλήματα".
Αυτό ακριβώς!Δεν ξερω γιατι, αλλα το "στο" μου φαινεται πιο ψευτο-επισημο και λογιο ενω το "το" πιο καθημερινο, το οποιο και ειχα συνηθησει
Επισης ισως για αυτο το λογο και να αντιπαθω το "στο". Ευτυχως δε μου εχει ερθει ποτε ενστικτωδως να το χρησιμοποιησω, και εμμενω παντα στο απλό "το"
Έχω κι εγώ την αίσθηση πως από τους δημοσιογράφους ξεκίνησε όλη αυτή η τάση. Από όσο μπορώ να θυμηθώ, πάντως, από αυτούς είχα ακούσει για πρώτη φορά να χρησιμοποιείται το ''σε'' με αυτόν τον τρόπο.