"Carmina Burana: Veris et Amoris"

[Επίγονος]

Ήταν πριν τρία περίπου χρόνια που με είχε συνεπάρει (για πολλούς λόγους) το διάβασμα της Λατινικής Γραμματείας και αγόραζα σωρηδόν σχετικά βιβλία.
Όπως ήταν λογικό, πολλά απ’αυτά έμειναν ....στο ράφι, αδιάβαστα!
Όμως πριν από έναν χρόνο περίπου, εντελώς τυχαία, έπεσε στα χέρια μου ένα βιβλίο, πραγματικό Διαμάντι!! Ανέτρεψε πραγματικά την άποψη που είχα διαμορφώσει για τον Δυτικό Μεσαίωνα!
Μία συλλογή ποιημάτων Μοναχών τού Μεσαίωνα……τα γνωστά βέβαια για πολλούς Carmina Burana, τα οποία βέβαια για τους φιλόμουσους είναι γνωστά λόγω της μελοποίησής τους από τον Καρλ Ορφ (Carl Orf).
Αυτό όμως το βιβλίο ήταν κάτι….διαφορετικό! Πολύ διαφορετικό!!
Ήταν η συλλογή των Ερωτικών ποιημάτων των Carmina Burana, με τον πανέμορφο τίτλο: Carmina Burana “Veris et Amoris”, (Ποιήματα τής Άνοιξης και του Έρωτα).
Η ετυμολόγηση εδώ είναι αναγκαία: το Burana είναι το χειρόγραφο με τα ποιήματα-τραγούδια που ανακάλυψε στη βιβλιοθήκη του Μονάχου και προερχόταν από το ηγουμενείο τού Benetiktbeuren ή αλλιώς Buranum ο Σμέλερ (Schmeller), ο οποίος και τα εξέδωσε το 1847 με αυτόν τιν τίτλο.
Οι δημιουργοί αυτων των ποιημάτων ήταν οι Goliardi, γνωστοί ως Clerici Vagantes, μια ομάδα κληρικών (κυρίως μαθητών), οι οποίοι ύψωσαν φωνή διαμαρτυρίας, κατά το β΄ήμισυ του 12ου αι. και σε όλη τη διάρκεια του 13ου, για τη διεκδίκηση των ανθρώπινων δικαιωμάτων , τα οποία καταπιέζονταν από τον κλήρο.
Η ποίησή τους έρχεται σε πλήρη αντίθεση με το πνεύμα της εποχής, απορρίπτει τις θεωρίες της εκμηδένισης των αισθημάτων και ερμηνεύει την πραγματικότητα με μια διακριτική ειρωνεία. Δεν εχει καμία σχεση με τον ασκητικό και ιπποτικό χαρακτήρα της μεσαιωνικής ποίησης. Oι Goliardi υμνούν τη γυναίκα κυρίως για τα φυσικά της χαρίσματα και είναι η πηγή της χαράς που εξαντλείται στο σύντομο διάβα των σπουδών και της νιότης. Ένα τέτοιο γυναικείο πρότυπο είναι εντελώς διαφορετικό από το αντίστοιχο άυλο και απρόσιτο της ιπποτικής ποίησης. Απορρίπτουν έτσι το έντονο αντι-φεμινιστικό πνεύμα της εποχής τους και δείχνουν την αγάπη αλλά και την ευαισθησία τους προς τη γυναίκα!
Ελπίζω να την απολαύσετε, όπως κι εγώ!
Το θεώρησα πρέπον να παραθέσω το λατινικό κειμενο και την μετάφραση, απλά γιατί ακόμη και χωρίς να καταλαβαινετε Λατινικά….αξίζει μια προσπάθεια για ανάγνωση!
Η μετάφραση είναι της Στέλλας Γεωργάλά- Πριοβόλου απ’ το πραγματικα υπέροχο βιβλίο της “CARMINA BURANA: Veris et Amoris”, Εκδόσεις Παπαδήμας, Αθήνα 2006.

A. 104I(Αριθμ. συλλογής)

1.Erge fero, quod egroto;
nam ex toto
meo voto
Venus obviat,
dum me sauciat,
nec concedit,
dum me ledit,
meam michi cedere.
moriar in Venere!

2.Nuper senex iuvenesco,
desenesco
nec compesco
motus animi.
nam cum proximi
me castingant,
plus instigant
et me condum furere.
moriar in Venere!

3.Uror igne consuptivo;
iam non vivo.
recidivo
morbo crucior,
vivens morior.
plus leditur,
qui premitur
invitus sub onere.
moriar in Venere!


1.Μέσα μου υποφέρω, που νοσώ και πάλι.
κάθε παρακάλι μου απορρίπτει η Κύπρη.
ενώ με πληγώνει και με βασανίζει,
δε συγκατανεύει να 'ναι υποταγμένη
στον πόθο μου η κόρη η αγαπημένη.
Θα πεθάνω από έρωτα!

2.Γέροντας πριν λίγο, γύρισα στη νιότη.
ξανανιώνω τώρα και δεν έχω σθένος
την ψυχή εντός μου πλέον να ορίζω.
Και οι φίλοι ακόμη, μόλο που πασχίζουν
να με συνεφέρουν, πιότερο κεντρίζουν
και φουντώνει η τρέλα που με κυριεύει.
Θα πεθάνω από έρωτα!

3.Πυρωμένη φλόγα μ' έχει εξουθενώσει
παύω να υπάρχω. Σιγολιώνω τώρα
από παλιά αρρώστια που υποτροπιάζει
κι ενώ ζω ακόμη, νιώθω πως πεθαίνω.
Πιότερο υποφέρει όποιος υπομένει,
ενώ δεν το θέλει το βάρος του ζυγού του.
Θα πεθάνω από έρωτα!

Β.115

1.Nobilis, mei miserere, precor!
tua facies ensis est, quo necor,
nam medullitus amat meum te cor:
subveni!
Refl. Amor improbus omnia superat.
subveni!

2.Come sperulas tue eliciunt,
cordi sedulas flammas adiciunt;
hebet animus, vires deficiunt:
subveni!
Refl........

3.Odor roseus spirat a labiis;
speciosior pre cunctis filiis,
melle dulcior, pulchrior liliis
subveni!
Refl......

4.Decor prevalet cantori etheris.
ad pretorium presentor Veneris.
ecce pereo, si non subveneris!
subveni!


1.Κόρη εσύ ευγενική, λύπηση σου ζητάω!
με ξίφος μοιάζει η όψη σου, που παίρνει τη ζωή μου,
γιατί απ' τα φύλλα της καρδιάς σ' αγάπησε η ψυχή μου:
Βοήθησέ με!
Επωδός: Ο πεισματάρης έρωτας τα πάντα υπερνικάει
Βοήθησέ με!

2.Σπινθοβολούν στην κεφαλή τα πλούσια μαλλιά σου
και μέσα στην καρδούλα μου ανάβουν φλόγες πάθους.
εξασθενίζει η ψυχή, μαραίνονται οι δυνάμεις.
Βοήθησέ με!
Επωδός: Ο πεισματάρης έρωτας τα πάντα υπερνικάει
Βοήθησέ με!

3.Τριαντάφυλλου μοσχοβολιά πνέει μές απ' τα χείλη.
κόρη εσύ περίκαλλη μες σ' όλες τις κοπέλες,
κι από το μέλι πιο γλυκιά, πιο όμορφη απ' τα κρίνα,
Βοήθησέ με!
Επωδός: Ο πεισματάρης έρωτας τα πάντα υπερνικάει
Βοήθησέ με!

4.Το κάλλος σου όλη ξεπερνά και τ' ουρανού τη λάμψη.
Ήρθα κι εγώ να υποταχθώ στης Κύπρης το βασίλειο.
Να τώρα που αφανίζομαι, αν δε συγκατανεύσεις!
Βοήθησέ με!
Επωδός: Ο πεισματάρης έρωτας τα πάντα υπερνικάει
Βοήθησέ με!

Επίγονος

 

[Αντέρωτας]

Ευχαριστουμε για τη συνεισφορα φιλε χαιρομαι που βλεπω αναφορα στη λατινικη γραμματεια (στο "αλλο φορουμ" εχω γραψει κι εγω κατι για τα Κάρμινα)

Το καλο με τη λατινικη γραμματεια ειναι οτι ολη (τουλαχιστον θεωρητικα) μπορει να βρεθει στον ιστο

ΥΓ. Μου φαινεται θα ειχε ενδιαφερον αν καποιος εγραφε το ποιημα με μια interlinear πιστη μεταφραση. Αν το βρισκετε ενδιαφερον μπορω να προσπαθησω κανω εγω, να ξεσκουριασω κιολας!

 

[Επίγονος]

Φίλε Αντέρωτα ευχαριστώ πολύ!
Νομίζω οτι η πιστή μετάφραση δεν θα έχει τα επιθυμητά αποτελέσματα!
Εννοώ βέβαια την απόδοση των συμφραζομένων, του "ερωτικού κλίματος" των Ποιημάτων.
Πολλές φορές ειναι πιο δύσκολο το έργο του Μεταφραστή, απ' το έργο του συγγραφέα!
Πάντως, θα ήθελα να δώ τους....καρπούς της προσπαθειάς σου!
Σε παροτρύνω να το κάνεις!!!
Άλλωστε, γι' αυτον τον λόγο τα ανάρτησα!

Υ.Γ. Το "moriar in Venere!", είμαι πραγματικά περίεργος ...πώς θα το αποδόσεις..πιστά!!.....Περιμένω!!!

Ευχαριστώ!
Επίγονος

 

[Αντέρωτας]

Να το πρωτο μερος η interlinear μεταφραση οντως δεν ειναι καλη αποδοση για αναγνωση... το κειμενο ομως με ενδιαφερει πιο πολυ γλωσσικα παρα στο "κλιμα"

Λεπόν! Η πρωτη στροφη δε βγαζει νοημα ως αναγνωση, αλλα με τη βοηθεια της μεταφρασης, υπεθεσα οτι προκειται για δυο "χιαστες" προτασεις, και τους εβαλα αστερίσκο για να δειξω οτι συνδεονται

το erge υποθετω σωστα γραφεται egre (aegre), ενω το castingant ειναι κανονικα μαλλον castigant. Το obviat το βρηκα ως "συναντά" και οχι "απορρίπτει" οπου θα ταιριαζε πιο πολύ (και σε νοημα και με τη μεταφραση) γιαυτο εβαλα ερωτηματικο (σημειωνω οτι δεν εψαξα στον ιστο για το πρωτοτυπο κειμενο με αγγλικη μεταφραση για να διασταυρωσω αυτα που λεω, οποτε μπορει να ειναι λαθος)

Οσο για την επιμαχη γραμμη... "εκλεψα" ;)

aegre fero, quod aegroto;

Δυσκολα ζω, γιατι νοσώ...​

nam ex toto meo voto

αφου ολα μου τα παρακαλια​

Venus obviat,

η Αφροδιτη ?απορρίπτει​

dum me sauciat,

οσο με πληγωνει​

nec concedit,

δεν συγκατανευει --> [*]​

dum me ledit,

ενω με βασανιζει​

meam michi cedere.

[*] την καλη μου να μου την χαρισει​

moriar in Venere!

θα πεθανω αγαπωντας​

2.Nuper senex iuvenesco,

Αν και τωρα γερος, ξανανιωνω​

desenesco

ξεμωραινομαι​

nec compesco

δεν εχω​

motus animi.

λογο στην ψυχη μου.​

nam cum proximi

Γιατι οσο οι κοντινοι μου​

me castigant,

με διορθωνουν​

plus instigant

πιο πολυ με προκαλουν​

et me condum furere.

και (εμενα που προσπαθω) με φουντωνουν​

moriar in Venere!

θα με σκοτωσει η Αφροδιτη​

3.Uror igne consuptivo;

Καιγομαι απο φωτια λαιμαργη​

iam non vivo.

πια δε ζω.​

recidivo

Απο πιαλια​

morbo crucior,

αρρωστια υποτροπιαζω​

vivens morior.

και ζωντανος πεθαινω.​

plus leditur,

Πιο πολυ υποφερει​

qui premitur

αυτος που πασχίζει​

invitus sub onere.

απροθυμος κατω απο το φορτιο​

moriar in Venere!

θα πεθανω απο ερωτα​

 

[Αντέρωτας]

Θα ηταν παραλειψη αν δε δεξουμε στο ευρυ κοινο επιτέλους τι ειναι τα μυστηριωδη λογια ενος απο τα πιο γνωστα χορωδιακα κομματια που ακουγονται συχνα (βλ. Εξκαλιμπερ ;))

(θα ηθελα βοηθεια απο καποιον γνωστη για τη λεξη "aciem" που δεν κολαει πουθενα με τα συμφραζομενα, ουτε με τη συνταξη)

O Fortuna,
Ω Μοιρα
velut Luna
σαν τη Σεληνη
statu variabilis,
σε κατασταση μεταβλητη
semper crescis
συνέχεια γεμιζεις
aut decrescis;
ή αδειαζεις.

vita detestabilis
Μισητη ζωη
nunc obdurat
τη μια βασανιζει
et tunc curat
και την αλλη χαιδευει
ludo mentis aciem;
για πλακα, της ψυχης μας την ακμη

egestatem,
Τη φτωχια
potestatem,
και τη δυναμη
dissolvit ut glaciem.
λιωνει σαν παγο

Sors immanis
Τύχη σκληρή
et inanis,
και κενή,
rota tu volubilis,
ροδα εσυ γυριστη
status malus,
η κατασταση σου χαλαρη
vana salus
ματαιη η ευνοια σου
semper dissolubilis;
και παντα φευγαλεα

obumbrata
Σκιερη
et velata
και καλυμμενη
mihi quoque niteris;
και σε μενα ακουμπας
nunc per ludum
τωρα για καπριτσιο (της κακιας σου)
dorsum nudum
τη γυμνη μου πλατη
fero tui sceleris.
σου προσφερω - της κακιας σου (παει απο πανω)

Sors salutis
Ο κλήρος της υγειας
et virtutis
και της αρετης
mihi nunc contraria;
σε μενα ειναι τωρα εναντιος

est affectus
προθυμος
et defectus
(ή) και απρόθυμος
semper in angaria.
πάντα σε αγγαρεία.

hac in hora
αυτη την ωρα
sine mora
χωρις καθυστερηση
cordae pulsum tangite!
Χτυπηστε τις χορδες!
quod per sortem
γιατι με κλήρο
sternit fortem,
(η μοιρα) ριχνει το δυνατο
mecum omnes plangite!
με μενα ολοι κλαψτε!

 

[Ωκεανίδα]

Φίλε Αντέρωτα, βλέπω ότι μπήκες στον κόπο να δώσεις δική σου ερμηνεία στα Carmina Burana. Μπράβο! Αν τα λατινικά μου ήταν πιο φρέσκα, θα έριχνα μια ματιά, αλλά αυτή τη στιγμή με έχει εγκαταλείψει το συγκεκριμένο "επάγγελμα". Ωστόσο, θα απαντήσω σε δυο από τις απορίες σου:

Οσο για την επιμαχη γραμμη... "εκλεψα" ;)
[...]
moriar in Venere!

θα πεθανω αγαπωντας​

Αφού προτιμάς την κατά λέξη μετάφραση, να προτείνω "θα πεθάνω στην Αφροδίτη".

(θα ηθελα βοηθεια απο καποιον γνωστη για τη λεξη "aciem" που δεν κολαει πουθενα με τα συμφραζομενα, ουτε με τη συνταξη)
[...]
et tunc curat
και την αλλη χαιδευει
ludo mentis aciem;
για πλακα τις ψυχες μας
[...]
egestatem,
Τη φτωχια
potestatem,
και τη δυναμη
dissolvit ut glaciem.
λιωνει σαν παγο

Θα έλεγα πως aciem είναι το άμεσο αντικείμενο των ρημάτων obdurat και curat, και προσδιορίζεται από τη γενική ενικού mentis.
Όσο για την έννοια του, αναφέρεται στην οξυδέρκεια του νου. Όμως δεν έχω κάποιο καλό λεξικό μαζί μου και δεν είμαι σίγουρη για το τελευταίο. Μην ξεχνάμε επίσης ότι πρόκειται για μεσαιωνικά λατινικά και θέλουν ειδική μελέτη.


Βασικά με προβλημάτισε το σχόλιο σου σχετικά με τη μετάφραση που παρέθεσε ο Επίγονος, ότι το κείμενο σε ενδιαφέρει "πιο πολυ γλωσσικα παρα στο "κλιμα"".
Πιστεύω ότι αν σε ενδιαφέρει το κείμενο γλωσσικά, μένεις απλά στο πρωτότυπο και δεν κάνεις μετάφραση, διότι μέσω αυτής χάνεις τις γραμματικές ιδιαιτερότητες της αρχικής γλώσσας. Ο ρόλος της μετάφρασης δεν είναι να μεταφέρει, πχ, τις συντακτικές ιδιαιτερότητες του πρωτοτύπου, αλλά να το κάνει κατανοητό στον ξένο αναγνώστη, να μεταφέρει ένα μήνυμα όσο πιο πιστά γίνεται στο πρωτότυπο.
Εσύ ο ίδιος παρατήρησες ότι η κατά λέξη μετάφραση γίνεται δυσανάγνωστη, και πραγματικά πιστεύω πως γενικώς δεν προσφέρει και πολλά, παρά μόνο σαν προετοιμασία για την πραγματική μετάφραση.

 

[Αντέρωτας]

Αφού προτιμάς την κατά λέξη μετάφραση, να προτείνω "θα πεθάνω στην Αφροδίτη".

Επειδη ομως αυτο παραπεμπει σε "πηγα στην Αφροδιτη αλλα χαλασε το διαστημοπλοιο και ξεμεινα εκει" οπως ειπα, "εκλεψα", γιαυτο το μετεφρασα με διαφορετικο τροπο (τρεις) σε καθε στροφη.

Θα έλεγα πως aciem είναι το άμεσο αντικείμενο των ρημάτων obdurat και curat, και προσδιορίζεται από τη γενική ενικού mentis.

Ω ναι! το διορθωσα!

Εσύ ο ίδιος παρατήρησες ότι η κατά λέξη μετάφραση γίνεται δυσανάγνωστη, και πραγματικά πιστεύω πως γενικώς δεν προσφέρει και πολλά, παρά μόνο σαν προετοιμασία για την πραγματική μετάφραση.

Δεν υπαρχει λογος να προβληματιζεται κανενας για το πως η κουτση Μαρια ή εγώ βλέπει τη μετάφραση, ουτε τί σκοπο εχει το καθε ειδος μεταφρασης. Ο,τι και αν εκανα θα ηταν ελλειπες και καποιος θα διαφωνουσε με κατι ;)

 

[Μήτις]

Ένα απόσπασμα από τα carmina burana που μου αρέσει ιδιαίτερα

Sic mea fata canendo solor,
ut nece proxima facit olor.
blandus heret meo corde dolor,
roseus effugit ore color
cura crescente,
labore vigente,
vigore labente,
miser morior;
tam male pectora multat amor
a morior,
a morior,
a morior,
dum, quod amem, cogor et non amor!

και μια δική μου μετάφραση:

Έτσι, τον έρωτά μου τραγουδώντας παρηγορούμαι
όπως, όταν ο θάνατος του πλησιάζει, κάνει ο κύκνος.
Γλυκομίλητη εμμένει στην καρδιά μου η θλίψη
το ροδί, έφυγε από το πρόσωπό μου, το χρώμα.
καθως η έγνοια μεγαλώνει
καθώς ο πόνος κορυφώνεται
καθώς η δύναμη χάνεται
δυστυχισμένος πεθαίνω.
Πόσο σκληρά καρδιά σε τιμώρησε η αγάπη.
αχ πεθαίνω,
αχ πεθαίνω,
αχ πεθαἰνω,
όσο αναγκάζομαι να αγαπώ αλλά αν μην αγαπιέμαι.

 

[Νεραϊδόπιασμα]

Αααααααααα η ανάγνωση όλων των παραπάνω είναι σκέτη απόλαυση...
Πείτε κι άλλαααααααααααα!!!!

 

[Φένια]

Για πολλοστή φορά λυπάμαι που δεν έμαθα Λατινικά. Σας θαυμάζω/ ζηλεύω για τις γνώσεις σας!

 

[Μήτις]

Το παραπάνω απόσπασμα είναι από το carmina burana 23(116) (η αρίθμηση από το βιβλίο της Στέλλας Γεωργαλά-Πριοβόλου που αναφέρει παραπάνω ο Επίγονος)
Μετέφρασα και τη συνέχεια:

Felicitate Iovem supero
si me dignetur, quam desidero,
si sua labra semel novero;
una cum illa si dormiero,
mortem subire,
placenter obire
vitam finire
statim potero
tanta si gaudia non rupero.
a potero,
a potero,
a potero,
prima si gaudia concepero!

Aνώτερος στην ευτυχία από το Δία,
αν με τιμήσει αυτή που ποθώ,
αν τα χείλη της μια φορά γνωρίσω,
μια φορά μαζί της αν κοιμηθώ,
το θάνατο να υπομείνω,
πρόθυμα να χαθώ,
τη ζωή μου να τελειώσω,
αμέσως θα μπορέσω
αν τόσες ηδονές δε χάσω.
αχ θα μπορέσω
αχ θα μπορέσω
αχ θα μπορέσω
αν τις πρώτες ηδονές νιώσω!

 

[Αναρχοφιλελεύθερος]

Η ονομασία των Goliardi έχει μια εξαιρετικά συγκινητική προέλευση. Θα την αναφέρω μέσα στην εβδομάδα.
Πέρα από όλα αυτά, το συγκεκριμένο λυρικό ποίημα είναι δομημένο ως εξής: Οι πρώτοι δύο στίχοι ομοιοκαταληκτούν και αποτελούνται από τέσσερις (4) συλλαβές. Ο τρίτος και ο έκτος επίσης ομοιοκαταληκτούν και αποτελούνται από εφτά (7) μετρικούς πόδες.

O Fortuna, (O-For-tu-na)
velut Luna (ve-lut-Lu-na)
statu variabilis, (sta-tu-va-ri-a-bi-lis)

semper crescis (se-mper-cre-scis)
aut decrescis; (aut-de-cre-scis)
vita detestabilis (vi-ta-de-te-sta-bi-lis)

Η μουσικότητα στον στίχο επιβάλλεται εξαιτίας του τεράστιου αναλφαβητισμού (η διάδοσή των ποιημάτων γίνονταν προφορικά) και από την δυσκολία κυκλοφορίας βιβλίων, αφού η τυπογραφία δεν είχε ακόμη εφευρεθεί.

 

[Αναρχοφιλελεύθερος]

Οι Γοδιάρδοι υπήρξαν περιπλανώμενοι τροβαδούροι – κληρικοί και περιθωριακοί σπουδαστές πανεπιστημίων(12ος – 13ος αιώνας). Ως άνθρωποι, ήταν πνευματικά ανήσυχοι που προτιμούσαν την πνευματική αναζήτηση από τη συμμετοχή στις σταυροφορίες. Σύχναζαν κατά κύριο λόγο στην πόλη του Παρισιού, το οποίο ήταν το σπουδαιότερο πνευματικό κέντρο του μεσαίωνα, ενώ από πολλούς θεωρούνταν διανοούμενοι. Το όνομά τους προέρχεται από την σύντμηση των λέξεων Γολιάθ – Αβελάρδος.

Ο Πέτρος Αβελάρδος(1079-1142) θεωρείται ο πρώτος διανοούμενος και ο πιο φημισμένος Καθηγητής του ύστερου μεσαίωνα. Γεννήθηκε στη Νάντη, δίδαξε σε σχολεία, έγινε ηγούμενος σε μοναστήρι όπου και εκδιώχτηκε από τον Άγιο Βερνάρδο του Κλαιρβώ.

Ο Αβελάρδος, ως ελεύθερο πνεύμα και εκπρόσωπος της ελεύθερης επιστήμης, προσπάθησε να χρησιμοποιήσει τη φιλοσοφική μέθοδο και τον ορθολογισμό προκειμένου να εξηγήσει τις “αλήθειες” της πίστης. Κάτι τέτοιο θεωρήθηκε επικίνδυνο από τους συντηρητικούς ηγέτες τις εκκλησίας με αποτέλεσμα να υπάρξει μια πολύ έντονη σύγκρουση. Ωστόσο έγινε σύμβολο την εποχή του Ουμανισμού και του Ρομαντισμού εξαιτίας της σχέσης που είχε συνάψει με την όμορφη Ελοίζα.

Σε ηλικία 28 ετών κλήθηκε από τον εφημέριο της Παναγίας των Παρισίων να κάνει ιδιαίτερα στην ανιψιά του Ελοίζα. Μεταξύ της 15χρονης Ελοϊζας και του Αβελάρδου δεν άργησε να πλεχθεί ένα πολύ έντονο ερωτικό ειδύλλιο. Το πάθος τους όμως αποδείχτηκε μοιραίο. Αν και έκαναν έναν γιο, τον αστρολάβο, ο Φουλβερτ ευνούχισε τον Αβελάρδο, ο οποίος αποσύρθηκε στο αβαείο του Saint-Denis στο Παρίσι, ενώ η ανιψιά του κλείστηκε σε μοναστήρι.

Ο Αβελάρδος έγραψε ένα εκπληκτικό αυτοβιογραφικό κείμενο με τίτλο “Η ιστορία των ταλαιπωριών μου”(Historia Calamitatum,1132), στο οποίο περιλαμβάνεται η ανταλλαγή επιστολών με την Αλοίζα. Το 1817 τα λείψανα των δύο ερωτευμένων μεταφέρθηκαν και θάφτηκαν μαζί στο κοιμητήριο του Pere Lachaise στο Παρίσι. Ήταν η τελευταία επιθυμία της Ελοίζας, η οποία πραγματοποιήθηκε αιώνες αργότερα.

Ο Alexander Pope έχει γράψει ένα σχετικό ποίημα με τίτλο "Eloisa to Abelard"

 

[Μήτις]

Αφού το χω κάψει με τα λατινικά την τελευαταία εβδομαδα, ας μεταφράσω και κάτι για διασκέδαση

Non est crimen amor, quia, si scelus esset amare
Nollet amore Deus etiam divina ligare.

Δεν είναι έγκλημα ο έρωτας, γιατί, αν ανόσιο ήταν το ν'αγαπάς
δεν θα θελε κι ο Θεός ακόμα με έρωτα τα θεία να ενώσει.

 

[Φαροφύλακας]

Αφού το χω κάψει με τα λατινικά την τελευαταία εβδομαδα, ας μεταφράσω και κάτι για διασκέδαση

Non est crimen amor, quia, si scelus esset amare
Nollet amore Deus etiam divina ligare.

Δεν είναι έγκλημα ο έρωτας, γιατί, αν ανόσιο ήταν το ν'αγαπάς
δεν θα θελε κι ο Θεός ακόμα με έρωτα τα θεία να ενώσει.

Από όσο λέγεται, από αυτόν τον στίχο εμπνέυστηκε κι η Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου —που γενικώς γούσταρε λατινική λογοτεχνία— κι έγραψε το: "Αν είν' η αγάπη σφάλμα βαρύ να την δικάσει ποιος μπορεί"

 

[Μελουζίνα]

Ωπ! Πως και μου ξέφυγε αυτό το νήμα;;; Υ-Π-Ε-Ρ-Ο-Χ-Ο!!! Ευχαριστώ παίδες!!!

 

[Μήτις]

Τις τελευταίες μέρες ξεφυλλίζω τα Carmina Burana και μου άρεσε πολύ αυτό το απόσπασμα (119)

Dulce solum natalis patrie,
domus ioci, thalamus gratie,
vos relinquam aut cras aut hodie,
periturus amoris rabie

Vale tellus, valete socii.
quos benigno favore colui,
et me dulcis consortem studii
deplangite, qui vobis perii!

και μια δική μου μετάφραση

Γλυκό χώμα της γενέθλιας γης,
σπίτι χαρούμενο και επιθαλάμια χάρη
εσάς εγκαταλείπω, σήμερα ή αύριο
χαμένος από τη μανία του έρωτα.

Χαίρε γη, χαίρετε σύντροφοι,
εσάς που με άφθονη εύνοια υπηρέτησα,
και εμένα, αδελφό σε γλυκές ασχολίες,
θρηνείστε, γιατί για σας έχω πια χαθεί!