Ρεζίς Ντεμπρέ (Regis Debray): “Ο Θεός, μια ιστορική διαδρομή” (“Dieu, un itineraire”)

Τίτλος: Ο Θεός, μια ιστορική διαδρομή
Πρωτότυπος τίτλος: Dieu, un itineraire
Συγγραφέας: Ρεζίς Ντεμπρέ (Regis Debray)
Μετάφραση: Μαρία Παραδέλη
Εκδόσεις: Κέδρος
Έτος έκδοσης: 2005
Έτος πρώτης έκδοσης: 2001 (Γαλλικά)
Διαστάσεις: 24χ17
Αριθμός σελίδων: 446
ISBN: 960-04-2289-3


Κυριακή σήμερα, χθες Σάββατο. Σπουδαίες μέρες· για κάποιους, υπέροχες όπως οι υπόλοιπες, για κάποιους άλλους, ξεχωριστές μέσα στις ξεχωριστές, σήμερα βρήκα ευκαιρία, για άλλο ένα σημαντικό βιβλίο του Ρ. Ντεμπρέ : «Ο Θεός, μια ιστορική διαδρομή» – Αναφορά στην ιστορία του Αιώνιου στη Δύση. Μία ιστορική διαδρομή με αμέτρητα στοιχεία καθώς και μία ιδανική εκκίνηση για αναζήτηση σε αμέτρητες και διαφορετικές πηγές· πίστη και λογική, αλήθειες και πραγματικότητες, καλό και κακό, ο Ένας, η έρημος και ο πλουραλισμός, ο άνθρωπος και η γραφή, τα ίχνη Του και η φωνή μας, οι θρησκείες και το αίμα, η άρνηση και η τυφλή ανάγκη, η προσπάθεια για γνώση και η επιγραφή στον «”Άγνωστο Θεό”».
Από το οπισθόφυλλο διαβάζουμε:
Τι ξέρουμε για αυτό το Ον που γεννήθηκε πριν από τρεις χιλιάδες χρόνια στην έρημο της Ιουδαίας, αλλάζοντας συνεχώς πρόσωπα, χωρίς όμως να πάψει ποτέ να μας συντροφεύει; Ο Ρεζίς Ντεμπρέ, ένας από τους πλέον σημαντικούς σύγχρονους Γάλλους φιλοσόφους, παρακολουθεί την πολύπλοκη διαδρομή του Θεού στο πλαίσιο του δυτικού πολιτισμού, από τη Μεσοποταμία ως τις μέρες μας. Παρατηρεί τις μεταμορφώσεις αυτού του Όντος, τα σύμβολα και τις τελετουργίες που στήριξαν την παρουσία Του στο πέρασμα των αιώνων. Πώς γίνεται αυτός ο Απών να βρίσκεται πάντοτε ανάμεσά μας; Πώς είναι δυνατόν εκατομμύρια άνθρωποι να συνεχίζουν διαμέσου των αιώνων να πορεύονται για να τον συναντήσουν, με προσκυνήματα, θυσίες ή εορτασμούς, σε τζαμιά, εκκλησίες ή συναγωγές; Σε αυτή την πρωτότυπη στη σύλληψή της γενεαλογία του Θεού που συνοδεύεται από καλαίσθητη εικονογράφηση, ο Ντεμπρέ διερωτάται για το ζήτημα της πνευματικότητας και της πίστης. Δεν αποπειράται να ερμηνεύσει εκ νέου τις γραφές, ούτε να προβάλει έναν Θεό έναντι κάποιου άλλου. Στην ουσία, αφηγούμενος την ιστορία του Αιώνιου, σκιαγραφεί την ιστορία του δυτικού πολιτισμού.

Στα περιεχόμενα:

1. Οδηγίες χρήσεως

Βιβλίο Ι : Ενθρόνιση

2.
Ένας προορισμός που ονομάζεται «προέλευση»
3. Στην κορυφή των αμμόλοφων
4. Όταν το αλφάβητο απογειώνει
5. Αρχίζει να κινείται, διστακτικά όμως

Βιβλίο ΙΙ : Εξάπλωση

6.
Ένας για όλους
7. Το σώμα της μεσιτείας
8. Χαίρε, Δέσποινα
9. Η τελευταία φλόγα

Βιβλίο ΙΙΙ : Βασίλεμα

10.
Ο Χριστός πατροκτόνος
11. Καθένας για τον εαυτό του
12. Το αιώνιο του Αιώνιου

Συμπληρωματικές σημειώσεις

Βιβλιογραφία


Αρχή του σύμπαντος από το μηδέν, πορεία στο μηδέν, παράλληλα σύμπαντα, σταθερές, μηδενική μάζα, εξέλιξη. Επιστήμη και θρησκείες, Ένας Θεός, πίστη, έρευνα, άρνηση και αμφισβήτηση, ψέματα και αλήθειες, όρια, αρχή και τέλος, το Α και το Ω, άνθρωπος. Πολλά μπορούμε να βάλουμε, σε μία ατελείωτη λίστα από στοιχεία, μύθους και πραγματικότητες. Η γοητεία τού κακού, η δυσκολία τού αγαθού, κι οι επιλογές συνεχίζονται σε κάθε βήμα και σκέψη. Γιατί κύριε Άλμπερτ; Ο Θεός παίζει και ζάρια, στην κλίμακα του απείρως μεγάλου, στο λάθος του απειροελάχιστου. Bara και Αβραάμ, Κ.Δ. και Π.Δ., όλα επί τάπητος ( ; ). Οι επιστήμες των θρησκειών, η πορεία στο χρόνο και η αμφισβήτηση, οι χρονολογήσεις, οι μορφές της Βίβλου, η κατήχηση και η παράδοση, όλα αυτά μέσα σε μια ιστορική διαδρομή.

Η διαδρομή της πολυπλοκότητάς Του, για το πόσο ο Ένας και Μοναδικός δεν είναι ο Απλός. Παρ' όλα αυτά, στις σελίδες τού βιβλίου, δεν θα δούμε κάτι που να θυμίζει Επιστήμη και Πίστη σε σύγκριση, σε σύγκλιση ή αντιπαράθεση, και ασφαλώς -όπως διαβάζουμε- δεν θα δούμε Ηθική και Δεκάλογο: όρια της αντοχής· δεν θα μπούμε σε αναζήτηση αν το σύμπαν είναι ή όχι τελεολογικό. Ο επιστημονικός δρόμος, η παρατήρηση και η λογική σκέψη [κβάντα και θεώρημα Γκέντελ, / η ανάσα τού σύμπαντος (Λ), η διαστολή, η έκρηξη κι η επιστροφή στο τυχαίο (ΔΕ Δt)]. Διαφορετικές πραγματικότητες; η λογική του πώς και τα βήματα τής επιστήμης με επιπλέον εργαλεία τής συνείδησης και της διαίσθησης. Βλέποντας -κάθε στιγμή- τα ίχνη Του (αρχή και απ' την Έξοδο, 33, 20). Δεν γίνεται ούτε συμπλήρωμα στην κοινωνιολογία των θρησκειών, ούτε κομμάτι άνοστα επιστημονικό, είναι στοιχεία και ερωτηματικά μέσα από ιστορική διαδρομή.

Από την «προέλευση», απ' την πορεία του ανθρώπου και της πίστης του, ο μοναδικός Θεός εμφανίζεται αργοπορημένα ( ; ), πριν, πολλές ομάδες, κοινωνίες ανθρώπων, έζησαν και δέχτηκαν τον θάνατο χωρίς την ύπαρξή Του, μονοθεϊσμός, πολυθεϊσμός, όλα άλλαζαν μορφή, σαν αποτέλεσμα. Η σύνδεση με τα ίχνη Του; Λόγια: ο Ένας έδωσε φωνή και ο άνθρωπος έδωσε γραφή; Όλα τα μέσα επικοινωνίας με το απρόσωπο νόημά Του; Η αυταπάτη της Προέλευσης; Ο προφήτης Ησαΐας και τα πρώτα βήματα του μονοθεϊσμού, η πορεία προς: η εκδοχή του παρελθόντος σαν δυναμικό που αφορά στο μέλλον, ο σκοπός, το νόημα στο παρόν, με απώτερο στόχο σε κάθε κοινωνία που -μάλλον- αμφιβάλει για το μέλλον της. Αναγνωριστικές ματιές όπως: όσο «ένας λαός χωρίς μύθους είναι καταδικασμένος να πεθάνει από παγωνιά» άλλο τόσο η εκ των υστέρων οικοδόμηση της καταγωγής του συντελεί στο να ανανεωθεί και να μπορέσει να υπάρξει ως ομάδα. Η αλληλεπίδραση, η “πόλη” και η έρημος, / απ' τον Άγιο Αντώνιο, ως πατέρα των ερημιτών μέχρι τον άγιο Παχώμιο με τον κανόνα των κοινοβιακών μοναστηριών. Το ποιμενικό πρόσωπο και οι κανόνες, η φιλοσοφική ματιά πως: η έρημος είναι ο χειρότερος εχθρός του πλουραλισμού, σαν τόπος όπου σφύζει από πνευματικότητα, καταπνίγει όμως κάθε προσπάθεια εκπολιτισμού ( ; ). Από την άλλη ματιά: στο πάνθεον των θεών, τα πρότυπα και η ιεραρχία, η κυριαρχία με διαφορετικά χέρια, ο Δίας έρχεται αντιμέτωπος με τη Μοίρα, που είναι πάνω από αυτόν.

Διαβάσουμε για ίσες αποστάσεις -μικρές στάσεις απ' την Ιστορία- που κατακλύζουν τα ανθρώπινα συμπεράσματα:
[...] «Αν δεν υπάρχει Θεός, τότε όλα επιτρέπονται», έλεγε ο Ντοστογιέφσκυ (Dostoievski), που θεωρούσε πως αν χαθεί ο Θεός, καθένας θα έχει το ελεύθερο να σκοτώσει όποιον θέλει. Λες κι ο Θεός αποτελεί εχέγγυο τρυφερότητας και σεβασμού για τη ζωή. [...]
Παράλληλοι δικοί μας κόσμοι, φούσκες μέσα σε φούσκες, ισχύς όπως:
[...] Η ευσεβής Αμερική, που είναι η χώρα της Δύσης όπου ο Θεός είναι πανταχού παρών, τόσο στις επιγραφές όσο και στις καρδιές των ανθρώπων, είναι η μόνη χώρα της Δύσης που διατηρεί την ποινή του θανάτου [...]

Δεν κατάφερα να πω τίποτα απολύτως. Είναι ένα σπουδαίο βιβλίο όπου επιστρέφεις αμέτρητες φορές και αμέσως τρέχεις για διασταύρωση στοιχείων, σε πολλούς κλάδους. Υπέροχο σε όλα, μοναδικές εικόνες, πολλά ιστορικά στοιχεία και αμέτρητα ερωτηματικά, με πολλά και διαφορετικά βοηθήματα. Αιτία για ατελείωτη αναζήτηση σε χαοτική βιβλιογραφία. / Υπέροχο χαρτί και γραμματοσειρά· δεν βρίσκω τίποτα αρνητικό ή λίγο. Αξίζει να υπάρχει σε όλες τις βιβλιοθήκες (πιστές ή άπιστες...).
 
Last edited by a moderator:
Top