Kolotoumba

[Αντέρωτας]

Στην τηλεοραση γινεται λογος για διεθνοποιηση της εκφρασης "κωλοτουμπα" που χρησιμοποιουμε υποτιμητικά για τις πολιτικες των Ελλ. κυβερνήσεων, κυριως της τωρινης.

Χρησιμοποιηθηκε μαλλον πρωτη φορα εκτος Ελλαδας απο τον Ισπανικό Τύπο για να περιγραψει την αλλαγη διαθεσης για την ανεξαρτητοποιηση της Καταλονιας, μετα απο το άτυπο "δημοψηφισμα", και ηταν σαφης αναφορα στην περιφημη κωλοτουμπα του Τσιπρα μετα απο το δικο μας δημοψηφισμα. Κατοπιν περναει και στον Αγγλικό Τύπο, αφου λεγεται οτι η Μέι ισως σταματήσει τις διαδικασίες του μπρέξιτ, αντιθετα στο δημοψηφισμα.

Δεν ξερω ως τί ακριβως εχει περασει η συγκεκριμενη λεξη στον ξένο Τυπο. Δεν εχω βρει πρωτοτυπα κειμενα, αλλα απο ό,τι ακουσα η λεξη εχει παρουσιαστει σαν "πολιτικός όρος", ή "θεωρία". Φυσικά δεν ισχυει κατι τετοιο. Η λεξη ειναι αργκοτική, τελείως ανεπίσημη, πιθανοτατα σχετιζεται με το γαλλικό tomber "πέφτω" αλλα περιλαμβάνει το συνθετικό κώλος. Η χρηση της σαν πολιτικο σχολιο, είναι ξεκάθαρα υποτιμητική, αφου οχι μονο η εικονα της παραπεμπει σε μαϊμούδες, σαλτιμπάγκους κλπ, αλλά περιγράφει πολιτική απάτη, ψέμμα και δημαγωγία, οποτε δεν αποτελει ουτε "θεωρία" ουτε επισημη "ορολογία".




Παλια εξαγαγαμε λεξεις οπως democracy, oligarchy κλπ. Σημερα εξαγουμε τη λεξη kolotoumba. Σημεία των καιρών

 

[Μπου Ραντλι]

Βρήκα πως έχει σχέση με το tomber όπως πολύ σωστά σκέφτηκες Αντέρωτα. Όμως η γαλλική λέξη είναι μεταγενέστερη, προέρχεται από το λατινικό δημώδες tumbare του 11ου - 12ου αιώνα με την αρχική σημασία του "κατρακυλώ". Ήρθε στην Ελλάδα από Βενετούς ή Νορμανδούς και δε σχετίζεται -άμεσα τουλάχιστον - με την ελληνική λέξη τούμπα (=ύψωμα)

 

[Αντέρωτας]

Αχα! Στο βικιλεξικο δε βρηκα κατι για λατινικά η το ρημα tumbare. Λεει οτι η γαλλικη λεξη ειναι φράγκικης προέλευσης. Παντως απανταται και σε αλλες λατινογενεις, οπως το Ισπ. tumbar.

Περα απο την ετυμολογια, αναρωτιεμαι ως τι ακριβως εχει περασει στο διεθνη Τυπο η λεξη. Θα ειχε ενδιαφερον μια αργκοτικη/υποτιμητικη λεξη να περασει σε αλλες γλωσσες σαν ουδετερος ορος

 

[Μπου Ραντλι]

Το Ετυμολογικό του Μπαμπινιώτη και το Λαρούς συμβουλεύομαι συνήθως σε τέτοιες περιπτώσεις...

 

[Δομάζ]

Παλια εξαγαγαμε λεξεις οπως democracy, oligarchy κλπ. Σημερα εξαγουμε τη λεξη kolotoumba. Σημεία των καιρών

Επομένως, μπορούμε να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι διαχρονικά πρωτοπορούμε στον χώρο της πολιτικής και εξάγουμε τις όποιες νέες πρακτικές της...
Σήμερα άκουσα έναν βρετανό κωμικό να χρησιμοποιεί επανειλημμένα τη λέξη "litotita" σε κάποια παράστασή του. Φήμες λένε ότι μπορεί και αυτή η λέξη να κάνει διεθνή καριέρα.

 

[Μπου Ραντλι]

Μα υπάρχει το γαλλικό ελληνικής προέλευσης litote που σημαίνει αυτό ακριβώς. Απλώς η λέξη αυτή (όπως και το hyperbole) χρησιμοποιούνται κυρίως στη λογοτεχνία. Μάλλον ήρθε η ώρα να επεκταθεί η έννοια και σε άλλες σφαίρες !!!

 

[Νικόλας Δε Κιντ]

Κωλοτούμπα = "ακροβατική άσκηση κατά την οποία, αφού στηριχτεί κάποιος με τα χέρια στο έδαφος, φέρνει το κεφάλι κάτω και τα πόδια ψηλά και στη συνέχεια με κατάλληλη στροφή του σώματος γυρίζει στην όρθια στάση" (ο ορισμός από το ΛΚΝ)

Η συνηθισμένη τούμπα, της γυμναστικής και των κάθε λογής ακροβατικών, προέρχεται είτε από την τούμπα το ύψωμα είτε από το ιταλικό tombare (πέφτω) ή ίσως από τα ρουμάνικα (tumba η κουτρουβάλα) -οι γνώμες διίστανται. Καθώς η τούμπα είναι αρκετά παλιά λέξη, θα περίμενε κανείς να είναι παλιά και η κωλοτούμπα, με την κυριολεκτική τουλάχιστον σημασία της.

(από την σελίδα του Νίκου Σαραντάκου σε αυτό το θέμα)

Βέβαια ο Σαραντάκος ασχολιόταν με το συγκεκριμένο θέμα το 2012, μιας και σήμερα οι κομματικές παρωπίδες και οι ινστρούχτορες του, δεν του επιτρέπουν να ασχοληθεί με τούμπες, κωλοτούμπες και τα ρέστα...

 

[Φαροφύλακας]

Την "kolotumba" την είχα πετύχει καθώς η El País είναι από τις βασικές πηγές ενημέρωσής μου, ανά καιρούς:

Έχει πλάκα γιατί γράφει: " Κωλοτούμπα είναι μια ελληνική έννοια [...] η οποία έγινε παγκοσμίως γνωστή από τον πρωθυπουργό της Ελλάδας, Αλέξη Τσίπρα ..."

 

[Αντέρωτας]

Ναι αυτο ελεγα οτι εχει ενδιαφερον. Εκτος αν το γραφει με σατιρικη διαθεση βεβαια, αυτο σημαινει οτι ο συντακτης περασε τη δημοσιογραφικη αργκό για "concepto politico"