Μεγάλη συζήτηση πάντως η σχέση κινηματογραφικών σεναρίων και βιβλίων. Κανένα νέο νημάτιο μήπως;
Ναι.. ναι.. Καλύτερα νέο νημάτιο! Μεταφέρω την συζήτηση που ξεκίνησε
αλλού, εδώ πέρα!
))
Πως εμείς ξέραμε, που ήταν το λάθος, και τα κοριτσάκια, περίμεναν από την "Τροία" και τους αμερικανούς, να μάθουν ιστορία;
Καλά, όχι και ιστορία... μυθολογία είναι... Η παραποίηση των "γεγονότων" πάντως δεν με εμπόδισε να απολαύσω την ταινία σαν θέαμα. ΟΚ, δεν είναι κανένα αριστούργημα, ούτε και περιμένω από μία ταινία να είναι οπωσδήποτε πιστή ιστορικά: δεν είναι ντοκιμαντέρ, αλλά κινηματογράφος - άρα η μυθοπλασία μπορεί να έχει πάντα θέση σε μια ταινία.
Συμφωνώ μαζί σου, φίλε Γλωσσολάγνε. Κι εμένα μού έκανε εξαρχής εντύπωση αυτή η επιμονή πολύ κόσμου πως η ταινία αποκλείει από το ομηρικό έπος όταν το ίδιο το έπος παρουσιάζει αντίστοιχη απόκλιση από τα ιστορικά γεγονότα τα οποία διηγείται εκτός πια κι αν οι αρχαίοι θεοί όντως εμφανίζονταν τότε κάπως συχνότερα
Τα έπη τού Ομήρου είναι μάλλον έργα λογοτεχνικά παρά ιστορικά και γι' αυτό άλλωστε παραδεχόμαστε τον μεταγενέστερο Ηρόδοτο ως τον πατέρα της ιστορίας και όχι αυτόν, τον επικό ποιητή.
Η ταινία βασίζεται στα έπη μα από εκεί και πέρα ο σκηνοθέτης είναι ευτυχώς ελεύθερος να δώσει το δικό του όραμα κι έτσι έχουμε για παράδειγμα την καταπληκτική σκηνή της σύντομης μονομαχίας του Αχιλλέα με τον γιγάντιο μαχητή, όταν ακόμη βρίσκονται στην Ελλάδα.
Μάλιστα, ο σκηνοθέτης απάλλαξε την ιστορία από το υπερφυσικό στοιχείο έτσι που για παράδειγμα όταν η Θέτις μιλάει με τον γυιο της Αχιλλέα, να παρουσιάζεται απλά ως μητέρα του δίχως κάποια υπόνοια για μια θεία φύση. Ή, κατά τον θάνατο του ο Αχιλλέας δέχεται πολλά βέλη, ένα από τα οποία τον βρίσκει στην φτέρνα δίχως όμως να επιβαρύνεται αυτό το συγκεκριμένο αποκλειστικά και άρα υπερφυσικά με τον θάνατό του. Ακόμη και η διάρκεια του πολέμου, δίχως να διευκρινίζεται πραγματικά, δίνει την αίσθηση πως είναι πολύ συντομότερη κι αποδεσμευμένη έτσι από την λογοτεχνικά στρογγυλή και συμμετρική ως προς την Οδύσσεια δεκαετία.
Κι ενώ γενικότερα έχουμε όλα αυτά τα δίκαια παράπονα από τους συμμάχους της συμφοράς Αμερικάνους, εδώ πιστεύω πως είμαστε άδικοι όταν τους κατηγορούμε. Σε χρόνια καπήλευσης μέρους τής ιστορίας μας όπου το αυτονόητο αποδεικνύεται πως δεν είναι και εξασφαλισμένο, παρήγαγαν κινηματογραφικά έργα όπως την
«Τροία» τον
«Αλέξανδρο» ή ακόμη και τους
«300» που προβλήθηκαν σε όλον τον πλανήτη και παρουσίασαν ένα λαμπρό ελληνικό έθνος με πυγμή, ρώμη, πολιτισμό. Τέτοια διαφήμιση εμείς οι ίδιοι δεν θα μπορούσαμε να πετύχουμε!
Το ίδιο και με το Αμαντέους (Amadeus) του Μίλος Φόρμαν (Miloš Forman). Ο Μότσαρτ δεν πέρασε τις τελευταίες μέρες του όπως μας δείχνει η ταινία, ούτε υπαγόρευε το Ρέκβιέμ του στον "αντίπαλό" του, τον Σαλιέρι. Η ταινία βασίζεται στον μύθο με τον οποίο είχε τραφεί ο 19ος αιώνας για τη ζωή και τον θάνατο του Μότσαρτ. Και είναι αριστουργηματική, χωρίς να είναι ιστορικά ακριβής (αν και έχει πάμπολλες σκηνές απόλυτα αληθινές).
Πραγματικό αριστούργημα κι ένα από τα βασικά ερεθίσματα που με οδήγησαν στην κλασική μουσική. Πράγματι, αν έμενε προσκολλημένη στην ιστορία δεν θα είχαμε το υπέροχο δραματικό φινάλε με έναν Μότσαρτ που καθώς σβήνει στην κλίνη του θανάτου, γεννά γραμμή-γραμμή αυτό το αριστουργηματικό έργο, το
Ρέκβιεμ. Παρεμπιπτόντως, η ρομαντική εκδοχή που υιοθετεί η συγκεκριμένη ταινία είναι βασισμένη στο θεατρικό έργο του
Πήτερ Σάφερ (
Peter Shaffer)
«Αμαντέους» (
Amadeus), συγγραφέα τού επίσης εξαίρετου θεατρικού
«Έκβους» (
Equus) που έδωσε την εξίσου καταπληκτική ταινία με τον
Γκρέγκορι Πεκ.
Ίσως η πιο αγαπημένη μου ταινία επιστημονικής φαντασίας είναι το
«Blade Runner» βασισμένο στο βιβλίο του
Φίλιπ Ντικ (
Philip K. Dick)
«Do Androids Dream of Electric Sheep». Κι ενώ η ταινία παραλείπει σημαντικότατα στοιχεία του βιβλίου όπως τον
Μερσερισμό, αυτήν την καταπληκτική θρησκεία που κατέχει μια κεντρική θέση στην εξιστόρηση, μάλλον καταφέρνει τελικά και ξεπερνά ένα πολύ καλό βιβλίο.
Άλλο παράδειγμα η
«Λάμψη» του
Στέφεν Κινγκ (
Stephen King) που έγινε ταινία από τον
Στάνλεϊ Κιούμπρικ (
Stanley Kubrick). Ο ίδιος ο Κινγκ εξέφρασε διάφορες επιφυλάξεις μα τι μας νοιάζει όταν για άλλη μια φορά ένας σκηνοθέτης πάτησε σε ένα πολύ καλό βιβλίο για να δώσει μια πολύ καλή ταινία!