Μαχαμπχαράτα: ο Σανσκριτικός άθλος

[FONT=&quot]Η Μαχαμπχαράτα είναι ένα αρχαίο ινδικό θρησκευτικό έπος. Έχει υπάρξει σε διάφορες μορφές για πάνω από δύο χιλιάδες χρόνια. Αρχής γενομένης από τα μέσα της 1ης χιλιετίας π.Χ, υπήρχε υπό τη μορφή λαικών ιστοριών για θεούς, βασιλιάδες και μάντεις, διατηρήθηκε, επαναλήφθηκε και βελτιώθηκε από ιερείς που ζούσαν σε ναούς, ασκητές που ζούσαν σε καταφύγια ή ήταν περιπλανώμενοι και από βάρδους, τροβαδούρους ή θιάσους. Αργότερα, μετά το 350 μ.Χ, έφτασε να γίνει ένα ενοποιημένο, ιερό κείμενο αποτελούμενο από 18 ωδές, με 100.000 σλόκα (δίστιχα) η καθεμιά. Για να αναλογιστεί κανείς το μέγεθός του, αρκεί να αναφέρουμε ότι είναι επτά φορές μεγαλύτερο από την Ιλιάδα και την Οδύσσεια μαζί, πέντε φορές μεγαλύτερο από τη Θεία Κωμωδία του Δάντη και τέσσερις φορές μεγαλύτερο από τη Ραμαγιάνα ( το δεύτερο μεγαλύτερο ινδικό έπος).[/FONT]

[FONT=&quot]Είναι γραμμένο στα αρχαία Σανσκριτικά, διανεμήθηκε σε ολόκληρη την Ινδία από βασιλείς και πλούσιους προστάτες, και έγινε αντικείμενο ρητορείας σε ναούς. Ακόμη και όταν έγινε ένα διάσημο σανσκριτικό κείμενο, συνέχισε να υπάρχει σε διάφορες μορφές ως θέαμα, σε διαφορετικά είδη τοπικών χορών και θεάτρου σε ολόκληρη την Ινδία και μετέπειτα στην Νοτιοανατολική Ασία. Τέλος, έφτασε να υπάρχει σε πολυάριθμες και δημοφιλείς παραλλαγές σε πολλές από τις μη-σανσκριτικές καθομιλουμένες γλώσσες της Ινδίας, οι οποίες άρχισαν να αναπτύσσουν καταγεγραμμένη λογοτεχνία λίγο μετά το 1000 μ.Χ.[/FONT]

[FONT=&quot]Η Μαχαμπχαράτα ήταν ένας από τους δύο πιο σημαντικούς παράγοντες που διαμόρφωσαν την " [/FONT][FONT=&quot]Hindu[/FONT][FONT=&quot]" κουλτούρα της Ινδίας (ο δεύτερος ήταν το άλλο έπος, η Ραμαγιάνα). Και τα δύο έπη ασκούν ακόμη τεράστια πολιτισμική επιρροή στην Ινδία και την νοτιοανατολική Ασία.[/FONT]
[FONT=&quot]Αρχικά πιστευόταν ότι το έπος αυτό είναι αρχαιότερο του έπους Ραμαγιάνα, όμως Ινδοί μελετητές απέδειξαν ότι ισχύει το αντίθετο.[/FONT]

[FONT=&quot]Σύμφωνα με τον θρύλο, το βιβλίο γράφτηκε από τον μάγο Βιάσα (Krishna Dvaipayana Vyasa ), πιθανότατα στα τέλη της ύστερης Βεδικής περιόδου (περίπου τον 8ο αιώνα π.Χ.) Λέγεται ότι όταν ο Βιάσα συνέλαβε την ιδέα του έργου, δεν βρήκε γραφέα ικανό για να το υπαγορεύσει, και έβαλε τον δημιουργό θεό Μπράχμα να του υποσχεθεί ότι θα τον βοηθούσε ο ίδιος ο ελεφαντόμορφος θεός Γκανές. Εκείνος συμφώνησε υπό τον όρο ότι η υπαγόρευση θα γινόταν χωρίς παύση, κι ότι η πένα δε θα σταματούσε ούτε για ένα λεπτό. Οι μελετητές υποστηρίζουν ότι το Μαχαμπχαράτα είναι έργο συλλογικό και δημιουργοί του είναι διάφοροι συγγραφείς από τον 4ο ή 8ο αιώνα π.Χ. έως τον 4ο αιώνα μ.Χ . Πιθανώς πήρε την τελική του μορφή κατά την αρχή της περιόδου των Γκούπτα. Ο αρχικός πυρήνας του είχε περίπου 8.000 δίστιχα, και αργότερα ο σοφός Βαουντέβε τα αύξησε σε 24.000. Μεγάλο μέρος του υλικού προέρχεται από άλλους μύθους και θρύλους, γι' αυτό και οι παρεμβολές συχνά είναι τόσο εκτεταμένες, που αποτελούν αυθύπαρκτα ποιητικά έργα.[/FONT]



Ο σοφός Βιάσα και ο ελεφαντόμορφος θεός Γκανές


[FONT=&quot]Η ιστορία[/FONT]

[FONT=&quot]Ο βαθύτερος πυρήνας της Μαχαμπχαράτα αφηγείται την ιστορία δύο ομάδων από πρώτα ξαδέρφια. Των πέντε γιων του αποθανόντος βασιλιά Pandu (οι Παντάβα) και των εκατό γιων του τυφλού βασιλιά Dhritarashtra (οι Κουράβα), οι οποίοι έγιναν σφοδροί αντίπαλοι και εναντιώθηκαν μεταξύ τους με πόλεμο για την κατοχή του προγονικού βασιλείου της Bharata (από όπου και το Μαχα-μπχαράτα= η μεγάλη (δυναστεία) των Μπχαράτα) με την πρωτεύουσά του να βρίσκεται στην «Πόλη του Ελέφαντα», την Χαστιναπούρα, στον Γάγγη ποταμό στην βορειοκεντρική Ινδία. Το δραματικά ενδιαφέρον σ’αυτή την απλή αντιπαράθεση είναι ο τεράστιος αριθμός από τις επιμέρους λεπτομέρειες για κάθε χαρακτήρα και οι πολυάριθμες προσωπικές κόντρες, τα ηθικά διλήμματα, οι δολοπλοκίες, οι λανθάνουσες πλοκές και οι ανατροπές που δίνουν την ιστορία μια εντυπωσιακά ισχυρή ανάπτυξη.[/FONT]

Οι πέντε γιοι του Pandu είχαν στην πραγματικότητα για πατέρες πέντε Θεούς (το σεξ ήταν θανάσιμα επικίνδυνο για τον Pandu εξαιτίας μιας κατάρας) και αυτοί οι ήρωες βοηθήθηκαν κατά μήκος της ιστορίας από διάφορους θεούς, μάντεις και βραχμάνους, συμπεριλαμβανομένου του μάντη[FONT=&quot]Krishna Dvaipayana Vyasa (που έγινε αργότερα ο συγγραφέας του επικού ποιήματος) ο οποίος ήταν στην πραγματικότητα παππούς τους. Οι εκατό Κουράβα, από την άλλη πλευρά, είχαν μία αλλόκοτη, δαιμονική γέννηση και αναφέρεται παραπάνω από μία φορά στο κείμενο ότι ήταν ανθρώπινες μετενσαρκώσεις δαιμόνων αέναα εχθρικών στους Θεούς. [/FONT]
[FONT=&quot]
Η πιο δραματική φιγούρα, παρόλ’ αυτά, σε ολόκληρη την Μαχαμπχαράτα είναι ο Krishna Vasudeva, που ήταν ο ίδιος ο υπέρτατος θεός Vishnu, ο οποίος κατέβηκε στη γη με ανθρώπινη μορφή για να σώσει το Νόμο, τις Καλές Πράξεις, το Δίκαιο και την Αρετή. Ο Krishna Vasudeva ήταν ξάδερφος και με τις δύο πλευρές, αλλά ήταν σύμβουλος και φίλος των Παντάβα και παρουσιάζεται πολλές φορές πρόθυμος να δει τον καθαρτήριο πόλεμο να πραγματοποιείται και οι Παντάβα ήτα κατά πολλούς τρόπους τα ανθρώπινα όργανα για την ολοκλήρωση αυτού του τέλους.[/FONT]



Ο Krishna και η Arjun στο άρμα τους

[FONT=&quot] Ο πόλεμος για την εξουσία διαρκεί πολλά χρόνια, και διάφοροι αλλόφυλοι λαοί βοηθούν τους Παντάβα. Η αποφασιστική μάχη δίνεται στην Κουρουξέτρα ή ιερή γη του ντάρμα, και διαρκεί 18 ημέρες. Εκεί όλοι οι Κουράβα εξοντώνονται. Ο Γιουντιστίρα, που στέφθηκε βασιλιάς στη Χαστιναπούρα, παρέδωσε το βασίλειό του στον γιο του και έγινε μαζί με τους αδελφούς του ασκητής στα Ιμαλάια. Μετά εξαφανίστηκε από τα μάτια των θνητών και άρχισε την ανάληψή του στον ουρανό, προς τους θεούς, τους αληθινούς γεννήτορες των Παντάβα.[/FONT]



Η μάχη της Κουρουξέτρα


Και εδώ λίγο από το πρωτότυπο κείμενο:

[SIZE=-1]0[/SIZE] नारायणं नमस्कृत्य नरं चैव नरॊत्तमम
देवीं सरस्वतीं चैव ततॊ जयम उदीरयेत
[SIZE=-1]1[/SIZE] लॊमहर्षणपुत्र उग्रश्रवाः सूतः पौराणिकॊ नैमिषारण्ये शौनकस्य कुलपतेर दवादशवार्षिके सत्रे
[SIZE=-1]2[/SIZE] समासीनान अभ्यगच्छद बरह्मर्षीन संशितव्रतान
विनयावनतॊ भूत्वा कदा चित सूतनन्दनः
[SIZE=-1]3[/SIZE] तम आश्रमम अनुप्राप्तं नैमिषारण्यवासिनः
चित्राः शरॊतुं कथास तत्र परिवव्रुस तपस्विनः
[SIZE=-1]4[/SIZE] अभिवाद्य मुनींस तांस तु सर्वान एव कृताञ्जलिः
अपृच्छत स तपॊवृद्धिं सद्भिश चैवाभिनन्दितः
[SIZE=-1]5[/SIZE] अथ तेषूपविष्टेषु सर्वेष्व एव तपस्विषु
निर्दिष्टम आसनं भेजे विनयाल लॊमहर्षणिः


(Ευχαριστώ τον Γλωσσολάγνο για την πολύτιμη βοήθειά του)

Βρε παιδιά, πέστε κάτι για τη λογοτεχνική αξία του έπους (που κάτι σου θυμίζει από τα δικά μας περί έλευσης του Χριστου κλπ )και πολύ θα ήθελα και τη μετάφραση του κομματιού αυτού.
Ευχαριστώ

Φεγγαράδα, για μετάφραση δες >>εδώ<< (είναι στα Αγγλικά).

Όσο για τη λογοτεχνική αξία του έπους, έχω αφιερώσει ολόκληρο νήμα.

http://el.wikipedia.org/wiki/Μαχαμπχαράτα

http://el.wikisource.org/wiki/Μαχαμπχαράτα

(Γιάννη και οι υπόλοιποι: οι ξεροί σύνδεσμοι δεν είναι πολύ ωραίοι. Είναι πιο ωραίο όταν εξηγούμε, έστω με μια γραμμή, περί τίνος πρόκειται, κι όταν ενσωματώνουμε τους υπερσυνδέσμους στο κείμενο.. (μου φαίνεται πως κάπου υπάρχουν οδηγίες; )

φιλικά )

με συγχωρείς φαροφύλακα απλά θεώρησα ότι δεν έχω κάτι ουσιαστικό να πω λόγω ότι είναι πηγή η βικιπαιδεία. το μόνο ίσως που αξίζει είναι ότι υπάρχει στον δεύτερο σύνδεσμο απόσπασμα μετάφρασης-απόδοσης του έργου της Μαχαμπχαράτα από τον λορέντζο μαβίλη

Επίσης, ίσως τα ξέρετε ήδη, υπάρχουν στα ελληνικά το "Ινδικά Μεταφράσματα" εκδ. Κειμενα, 1988, και το "Η ιστορία της Σακούνταλας κατά το Μαχαβάρατα" (Κείμενα, 1986). Και τα δυο βιβλιαράκια είναι μεταφράσεις κομματιών του Μαχαμπάρατα από τον Κωνσταντίνο Θεοτόκη. Ειδικά το δεύτερο είναι πολύ καλό, είναι η ιστορία μιας νεαρής, της Σακούνταλας, που την αποπλανεί, τρόπον τινά, κάποιος πρίγκηπας Δούσμαντας (αξίζει να διαβάσει κανείς πώς, τα όσα της λέει είναι για γέλια και για κλάματα), η κοπέλα μένει έγκυος και βρίσκει τελικά το δίκιο της με θεϊκή παρέμβαση.
Ο Θεοτόκης είχε γράψει και Ιστορία της Ινδικής Λογοτεχνίας, την οποία την είχε βγάλει το ΜΙΕΤ και αν θυμάμαι καλά είχαν κάνει και από κοινού μεταφράσεις από τα σανσκριτικά με τον Μαβίλη.

Θέλετε να πείτε ότι ο Μαβίλης και ο Θεοτόκης γνώριζαν σανσκριτικά?!! Μα έχουμε (είχαμε) τόσο προικισμένους Ελληνες λόγιους?

Είχαμε, Φένια, όπως το λες, και δεν ξέρω αν έχουμε τώρα!))
Ο καημένος ο Θεοτόκης ήξερε κάπου 10 γλώσσες μεταξύ των οποίων σανσκριτικά, λατινικά, περσικά! Και έχει κάνει μεταφράσεις από αυτές, που δεν έχουν εκδοθεί ακόμα όλες..

Και μια πανέμορφη μουσική αναφορά.