Έστω ότι σε ένα κείμενο θέλουμε να βάλουμε να μιλήσει κάποιος κρητικός, κύπριος κλπ. Κοινές λέξεις που γράφονται το ίδιο αλλά προφέρονται διαφορετικά, πώς τις γράφουμε; Πολύ απλό και αντιπροσωπευτικό παράδειγμα, αν μιλάει ένας κρητικός θα γράψουμε "τσαι" ή "και";
λέξεις που γράφονται το ίδιο αλλά προφέρονται διαφορετικά σε κάποιο ιδίωμα
- Thread starter Αμοντιλιάδο
- Start date
Μάλλον εννοείς λέξεις διαλέκτου. Εγώ θα το έγραφα το ίδιο (το και και δηλ) αφού 1. είναι αδύνατο να αποδώσεις ακριβώς τον τρόπο προφοράς (σίγουρα πάντως δεν το προφέρουμε "τσαι" αλλά και το πώς το προφέρουμε διαφέρει από μέρος σε μέρος) 2. Αν μιλάμε για ένα λογοτεχνικό κείμενο ο αναγνώστης θα αποσπαστεί από το ίδιο το κείμενο προσπαθώντας να καταλάβει τι λένε οι διάλογοι (προσωπικά μου έχει συμβεί με κείμενα του Λουντέμη που προσπαθεί να αποδώσει "βλάχικες" ντοπιολαλιές) και επιπλέον θα το θεωρήσει κωμικό (ακόμα και αν η πρόθεση του συγγραφέα δεν είναι να γράψει ένα κωμικό κείμενο).
κι εγώ πιστεύω πως γράφουμε ότι ακούγεται διατηρώντας την ιστορική ορθογραφία κατά τ' άλλα (και για όσο παραμένουμε σε αυτήν).
(αλλάζω τον τίτλο γιατί όντως μάλλον μιλάμε για ιδιώματα και όχι για ιδιολέκτους )
(αλλάζω τον τίτλο γιατί όντως μάλλον μιλάμε για ιδιώματα και όχι για ιδιολέκτους )
Κόρτο, κι εγώ πιστεύω πως ακούγεται κάπως κωμικό - αλλά παράλληλα περιέχει και σημαντική (γλωσσική) πληροφορία. Και πράγματι, σαν αναγνώστες σας ρωτάω κυρίως πώς σας φαίνεται, γιατί χρησιμοποιώ διάλεκτο (έκανα λάθος αρχικά) σε κάτι που γράφω.
Φάρε, δεν κατάλαβα: συμφωνείς με τον Κόρτο ή όχι;(λες το αντίθετο αλλά το "κι εγώ" με μπέρδεψε)
Φάρε, δεν κατάλαβα: συμφωνείς με τον Κόρτο ή όχι;(λες το αντίθετο αλλά το "κι εγώ" με μπέρδεψε)
Αγαπητέ Αμοντιλιάδο. Χωρίς να είμαι γνώστης, ως απλός αναγνώστης, θα συμφωνήσω με όλους τους παραπάνω φίλους, ειδικά στις δύο παγίδες που αναφέρει ο Κόρτο Μαλτέζε.
Παράδειγμα. Επιστρέφω πολλές φορές σε γίγαντες, όπως ο Α. Παπαδιαμάντης, η απίστευτη τεχνική του και η απόδοση στους διαλόγους, των απλοϊκών ηρώων του, η γραπτή αποθέωση της ντοπιολαλιάς.
Είναι άριστο σχολείο τα γραπτά του. Πιστεύω πως μπορείς να πάρεις ξανά μία γεύση και ανάλογα να πράξεις και στο δικό σου έργο.
Παράδειγμα. Επιστρέφω πολλές φορές σε γίγαντες, όπως ο Α. Παπαδιαμάντης, η απίστευτη τεχνική του και η απόδοση στους διαλόγους, των απλοϊκών ηρώων του, η γραπτή αποθέωση της ντοπιολαλιάς.
Είναι άριστο σχολείο τα γραπτά του. Πιστεύω πως μπορείς να πάρεις ξανά μία γεύση και ανάλογα να πράξεις και στο δικό σου έργο.
Σας ευχαριστώ για τις απαντήσεις σας.
Για να γίνω πιο συγκεκριμένος, αναφέρομαι στη διάλεκτο του χωριού μου, τη χιμαριώτικη -την οποία (μπορώ να) μιλώ κι εγώ, φυσικά.Είναι κάτι σαν κρητικά και μανιάτικα, ακούγονται κάπως τραγουδιστά και το "κ" συνήθως προφέρεται παχύ "τσ", το "χ" παχύ "σ" κλπ. Το θέμα είναι πως ενώ έχει πολλές λέξεις που τη χαρακτηρίζουν (είχα ανεβάσει κι ένα διήγημά μου παλιότερα στη λέσχη όπου χρησιμοποιούσα αρκετές, αλλά το απέσυρα γιατί διακρίθηκε σε έναν διαγωνισμό)το κύριο αποτύπωμά της δεν φαίνεται χωρίς αυτές τις ακουστικές διαφορές.
Τώρα, το παχύ "τσ" δεν μπορείς να το αποδώσεις στο κείμενο, φυσικά, αλλά ούτε και άλλος φθόγγους της κοινής ελληνικής (π.χ. το "κ" προφέρεται διαφορετικά ανάλογα το τι έπεται) .
Για να γίνω πιο συγκεκριμένος, αναφέρομαι στη διάλεκτο του χωριού μου, τη χιμαριώτικη -την οποία (μπορώ να) μιλώ κι εγώ, φυσικά.Είναι κάτι σαν κρητικά και μανιάτικα, ακούγονται κάπως τραγουδιστά και το "κ" συνήθως προφέρεται παχύ "τσ", το "χ" παχύ "σ" κλπ. Το θέμα είναι πως ενώ έχει πολλές λέξεις που τη χαρακτηρίζουν (είχα ανεβάσει κι ένα διήγημά μου παλιότερα στη λέσχη όπου χρησιμοποιούσα αρκετές, αλλά το απέσυρα γιατί διακρίθηκε σε έναν διαγωνισμό)το κύριο αποτύπωμά της δεν φαίνεται χωρίς αυτές τις ακουστικές διαφορές.
Τώρα, το παχύ "τσ" δεν μπορείς να το αποδώσεις στο κείμενο, φυσικά, αλλά ούτε και άλλος φθόγγους της κοινής ελληνικής (π.χ. το "κ" προφέρεται διαφορετικά ανάλογα το τι έπεται) .
Last edited:
Όι παχιοί φθόγγοι μπορούν να δηλωθούν με το λεγόμενο «καρόν» ή «χάτσεκ/γάτσεκ», δηλαδή αυτό: ˇ. Αν πρόκειται για «ημίπαχεις» φθόγγους, τότε μπορεί να χρησιμοποιηθεί οξεία.
Με την κατάλληλη γραμματοσειρά και με μια απλή εισαγωγή συμβόλου, μπορείς άνετα να δηλώσεις κι εσύ αυτούς τους φθόγγους στα κείμενά σου. Όπως βλέπεις όμως παρακάτω, υπάρχουν γραμματοσειρές όπου το καρόν και η οξεία δεν κάθονται σωστά πάνω από το γράμμα, αλλά εμφανίζονται λίγο δεξιότερα: τσ̌, χ̌, χ́, σ̌, σ́, κ̌, κ́. Θα σου συνιστούσα λοιπόν την Gentium, στην οποία κάθονται μια χαρά (αν και το ζήτα, λόγω ύψους, αποτελεί πρόβλημα). Επιπλέον τη θεωρώ μία πολύ κομψή γραμματοσειρά. Δες π.χ. μια οθονιά (printscreen) από ένα έγγραφο Word:
Last edited:
Και στα ποντιακά το το "χ" προφέρεται σαν παχύ "σ" και αποδίδεται με αυτό το σημείο: χ̌.
Όμως τα παρουσίασε κατατοπιστικά και με πληρότητα ο Λάγνος.
Όμως τα παρουσίασε κατατοπιστικά και με πληρότητα ο Λάγνος.
Εντάξει, δεν νομίζω να βάλω στο κείμενο αυτά τα σημεία, τότε κι αν μπερδεύεται ο αναγνώστης, χώρια του ότι φορτώνεται το γραπτό.
Οπότε, εσάς, ως αναγνώστες, δεν θα σας ξένιζε αν συναντούσατε "τσαι τι να σου πω", "θα πάω ετσεί το βράδυ", "δεν έσει φάει τίποτα" κλπ; Αυτό είναι στην ουσία που με ενδιαφέρει. Ευχαριστώ.
σημείωση: δεν είναι όλο το κείμενο έτσι, μόνο σκόρπιες παρεμβολές.
Οπότε, εσάς, ως αναγνώστες, δεν θα σας ξένιζε αν συναντούσατε "τσαι τι να σου πω", "θα πάω ετσεί το βράδυ", "δεν έσει φάει τίποτα" κλπ; Αυτό είναι στην ουσία που με ενδιαφέρει. Ευχαριστώ.
σημείωση: δεν είναι όλο το κείμενο έτσι, μόνο σκόρπιες παρεμβολές.
Last edited:
Δεν καταλαβαίνω γιατί να μπερδευτεί. Θα δει ένα χ με κάτι από πάνω του, κι όχι ένα εντελώς ξένο γράμμα. Πιο οικείο θα του φανεί το κ̌αι (ή έστω τσ̌αι, διαλέγεις και παίρνεις) παρά ένα σκέτο τσαι, που στο κάτω-κάτω μοιάζει με τη λέξη τσάι προχειρογραμμένη, χωρίς τόνο ή διαλυτικά. Αν όντως σε ενδιαφέρει να δώσεις αυτό το «τοπικό χρώμα» στο κείμενό σου, κι αν όντως μιλάμε για σκόρπιες παρεμβολές κι όχι για κατεβατά, εγώ δεν βλέπω λόγο να μην το κάνεις. Μία υποσημείωση όπου θα εξηγείται με λίγα και απλά λόγια τί σημαίνει το κάθε σύμβολο, θα είναι αρκετή.
Δεν νομίζω ότι η φύση αυτού που γράφω σηκώνει σημειώσεις, πάντως. Αν προσποιηθώ ότι το "τσ" δεν είναι παχύ;
Μπορεί να αφήσω το "και" όπως έχει, που είναι το πιο προβληματικό. Το να γράψω "ψυσή" αντί για "ψυχή" π.χ. δεν νομίζω ότι παρουσιάζει καμιά δυσκολία.
Last edited: