Αξίζει το νόμπελ λογοτεχνίας στην Ρόουλινγκ;

Ας ξεκινήσω με την εξής σκέψη.

Ο Ιούλιος Βερν έχει γράψει βιβλία που έχουν ταξιδέψει και μαγέψει ένα σωρό νέους από όλον τον κόσμο. Τα βιβλία του είναι σημείο αναφοράς και βρίσκονται σε όλα τα βιβλιοπωλεία και σε αμέτρητα ράφια σε βιβλιοθήκες και σε σπίτια.

Εάν ζούσε σήμερα, δεν θα του άξιζε τάχα ένα νόμπελ λογοτεχνίας; Και δεν είναι τάχα ένα ουσιαστικό κι ανώτατο λογοτεχνικό επίτευγμα αυτό που κατάφερε αυτός ο άνθρωπος;

Εγώ πιστεύω πως θα το άξιζε με το παραπάνω το νόμπελ του. Σίγουρα περισσότερο από πολλούς (και σίγουρα καλούς) άγνωστους συγγραφείς οι οποίοι επιλέχθηκαν για το βραβείο με ακαδημαϊκά κριτήρια από μια μικρούλα επιτροπή σοφών Σουηδών.

Θυμάμαι πως παλιά σκεφτόμουν, μα είναι δυνατόν να μην έχει γραφτεί κάτι πιο μοντέρνο από τον Βερν, όμως εξίσου μεγάλο; Το οποίο να φτάσει παντού στους νέους, κι ίσως να τον αντικαταστήσει; Η τεχνολογία έχει προχωρήσει, η αντίληψή μας για τον κόσμο έχει αλλάξει, η κουλτούρα μας έχει αλλάξει. Καλός ο Βερν, άντεξε, αλλά ως πότε Βερν;

Και να που ήρθε τελικά η Ρόουλινγκ. Και δίχως να έχω διαβάσει κάποιο βιβλίο της, αναρωτιέμαι: εάν το νόμπελ λογοτεχνίας άξιζε να πάει στον Βερν, δεν θα άξιζε να πάει και στην Ρόουλινγκ; Η κοπέλα έφερε επιτέλους, πρώτη φορά, μια νεανική λογοτεχνία που μάγεψε τους νέους από άκρη σε άκρη στον κόσμο. Έφτιαξε ένα νέο μαγικό σύμπαν και ήρωες που αποτελούν σήμερα σημείο αναφοράς. Και μάλιστα, με ενδιαφέρον παρατηρώ, εδώ στην Λέσχη, πως διαβάζεται με ενδιαφέρον και από μεγαλύτερες ηλικίες. (Αρκεί να έχεις νεανική ψυχή )



Η λογοτεχνία της δεν έχει μια αναμφισβήτητη αξία και μόνο από την τεράστια, πλανητική αποδοχή; Και σε 100 χρόνια δεν θα είναι τα έργα της κλασική λογοτεχνία; Και εάν μείνει αβράβευτη, δεν θα απορούν οι άνθρωποι του τότε "Μα πώς δεν πήρε το νόμπελ η Ρόουλινγκ τότε που ζούσε;" όπως απορούμε εμείς σήμερα π.χ. για τον Ίψεν και τον Τολστόη;

Αξίζει το νόμπελ; Ακόμα και σήμερα, μιας και έχει επιδείξει ένα ολοκληρωμένο πολύτομο έργο; Ή έστω αύριο;

Δεν έχω διαβάσει κάποιο βιβλίο της, αλλά είναι εντυπωσιακό ότι μια άνεργη μητέρα πίστεψε στο όνειρό της, πέτυχε και σήμερα είναι εκατομμυριούχος.

Πολύ νωρίς για βραβεία imho - μπορεί και ποτέ μια και πιθανόν να κουβαλήσει για καιρό το "στίγμα" της εμπορικής συγγραφέως.

Η εμπορική αποδοχή πολλές φορές τρομάζει τις κλειστές λέσχες και κάστες - μην ξεχνάμε ότι ο γίγαντας Orson Welles δεν πήρε το Όσκαρ όταν έπρεπε, αντίθετα τρόμαξε πολύ κόσμο τότε (κυριολεκτικά και μεταφορικά).

Με έχει απασχολήσει και εμένα αυτό το ερώτημα, του «ελιτισμού» θα τολμούσα να πω. Κάτι που είναι προσιτό σε ευρύ κοινό δεν αξίζει να βραβευτεί; Δεν μπορεί να θεωρείται "μεγάλη" λογοτεχνία κάτι που δεν κρύβει δυσνόητα μηνύματα, αλληγορίες και δεν δυσκολεύει τον αναγνώστη με ακατάληπτες προτάσεις;

Μαζί σου κι εγώ. Δεν πιστεύω πως η όποια ελίτ μπορεί να έχει κάποια ιδιαίτερη αξία και προσωποικά μετράω πάρα πολύ την αποδοχή από τον κόσμο.

Από εκεί και πέρα, ας σημειώσουμε πως νόμπελ λογοτεχνίας δεν πήραν οι: Τολστόη, Τσέχοφ, Γκόρκη, Ίψεν, Ζολά, Προυστ, Κάφκα, Μπερχτ, Χένρη Τζέημς, Μαρκ Τουέιν, Λόρκα, αλλά πήραν οι:Sully Prudhomme, Jose Echegaray, Rudolf Eucken, Paul von Heyse, Verner von Heidenstam, Wladyslaw Reymont, Grazia Deledda, Erik A. Karlfeldt, Frans Sillanpaa, Halldor Laxness και πολλοί άλλοι άγνωστοι στους πολλούς, που είμαι σίγουρος πως γράφαν υπέροχα.

Και βέβαια, το σχετικό φαινόμενο δεν ισχύει μόνο στα νόμπελ λογοτεχνίας. Σκεφτείτε πως ο Ομπάμα βραβεύτηκε με νόμπελ Ειρήνης ενώ ο Γκάντη όχι!

Συμφωνώ με τα παραπάνω σχόλια. Δεν καταλαβαίνω γιατί ''σνομπάρουν'' τόσο τις μαζικές αναγνωστικές προτιμήσεις. Σχεδόν πάντα δίνουν το Νόμπελ σε κάποιον που οι περισσότεροι από μας δεν γνωρίζουμε λες και όλο αυτό το...μυστήριο κάνει τον νομπελίστα τελικά ανώτερο από τους υπόλοιπους.

Ούτε εγώ έχω διαβάσει καθόλου Ρόουλινγκ, αναγνωρίζω πάντως τους αγώνες της με αντίξοες συνθήκες για τη συγγραφή αυτών των "εμπορικών" βιβλίων.Έχω την εντύπωση πως περιμένουν απ'αυτήν να γράψει κάτι διαφορετικό σε ικανοποιητικό επίπεδο,έτσι ώστε να γίνει "επιλέξιμη".Όπως και'να χει μία κλειστή ομάδα αποφασίζει με συγκεκριμένα κριτήρια για τις βραβεύσεις,υπάρχουν Νομπελίστες "που δεν τους ξέρει ούτε η μάνα τους", ειδικά κάτι περίεργοι Σκανδιναβοί!!!

Το ίδιο ισχύει και στα Όσκαρ,5000 άνθρωποι "του χώρου" ψηφίζουν σχεδόν πάντα αγγλοσαξονικά,αγνοώντας συνήθως την παγκόσμια παραγωγή!

ΥΓ. @ Φάρε αδικείς τον Πρυντόμ,ξεχώρισε όχι τόσο στην ποίηση τελικά, όμως είναι σημαντικός για τη λογοτεχνική γλωσσολογία.Ίσως πρέπει να φτιάξω ένα νήμα γι'αυτό!!

Πολύ θα χαιρόμουν να έπαιρνε το νόμπελ η Ρόουλινγκ! Και βέβαια της αξίζει.

Με βάση μια πρωτότυπη ιδέα, έγραψε θαυμάσιες ιστορίες γεμάτες φαντασία, μυστήριο, καταιγιστική πλοκή, ανατροπές, συγκίνηση. Τα βιβλία της είναι γεμάτα ζωή, δεν κάνουν πουθενά κοιλιά - αντίθετα το ένα είναι καλύτερο απ' το άλλο, με αποκορύφωμα το τελευταίο (ολόκληρος ο τόμος των 700+ σελίδων διαβάζεται με το καρδιοχτύπι και την ανυπομονησία που διαβάζει κανείς το αγωνιώδες τέλος ενός μυθιστορήματος γεμάτου σασπένς). Ο Χάρι μεγαλώνει και μαζί του ωριμάζουν και ενηλικιώνονται οι ιστορίες του. Οι ήρωες με τα χαρακτηριστικά ευφάνταστα ονόματα, είναι ανθρώπινοι και ρεαλιστικοί, παρότι πλάσματα μαγικά, με τα ελαττώματα, τους εγωισμούς, τα πάθη και τα λάθη τους. Κάθε βιβλίο εμπεριέχει ένα αστυνομικό μυστήριο, με λύση που δύσκολα μπορεί να υποψιαστεί ο αναγνώστης. Ιδιαίτερα η "Κάμαρα με τα Μυστικά" έχει τη δομή κλασικού αστυνομικού μυθιστορήματος. Το ύφος της Ρόουλινγκ είναι γοητευτικότατο, με κείνο το λεπτό βρετανικό χιούμορ, τα περιγραφικά μέρη συναρπαστικά και οι διάλογοι έξυπνοι και ρεαλιστικοί.Τι άλλο να θέλει κανείς, μικρός ή μεγάλος;

Διάβασα ΧΠ πρόσφατα σε ηλικία 30+, και κάθε φορά που θυμάμαι τα βιβλία νιώθω αυτή τη γλυκιά στενοχώρια που τέλειωσαν πια, και δεν θα τα ξαναδιαβάσω ποτέ για πρώτη φορά.

Ο/Η Μπου Ραντλι έγραψε:

ΥΓ. @ Φάρε αδικείς τον Πρυντόμ,ξεχώρισε όχι τόσο στην ποίηση τελικά, όμως είναι σημαντικός για τη λογοτεχνική γλωσσολογία.Ίσως πρέπει να φτιάξω ένα νήμα γι'αυτό!!

Click to expand...

Μα είπα πως είμαι σίγουρος πως γράφουν υπέροχα όλοι αυτοί. Απλά πως δεν τους ξέρει ο κόσμος. Πόσο τοις εκατό των μελών μας π.χ. (που ασχολούνται με βιβλία) πιστεύεις πως γνωρίζουν τον Πρυντόμ; Και πόσοι π.χ. τον Τολστόη ή την Ρόουλινγκ;

Δεν έχω διαβάσει κάτι δικό της, όμως έχω την αίσθηση ότι το θέμα του νήματος είναι γενικότερο, και αφορά το κατά πόσο ένας συγγραφέας που γράφει βιβλία τα οποία δεν είναι απλώς εμπορικά αλλά γνωρίζουν μια ασύλληπτη, παγκόσμια αποδοχή, δικαιούται το Νόμπελ.

Χωρίς να το έχω σκεφτεί και πάρα πολύ, θα πω όχι. Υπάρχουν ορισμένες λογοτεχνικές κατηγορίες που όσο και να διαπρέψει ένας συγγραφέας σε αυτές, δε νομίζω πως πρέπει να πάρει Νόμπελ. Εκτός κι αν η γραφή του έχει κάτι το μοναδικό, κάτι το ανεπανάληπτο, κι απ'όσο έχω καταλάβει, αυτό δεν ισχύει στην περίπτωση της Ρόουλινγκ. Η λογοτεχνία του φανταστικού είναι για μένα μια τέτοια κατηγορία, όπως και τα αστυνομικά (που παρεμπιπτόντως λατρεύω).

Δεν θα έδινα το Νόμπελ στην Αγκάθα Κρίστι, για παράδειγμα. Και μιλώντας γενικότερα, δε νομίζω πως όσο περισσότεροι διαβάζουν ένα βιβλίο, τόσο περισσότερο αξίζει το βιβλίο αυτό.

@ Φάρε,δεν τίθεται ζήτημα,εννοείται πως ο Πρυντόμ είναι παντελώς άγνωστος στην Ελλάδα και δεν είναι δίκαιο να έχει πάρει Νόμπελ σε σχέση π.χ. με τον Τολστόι. Απλώς είναι από τους πιο σημαντικούς "αγνώστους"...

Συγκεκριμένα για τη Ρόουλινγκ, πιστεύω πως το αξίζει. Έχει δημιουργήσει έναν ολόκληρο κόσμο, αλλά αυτό που τη διαφοροποιεί είναι πως πιστεύει σ' αυτόν και τον διατηρεί ζωντανό. Κάθε τόσο αποκαλύπτει στοιχεία για χαρακτήρες των βιβλίων, δημοσιεύει ιστοριούλες που δεν υπάρχουν στα βιβλία και γράφει σενάριο για μια τριλογία κινηματογραφική που έχει σαν θέμα τα μαγικά πλάσματα του κόσμου του Χάρυ Πότερ. Φυσικά και σε όλο αυτό την βοηθάει η τεχνολογία που έχουμε σήμερα στα χέρια μας, αλλά αυτό που αρέσει σε μένα είναι πόσο πιστή παραμένει σ' αυτόν τον κόσμο, κάτι που δεν βλέπω να κάνουν άλλοι, τουλάχιστον δεν το έχω αντιληφθεί.
Επίσης, κάποια στιγμή ρώτησα στο βιβλιοπωλείο της γειτονιάς αν πουλάει ακόμα Χάρυ Πότερ και μου είπαν πως κάθε χρόνο έρχεται μια καινούρια φουρνιά παιδιών και ζητάει τα βιβλία του. Είναι γεγονός, όσο κι αν κάποιοι δεν θέλουν να το παραδεχτούν, πως αυτά θα θεωρούνται κλασσικά του είδους τους σε λίγα χρόνια, δεν νομίζω πως είναι κάτι εφήμερο...

Όσο για το γενικότερο θέμα των Νόμπελ, σίγουρα παίζονται πολλά στα παρασκήνια και σίγουρα υπάρχουν κάποιοι που τα αξίζουν παραπάνω από άλλους. Το θέμα είναι να μην τα χρησιμοποιούμε ως εγγύηση, να μην τα αφήνουμε να σκιάζουν την κριτική μας σκέψη. Σίγουρα για να πάρει κάποιος Νόμπελ κάτι θα έχει κάνει, αλλά ας το ψάχνουμε λίγο παραπάνω πριν πούμε "α, αυτός είναι απ' τους καλύτερους συγγραφείς γιατί έχει πάρει Νόμπελ". Ή "ο Ομπάμα προάγει την ειρήνη γιατί πήρε Νόμπελ".
Δυστυχώς όμως, πολλοί άνθρωποι αρκούνται στο να ακούσουν τίτλους για κάποιον, οι ταμπέλες έχουν γίνει τρόπος ζωής πλέον...

Ο/Η Χρηστος Αλεξανδριδης έγραψε:

Δεν θα έδινα το Νόμπελ στην Αγκάθα Κρίστι, για παράδειγμα. Και μιλώντας γενικότερα, δε νομίζω πως όσο περισσότεροι διαβάζουν ένα βιβλίο, τόσο περισσότερο αξίζει το βιβλίο αυτό.

Click to expand...

Η λογοτεχνία της Κρίστη έχει αφήσει βαθύτατο στίγμα στον δυτικό πολιτισμό. Είναι από τους μετρημένους συγγραφείς που θα άξιζαν όσο κανείς μια ανώτατη λογοτεχνική διάκριση. Το ίδιο κι ο Τόλκιν.

Θα ήταν ενδιαφέρον θέμα ο ρατσισμός (ελιτισμός) στην τέχνη.

Ο/Η Χρηστος Αλεξανδριδης έγραψε:

Δεν έχω διαβάσει κάτι δικό της, όμως έχω την αίσθηση ότι το θέμα του νήματος είναι γενικότερο, και αφορά το κατά πόσο ένας συγγραφέας που γράφει βιβλία τα οποία δεν είναι απλώς εμπορικά αλλά γνωρίζουν μια ασύλληπτη, παγκόσμια αποδοχή, δικαιούται το Νόμπελ.

Χωρίς να το έχω σκεφτεί και πάρα πολύ, θα πω όχι. Υπάρχουν ορισμένες λογοτεχνικές κατηγορίες που όσο και να διαπρέψει ένας συγγραφέας σε αυτές, δε νομίζω πως πρέπει να πάρει Νόμπελ. Εκτός κι αν η γραφή του έχει κάτι το μοναδικό, κάτι το ανεπανάληπτο, κι απ'όσο έχω καταλάβει, αυτό δεν ισχύει στην περίπτωση της Ρόουλινγκ. Η λογοτεχνία του φανταστικού είναι για μένα μια τέτοια κατηγορία, όπως και τα αστυνομικά (που παρεμπιπτόντως λατρεύω).

Δεν θα έδινα το Νόμπελ στην Αγκάθα Κρίστι, για παράδειγμα. Και μιλώντας γενικότερα, δε νομίζω πως όσο περισσότεροι διαβάζουν ένα βιβλίο, τόσο περισσότερο αξίζει το βιβλίο αυτό.

Click to expand...

Θα συμφωνήσω απόλυτα με τον Χρήστο. Και δεν το βρίσκω και κακό το ότι κάποιοι συγγραφείς δεν είναι υποψήφιοι για Νόμπελ... Δεν είναι όλες οι κατηγορίες για Νόμπελ, ούτε η εμπορικότητα κάνει έναν συγγραφέα σπουδαίο. Η Ρόουλινγκ αν μπορούσα να την βάλω σε μια κατηγορία θα ηταν αυτή της παιδικής λογοτεχνίας, η οποία έχει ένα συγκεκριμένο αναγνωστικό κοινό. Συν ότι πήρε μεγάλη ώθηση από τον κινηματογράφο...

Βεβαίως συμφωνώ απόλυτα με τα ονόματα των αδικημένων που προανέφερε ο Φαροφύλακας και θα πρόσθετα επίσης και τον Καζαντζάκη και τον Cormac McCarthy. Βέβαια δεν μπορώ να μην σχολιάσω την βράβευση κάποιων τύπων όπως ο Pamuk ή o Mo Yan...

Προεκτείνοντας την πολύ ωραία σκέψη της Βου Παπ, θα πρότεινα να μην δίνουμε καμιά σημασία στα όποια Νόμπελ. Προσωπικά, δεν μου καίγεται για αυτά καρφάκι. Νομίζω ότι αυτά μάλλον ενδιαφέρουν όσους τα δίνουν και όσους τα παίρνουν, αν και για το δεύτερο δεν βάζω το χέρι μου στη φωτιά. Αν πάλι κάποιος νομίζει ότι αυτά τον ενδιαφέρουν πραγματικά και έχουν για αυτόν κάποια ελάχιστη αξία, ας απαντήσει μέσα του - χωρίς γκούγκλισμα παρακαλώ... - στις παρακάτω ερωτήσεις:

1) Νόμπελ Λογοτεχνίας 2010
2) Νόμπελ Λογοτεχνίας 2011
3) Νόμπελ Λογοτεχνίας 2012

Καμιά απάντηση ε;

Έχοντας μια μικρή ιδέα της αξίας όσων δεν το πήραν και όσων το πήραν, έχοντας μια μικρή ιδέα ποιοι δεν το πήραν και ποιοι το πήραν, έχοντας μια μικρή ιδέα της σημασίας του ίδιου του βραβείου και του τί μπορεί να εξυπηρετείται με αυτό και οι σκοπιμότητές του, με κάνει να αδιαφορώ ακόμα περισσότερο για τα περίφημα Νόμπελ και είμαι σχεδόν σίγουρος ότι κάπως έτσι ίσως να νιώθει και η ίδια η Ρόουλινγκ, συνεπώς, για μένα, η ίδια η ερώτηση του νήματος είναι κενή περιεχομένου. Εννοώ ότι δεν σε νοιάζει αν αξίζεις κάτι που για σένα δεν έχει καμιά αξία.

Φαροφύλακα, κάπου γράφεις: είμαι σίγουρος πως γράφουν υπέροχα όλοι αυτοί [που πήραν Νόμπελ]. Είσαι σίγουρος επειδή έχεις διαβάσει κάποιους από αυτούς, είτε εσύ είτε κάποιος γνωστός σου, ή λες, δεν μπορεί, Νόμπελ πήραν οι άνθρωποι, θα γράφουν υπέροχα; Επίσης, αν έχεις διαβάσει κάποιους από αυτούς, θα είχε εξαιρετικό ενδιαφέρον το αν είχες την ίδια θετική άποψη για αυτούς και πριν αυτοί το πάρουν.

Ρόουλινγκ: δεν έχω διαβάσει ούτε παράγραφό της. Όσοι όμως την έχουν διαβάσει ή την διαβάζουν και την έχουν απολαύσει ή τους έχει συγκλονίσει ή τους έχει συναρπάσει, ή τους έχει κάνει να σκεφτούν κάτι θετικό για τη δική τους ζωή ή την ψυχή τους, ας συλλογιστούν κατά πόσο τους ενοχλεί πραγματικά ο παρακάτω αφορισμός/δική μου πρόγνωση: η Ρόουλινγκ δεν θα πάρει ποτέ το Νόμπελ Λογοτεχνίας.

Υγ: Το θέμα του ελιτισμού στη λογοτεχνία και στην τέχνη να το δούμε, θα είχε ενδιαφέρον. Η δική μου απλή απορία είναι γιατί η "εμπορικότητα" ενός κόμματος σε μια χώρα που λέει ότι έχει Δημοκρατία (π.χ. ΗΠΑ, Γαλλία, Αγγλία, Ελλάδα κλπ) (=παίρνει τις περισσότερες ψήφους έπειτα από εκλογές) του προσδίδει τόση αξία ώστε αυτό να διαχειρίζεται και να καθορίζει τη ζωή μου (την εργασία μου/ανεργία μου, το μισθό μου, την υγεία μου, την παιδεία μου, τη σύνταξή μου, τους φόρους μου και τόσα άλλα...) αλλά η ίδια αυτή "εμπορικότητα" (=παίρνει εκατομμύρια "ψήφους" από εκατομμύρια αναγνώστες διεθνώς) δεν προσδίδει σε ένα βιβλίο καμιά αξία; Μια κυβέρνηση με αξία, άξια να αποφασίζει για την ίδια τη ζωή μου την καθορίζουν οι τόσοι πολλοί αλλά μια λογοτεχνία με αξία την καθορίζουν οι τόσοι λίγοι;

Συμφωνώ με την τοποθέτησή σου, Παρωνύμιε. Τα νόμπελ λένε κάτι αλλά όχι και κάτι πάρα πολύ ακριβώς από τις ιστορικές τους "αστοχίες". Εδώ δεν πήρε νόμπελ Χημείας ο Μεντελέγιεφ!

Νομίζω πως ένας βασικός λόγος που τα νόμπελ έχουν καθιερωθεί ως τόσο σημαντικά είναι το τεράστιο χρηματικό ποσό που απονέμουν, (σχεδόν ένα εκατομμύριο ευρώ έκαστο, φέτος).

Οπότε ναι, κατά μιαν εκδοχή, ο Καζαντζάκης, η Ρόουλιγνκ κι Κρίστη είναι, πολύ απλά, πέρα και πάνω απ' το νόμπελ.

Ο/Η Παρωνύμιος έγραψε:

Φαροφύλακα, κάπου γράφεις: είμαι σίγουρος πως γράφουν υπέροχα όλοι αυτοί [που πήραν Νόμπελ]. Είσαι σίγουρος επειδή έχεις διαβάσει κάποιους από αυτούς, είτε εσύ είτε κάποιος γνωστός σου, ή λες, δεν μπορεί, Νόμπελ πήραν οι άνθρωποι, θα γράφουν υπέροχα;

Click to expand...

Από ευγένεια το είπα, Παρωνύμιε.

Ο/Η Φαροφύλακας έγραψε:

Η λογοτεχνία της Κρίστη έχει αφήσει βαθύτατο στίγμα στον δυτικό πολιτισμό. Είναι από τους μετρημένους συγγραφείς που θα άξιζαν όσο κανείς μια ανώτατη λογοτεχνική διάκριση. Το ίδιο κι ο Τόλκιν.

Θα ήταν ενδιαφέρον θέμα ο ρατσισμός (ελιτισμός) στην τέχνη.

Click to expand...

Το ότι η Κρίστη έχει αφήσει βαθύτατατο στίγμα πως ακριβώς το εννοείς;

Επίσης, δεν είπα ποτέ πως οτιδήποτε εμπορικό είναι και για πέταμα, φυσικά. Υπάρχουν συγγραφείς που έχουν κάνει τρελές πωλήσεις και θεωρούνται κορυφαίοι. Το πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο Τολστόι, νομίζω.

Αυτό που λέω είναι ότι για μένα (μάλλον, δεν είμαι κι απόλυτα βέβαιος), η αξία ενός έργου δεν μπορεί να καθορίζεται μόνο απ'τις πωλήσεις του.

Διαβάζω όμως παραπάνω τον Παρωνύμιο που αναρωτιέται, "δηλαδή η αξία ενός κόμματος γιατί να μπορεί να καθορίζεται μόνο απ'τη δημοτικότητα του;" Με προβλημάτισε, τ'ομολογώ.

Μα Χρήστο, η Κρίστη καταρχήν έχει επηρεάσει την ίδια την λογοτεχνία. Κι η ίδια επηρεάστηκε προφανώς από τον Σέρλοκ Χολμς ή και τον Πόε ή δεν ξέρω εγώ και ποιον άλλον, όμως κι η ίδια από εκεί και πέρα επηρέασε ένα σωρό συγγραφείς. Η παγκόσμια λογοτεχνία δεν θα ήταν η ίδια δίχως την Κρίστη. Όμως όχι μόνο την λογοτεχνία: δεκάδες ταινίες έχουν βασιστεί πάνω στα βιβλία της κι εκατοντάδες πάνω στο στιλ μυστήριου της. Ή και σειρές. Πες μου το "Murder She Wrote" που έτρεξε 12 σεζόν(!) δεν είναι βασισμένο στην Μις Μαρπλ της Κρίστη.

Επιτραπέζια παιχνίδια έχουν βασιστεί στο στιλ βιβλίων της (όπως το Clue), ο Πουαρό είναι σημείο αναφοράς ("Μην μου το παίζεις Πουαρό"), και από ένα περίπτερο στην παραλία περιμένεις να έχει τσιγάρα, νερά και βιβλία της Κρίστη.

Το κυριότερο: διαβάζεται από το πιο μυημένο στην λογοτεχνία μέχρι τον πιο αμύητο. Εάν αυτό δεν είναι ένα λογοτεχνικό κατόρθωμα, αληθινά δεν ξέρω ποιο είναι. Κι αν από τα παραπάνω δεν προκύπτει πως η Κρίστη σημάδεψε τον δυτικό πολιτισμό, αναρωτιέμαι ποιος από τους άγνωστους λογοτέχνες νομπελίστες κατάφερε κάτι παραπάνω.

Ο/Η Φαροφύλακας έγραψε:

(...) Νομίζω πως ένας βασικός λόγος που τα νόμπελ έχουν καθιερωθεί ως τόσο σημαντικά είναι το τεράστιο χρηματικό ποσό που απονέμουν, (σχεδόν ένα εκατομμύριο ευρώ έκαστο, φέτος). (...)

Από ευγένεια το είπα, Παρωνύμιε.

Click to expand...

Το φαντάστηκα ότι μιλάς από ευγένεια, απλώς ρώτησα από δημοσιογραφικό ενδιαφέρον

Συνεπώς, χρήμα πίσω από τα Νόμπελ. Άξια λογοτεχνία, λογοτεχνία με αξία, αυτή με το πολύ χρήμα. Νόμπελ ή εμπορικότητα, ας διαλέξουμε ποια λογοτεχνία μας αρέσει περισσότερο, πάντως χρήμα πίσω και από τη μία λογοτεχνία, αυτή του Νόμπελ, χρήμα πίσω και από την άλλη, την "εμπορική". Επίσης, με ένα Νόμπελ, όλοι θα τρέξουν να αγοράσουν τον/την Νομπελίστα, οπότε να κι άλλο χρήμα (Σημ.: Τα Νόμπελ δεν απονέμονται σε νεκρούς). Τί είναι το χρήμα; Μια αξία. Τί είναι η λογοτεχνία, ποια η αξία της και ποια η σχέση αυτής της αξίας με την αξία του χρήματος;

Χρήμα πίσω από τα Νόμπελ και κάτι άλλο: υπόδειξη και περιβολή με κύρος.

Ο/Η Χρηστος Αλεξανδριδης έγραψε:

(...) Αυτό που λέω είναι ότι για μένα (μάλλον, δεν είμαι κι απόλυτα βέβαιος), η αξία ενός έργου δεν μπορεί να καθορίζεται μόνο απ'τις πωλήσεις του.

Διαβάζω όμως παραπάνω τον Παρωνύμιο που αναρωτιέται, "δηλαδή η αξία ενός κόμματος γιατί να μπορεί να καθορίζεται μόνο απ'τη δημοτικότητα του;" Με προβλημάτισε, τ'ομολογώ.

Click to expand...

Δεν μπορεί να καθορίζεται μόνο από τις πωλήσεις του; Αλλά; Κι από τί άλλο;

Μάλλον δεν έγινα αντιληπτός και είναι δικό μου το λάθος: Άξιο κόμμα για να κυβερνήσει και να παίξει μπάλα με τη ζωή σου, να σε "στείλει" π.χ. μετανάστη σε άλλη χώρα ή να φτωχοποιήσει τον ήδη φτωχό συνταξιούχο πατέρα σου. Ένα κόμμα χαμηλής δημοτικότητας μπορεί να είναι όσο άξιο κι όμορφο θέλει από μόνο του, μπορεί να το αποτελούν σπουδαίοι άνθρωποι, καλογυμνασμένοι στο πνεύμα ή στο σώμα, αλλά ευτυχώς ή δυστυχώς, αυτό δεν μπορεί να με κυβερνήσει όσο παραμένει χαμηλής δημοτικότητας. Στη Δημοκρατία αποφασίζουν και καθορίζουν οι περισσότεροι (νομίζω...). Το παράδειγμα αυτό το έφερα ως σκέψη στην άλλη σκέψη που λέει "δεν μπορεί τόσοι πολλοί να κάνουν τόσο λάθος". Δεν είχα καμιά διάθεση να πολιτικολογήσω.

Ας ξεχάσουμε το κόμμα. Πεινάς πάρα πολύ και βλέπεις μπροστά σου δυο γυράδικα, το ένα δίπλα στο άλλο. Στο ένα βαράνε μύγες. Στο άλλο γίνεται χαμός από πελάτες. Εσύ αποφασίζεις να πας στο... ξέρω, σε αυτό που κάνουν καλύτερο γύρο...

Ο/Η Χρηστος Αλεξανδριδης έγραψε:

Υπάρχουν ορισμένες λογοτεχνικές κατηγορίες που όσο και να διαπρέψει ένας συγγραφέας σε αυτές, δε νομίζω πως πρέπει να πάρει Νόμπελ.

Click to expand...

Γιατί όμως; Υπάρχουν υποδεέστερες λογοτεχνικές κατηγορίες; Μήπως εννοείς ότι πρέπει ένα έργο να απευθύνεται στους πάντες, κι όχι μόνο στους οπαδούς ενός ιδιαίτερου λογοτεχνικού είδους, όπως είναι το φανταστικό;

Ο Τόλκιν, ας πούμε, έχει κατασκευάσει απ' το τίποτα έναν ολόκληρο, πολύπλοκο φανταστικό κόσμο, με τον δικό του χάρτη, τη δική του γλώσσα, τη δική του ιστορία και μυθολογία - ένα πραγματικό λογοτεχνικό επίτευγμα με ορκισμένους οπαδούς σε όλο τον κόσμο. Αυτός κι αν άφησε το σημάδι του στον πολιτισμό μας. Ακόμα κι αν τα έργα της Ρόουλινγκ ανήκουν στην παιδική/νεανική λογοτεχνία και, συνεπώς, ως τέτοια δεν αξίζουν ανώτατες διακρίσεις (διαφωνώ), τα έργα του Τόλκιν σίγουρα δεν είναι σ' αυτήν την κατηγορία.

Όσο για την Κρίστι, συμφωνώ με την τοποθέτηση του Φάρου. Ταινίες, θεατρικές παραστάσεις, δύο απ' τους γνωστότερους λογοτεχνικούς ντετέκτιβ όλων των εποχών, ιστορίες που διαβάζονται και ξαναδιαβάζονται από ανθρώπους κάθε ηλικίας και υποβάθρου, εδώ και τόσες δεκαετίες...

Όταν ένας συγγραφέας, ποιητής, μουσικός κάθεται να δημιουργήσει θέλει να εκφράσει τις σκέψεις του, να θίξει τα κακώς κείμενα και "να προσπαθεί να δώσει σχήμα στην ζωή" (κατά Σαίξπηρ). Οι αρχαίοι τραγωδοί χρησιμοποιούσαν μύθους και θρύλους για να μίλησουν για τα προβλήματα της κοινωνίας και να δώσουν τροφή για σκέψη στο λαό. Τι ακριβώς ήθελε να πει ο Τόλκιν με το έργο του? Ποιοι ήταν οι προβληματισμοί του και ποιο σχήμα προσπαθούσε να δώσει στην ζωή? Σημειωτέον ότι μου άρεσουν πολύ οι ιστορίες του, αλλά καταλαβαίνω ότι απευθύνεται σε ένα συγκεκριμένο κοινό χωρίς, ίσως, μεγάλες απαιτήσεις.

Ο Καμύ έλεγε πως η τέχνη πρέπει να σε κάνει καλύτερο άνθρωπο. Σε τι ακριβώς σε κάνει καλύτερο η ανάγνωση του Χάρυ Πότερ? Ποιοι είναι οι προβληματισμοί της Ρόουλινγκ?

Δεν θέλω να μειώσω κανέναν από τους παραπάνω αλλά δεν μπορώ και να τους βάλω δίπλα σε πραγματικούς νομπελίστες όπως ο Καμύ, ο Σεφέρης, ο Τόμας μαν και ο Μπερτραντ Ράσελ...

ΥΓ: Εκεί δίπλα έπρεπε να στέκονται ο Καζαντζάκης και ο Μπόρχες...