Τίτλος: Πρώτη Αγάπη
Συγγραφέας: Ιωάννης Κονδυλάκης
Πρώτη δημοσίευση: εκδόσεις Γ.Π. Φορτσάκης, Χανιά — 1919
Αυτή η έκδοση: Λέσχη του Βιβλίου — 18 Δεκ. 2014
Επιμέλεια κειμένου, εισαγωγικό κείμενο: Ασημένια
Μορφοποίηση, εξώφυλλο: Φαροφύλακας
Υποσημειώσεις: o συγγραφέας εκτός από όπου σημειώνεται σ.Α. (Ασημενιας), σ.Γ. (Γλωσσολάγνου)
Αριθμός σελίδων: 92 (pdf)
κατέβασέ το δωρεάν εδώ
Στην επιμέλεια αυτού του διηγήματος βοήθησαν σημαντικά από άποψης κρητικής ντοπιολαλιάς ο Κόρτο Μαλτέζε και σε σχέση με τα υπόλοιπα γλωσσικά και ορθογραφικά θέματα ο Γλωσσολάγνος. Η συμβολή τους ήταν ιδιαίτερα σημαντική ώστε να διατηρηθούν στο διήγημα λέξεις και εκφράσεις που θα τις θεωρούσα ορθογραφικά λανθασμένες και θα τις άλλαζα, αλλοιώνοντας έτσι εν αγνοία μου είτε την τοπική λαλιά είτε την γραφή της εποχής. Για την βοήθειά τους όχι μόνο σε αυτήν την επιμέλεια αλλά και σε ό,τι άλλο έχω επιμεληθεί, θα ήθελα να τους ευχαριστήσω από καρδιάς.
Πρώτη Αγάπη
Ο Γιωργής, μεγάλος πλέον, αναθυμάται την πρώτη του αγάπη. Μεγαλώνει σε ένα ορεινό χωριό της Κρήτης, ορφανός από πατέρα, με την μητέρα του και την αδερφή του. Τότε που ήταν πέντε χρονών του άρεσαν οι άσπρες, οι παχουλές και οι μεγάλες σε ηλικία κοπελιές. Ωστόσο η μεγάλη του αδυναμία γίνεται το Βαγγελιό. Είναι ψιλόλιγνη, μελαχροινή και πάνω από δεκαοκτώ χρονών.
Όλοι οι συγγενείς αλλά και το χωριό αντιλαμβάνονται την ιδιαίτερη συμπάθεια που ’χει ο Γιωργής στο Βαγγελιό. Αυτό προκαλεί σχόλια, γέλια, ψιθύρους, πειράγματα.
Ο μικρός έρχεται για πρώτη φορά στη ζωή του σε επαφή όχι μόνο με το αίσθημα της ερωτικής αγάπης (με τον παιδιάστικό του τρόπο) αλλά και το αίσθημα της ζήλιας. Το Βαγγελιό δεν παντρεύεται, κι ο Γιωργής μεγαλώνει, γίνεται οκτώ, γίνεται δέκα, γίνεται δώδεκα, φεύγει για την πόλη, για να συνεχίσει το σχολείο, ωστόσο το αίσθημα της αγάπης του για την κοπελιά μεγαλώνει.
Στα δεκατέσσερα πια, με το Βαγγελιό να ’ναι κοντά στα τριάντα, γεροντοκόρη κατά τα δεδομένα της εποχής εκείνης, γυρίζει από την πόλη για τις διακοπές του καλοκαιριού ξέροντας πως η αγαπημένη του είναι άρρωστη.
Η μάνα του αντιδρά σ’ αυτό το αίσθημα, το χωριό σχολιάζει. Κι ο Γιωργής…
Η ιστορία διαδραματίζεται προς τα τέλη του 18ου αιώνα και η Κρήτη είναι μέρος της οθωμανικής επικράτειας, παρόλες τις αλλεπάλληλες επαναστάσεις.
Είναι πολλές οι φορές που κατά την αφήγησή του ο Γιωργής, εξηγεί με την λογική και τη σκέψη ενός μεγάλου ανθρώπου, καταστάσεις που τότε —επειδή ήταν μικρός— δεν μπορούσε να κατανοήσει.
Κι είναι πολλές οι φορές που αυτά που αφηγείται σε κάνουν να ταυτίζεσαι με τον μικρό Γιωργή. Κι άλλες τόσες φορές που κατανοείς την μάνα… και σκέφτεσαι : κι η μάνα μου τα ίδια θα έλεγε, τα ίδια θα έκανε.
Το διήγημα είναι γραμμένο όπως μας εξηγεί ο Κονδυλάκης:
«Σ’ αυτό το διήγημα προσπάθησα να εφαρμώσω τις ιδέες μου περί νεολληνικής πεζογραφίας. Μεταχειρίζομαι τα κυριώτερα και θεμελιωδέστερα στοιχεία από την νέαν γλώσσαν, αλλά και στοιχεία της αρχαίας, τα οποία με την καθαρεύουσαν εισήλθαν και ανέζησαν εις τον προφορικόν λόγον και μάλιστα αντικαθιστούν ξένες λέξεις, αλλά και δεν είνε αταίριαστα με το τυπικόν της νέας Ελληνικής. Ο διάλογος είνε στο ιδίωμα της ανατολικής Κρήτης, όπου αναφέρεται η διήγηση.»
Το κύκνειο άσμα του Κονδυλάκη είναι μια ιστορία πολύ τρυφερή και συγκινητική δοσμένη με έναν απόλυτα ρεαλιστικό τρόπο.
Last edited:
