Γλωσσολογία πρωτεύοντων

Φαροφύλακας

Απαρέμφατος Δροσουλίτης του πιο Μόρμυρου Φθόγγου
Προσωπικό λέσχης
Τα πρωτεύοντα είναι, βέβαια, η ευρύτερη οικογένεια ειδών στην οποία ανήκει κι ο άνθρωπος: πίθηκοι, γορίλες κτλ.

Μου φάνηκε πολύ ενδιαφέρον το ακόλουθο άρθρο που διάβασα στο I Fuckin Love Science, έναν ιστότοπο τον οποίο παρακολουθώ σταθερά, και μπήκα στον κόπο να το μεταφράσω στο πόδι.

Το παραθέτω, δίχως σχολιασμό.

Οι πίθηκοι όχι μόνο έχουν γλώσσα, αλλά έχουν και τοπικές διαλέκτους. Έρευνα στις ποικιλίες θα μπορούσε να φωτίσει και την δική μας γλωσσολογία αλλά και τον τρόπο με τον οποίο σκέφτονται οι λοιποί πρωτεύοντες φίλοι.

Όπως άλλα κοινωνικά είδη, οι πίθηκοι του Κάμπελ (Cercopithecus campbelli) έχουν φωνές για να προειδοποιήσουν μέλη της ομάδας τους για επικείμενο κίνδυνο. Ηχογραφήσεις στο Δάσος Τάι, της Ακτής Ελεφαντοστού, δείχνουν πως οι πίθηκοι εκεί χρησιμοποιούν έναν ήχο, που θα τον γράφαμε κρακ για να προειδοποιήσουν για την παρουσία λεοπάρδαλης, ενώ το χοκ αναφέρεται σε αετό. Επίσης, χρησιμοποιούν το επίθημα ου για να έναν πιο μικρό κίνδυνο, κι έτσι κρακ-ου σημαίνει πως υπάρχει κάτι να προσέχουμε στα χαμηλά, ενώ χοκ-ου σημαίνει πως υπάρχει μικρός κίνδυνος από ψηλά, όπως κλαδιά που πέφτουν.

Όταν όμως μελετήθηκαν οι πίθηκοι του νησιού Τιουάι, στην Σιέρα Λεόνε, διαπιστώθηκε πως οι ίδιοι ήχοι είχαν διαφορετικό νόημα. «Στο νησί, σε μια κατάσταση με αετό, βρίσκεις πολύ χοκ αλλά και πολύ κρακ», είπε στον Scientific American ο Phillipe Schlenker του Γαλλικού Εθνικού Κέντορυ για Επιστημονική Έρευνα. «Αυτό εξέπληξε διότι το κρακ υποτίθεται πως είναι ειδοποίηση για λεοπάρδαλη».

Το κλειδί γι’ αυτήν την διαφορά είναι πως στο Τιουάι δεν υπάρχουν λεοπαρδάλεις. Σε μια δημοσίευση στο Linguistics and Philosophy ο Schlenker με τους συνεργάτες του καταλήγουν πως δίχως κάποια απειλή από κάτω, το κρακ «λειτουργεί… ως συναγερμός γενικής χρήσης, στο Τιουάι».

Δεν θα πρέπει να μας εκπλήσσει ότι οι πίθηκοι χρησιμοποιούν διαφορετικά καλέσματα αναλόγως την γεογραφία. Η Βρετανία κι η Αμερική είναι «δύο χώρες που χωρισμένες από μια κοινή γλώσσα.» Ακόμα και στην ίδια χώρα η ίδια λέξη μπορεί να διαφορετικές κατά τόπους σημασίες.

Μια άλλη όψη της ανθρώπινης επικοινωνίας, την οποία χρησιμοποίηση ο Schlenker για να εξηγήσει το μυστήριο, είναι ο τρόπος με τον οποίο προτιμούμε την εξειδίκευση από την γενίκευση. «Η λέξεις συναγωνίζονται η μία την άλλη,» λέει ο Schlenker. «Και χρησιμοποιείς αυτήν που δίνει την περισσότερη πληροφορία».

Αντιμετωπίζοντας τους πιθήκους ως απλοϊκά πλάσματα μπορεί να μας διαφύγει το γεγονός πως είναι πολύ καλά προσαρμοσμένοι στο περιβάλλον τους, συμπεριλαμβανομένης και της εύρεσης μιας γλώσσας η οποία μεγιστοποιεί τις πιθανότητες για επιβίωση. «Το σημαντικό, σε αυτήν την κατάσταση, είναι πως καί το κρακ-ου καί το χοκ δίνουν περισσότερη πληροφορία από το κρακ», λέει ο Schlenker. «Λογικά, εάν ακούσεις κρακ, συμπεραίνεις πως υπάρχει λόγος που δεν χρησιμοποιήθηκε κρακ-ου ή χοκ

Αναφέρεται πως αυτή είναι η πρώτη δημοσίευση ενός επαγγελματία γλωσσολόγου πάνω στην φωνητική άγριων πιθήκων κι ο Schlenker ευελπιστεί πως θα υπάρξει «γλωσσολογία πρωτεύοντων».

πηγή: I Fuckin Love Science
 
Top