Φώτιος, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως: "Ο Ηγεμών"

Τίτλος: Ο Ηγεμών
Συγγραφέας: Φώτιος Α΄ο Μέγας
ISBN13: 9789605273965
Εκδότης: Αρμός
Χρονολογία Έκδοσης: Μάιος 2007
Αριθμός σελίδων: 114
Διαστάσεις: 24x15
Πρόλογος: Χρήστος Γιανναράς
Μετάφραση: Ιωάννης Γρ. Πλεξίδας

Αν υπάρχει ένας άγιος που να μπορέσουμε να αποκαλέσουμε "βιβλιοφάγο" αυτός δεν είναι άλλος από τον Μέγα Φώτιο. Παραθέτω λίγα στοιχεία αντεγραμμένα από ένα άρθρο του π.Θεοδώρου Ζήση: "
Ὁ Μέγας Φώτιος ἦταν κάτοχος μιᾶς ἐξαιρετικῆς, μιᾶς μοναδικῆς σοφίας καὶ γνώσης, γιὰ τὴν ὁποία προκαλοῦσε τὸν θαυμασμὸ καὶ τὸν ἔπαινο ἀκόμη καὶ τῶν ἐχθρῶν καὶ ἀντιπάλων του. Πρὶν γίνει πατριάρχης ἐδίδασκε καὶ σὲ ἰδιωτικὴ σχολὴ ποὺ εἶχε ὀργανώσει στὴν οἰκία του, ἀλλὰ καὶ στὸ Πανεπιστήμιο τῆς Μαγναύρας. Ἐδίδασκε γραμματική, φιλοσοφία, λογική, διαλεκτική, ἀκόμη καὶ μαθηματικὰ.Τὸ σπουδαιότερο ἔργο τοῦ Φωτίου στὸν χῶρο αὐτὸ εἶναι ἡ γνωστὴ «Μυριόβιβλος» ἢ «Βιβλιοθήκη», ὅπως χαρακτηρίσθηκε ἐπαινετικῶς καὶ ὀρθῶς ἀπὸ μεταγενεστέρους. Ὁ ἴδιος ὁ Φώτιος τὸ χαρακτηρίζει ὡς «Ἀπογραφὴ καὶ συναρίθμησις τῶν ἀνεγνωσμένων ἡμῖν βιβλίων». Στὸ ἔργο αὐτὸ ἀναλύει καὶ σχολιάζει διακόσια ὀγδόντα συγγράμματα προγενεστέρων συγγραφέων καὶ ἀπὸ τὴν ἀρχαιοελληνικὴ ἀλλὰ καὶ ἀπὸ τὴν χριστιανικὴ πατερικὴ γραμματεία. Ἡ μεγάλη σημασία αὐτοῦ τοῦ ἔργου, πέραν τῶν ἐκτιμήσεων καὶ σχολίων τοῦ Φωτίου, ἔγκειται εἰς τὸ ὅτι μᾶς προσφέρει πληροφορίες γιὰ ἔργα, τὰ ὁποῖα ἔχουν χαθῆ, καὶ ἑπομένως χωρὶς τὸ ἔργο αὐτὸ δὲν θὰ ἐγνωρίζαμε οὔτε τὴν ὕπαρξη οὔτε τὸ περιεχόμενό τους".

Συμπληρωματικά να προσθέσω και κάτι που είχα ακούσει σε μια εκπομπή.Τον καιρό της εξορίας του δε διαμαρτυρήθηκε για τις απάνθρωπες συνθήκες στις οποίες ζούσε παρά μόνο για το γεγονός ότι του απαγορεύτηκε να διαβάζει βιβλία.

Να πάμε και στο βιβλίο. Πρόκειται για την επιστολή που έγραψε και έστειλε ο Μ.Φώτιος προς τον Μιχαήλ, τον Άρχοντα της Βουλγαρίας με τίτλο: Τι εστίν έργον άρχοντος.
Η επιστολή περιέχει συμβουλές και νουθεσίες προς τον άρχοντα τον Βουλγάρων σε θέματα συμπεριφοράς, απονομής δικαιοσύνης, εσωτερικής διακυβέρνησης αλλά και εξωτερικής πολιτικής. Πολλοί το θεωρούν σαν μια αντιπρόταση στον Ηγεμόνα του Μακιαβέλι. Ντρέπομαι που το παραδέχομαι αλλά δεν έχω διαβάσει παρά αποσπάσματα του έργου του Μακιαβέλι οπότε δεν ξέρω πόσο μπορεί να ισχύσει κάτι τέτοιο.

Αυτό που σίγουρα μπορώ να πω είναι ότι αυτό το βιβλίο θα μπορούσε να αποτελέσει εξαιρετικό δώρο για τους Έλληνες πολιτικούς που έχουν ή επιθυμούν να καταλάβουν ανώτερα αξιώματα στη διακυβέρνηση της χώρας. Πολλά από αυτά που αναφέρονται στην επιστολή είναι εξαιρετικά επίκαιρα ακόμη και σήμερα. Πιστεύω ότι μπορούν να χρησιμεύσουν σε οποιονδήποτε έχει "θέση εξουσίας". Είτε στην πολιτική είτε στο χώρο εργασίας είτε οπουδήποτε.

Ο σωστός ηγεμόνας είναι φιλόθεος, επιεικής, ειλικρινής, δεν υπόσχεται πολλά, πράττει κυρίως, υποβάλλεται εκουσίως σε δυσκολίες, δεν αναζητά ανέσεις και πλούτη, επιλέγει προσεκτικά τους συνεργάτες του,φανερώνει το δίκαιο,αποκαθιστά τους αδικημένους γρήγορα αλλά αργεί να τιμωρήσει τους άδικους. Κυβερνά με εύνοια και όχι με τρόμο.

Πολύ όμορφο βιβλίο,με καλή μετάφραση,πολλές και χρήσιμες σημειώσεις οι οποίες παραθέτουν ανάλογα αποσπάσματα από την αρχαία και βυζαντινή γραμματεία. Οι φίλοι των βιβλίων που ασχολούνται με πολιτική,ιστορία και στρατηγική ας σπεύσουν.

"Η ευτυχία των υπηκόων διαλαλεί την ύψιστη σύνεση και δικαιοσύνη της εξουσίας."

 
Last edited by a moderator:
Καλά που μου το θύμησες!Η έκδοση περιέχει και τη γλώσσα του πρωτοτύπου,τα ελληνικά της βυζαντινής εποχής, και τη νεοελληνική μετάφραση.
 
Σ΄ ευχαριστώ κι εγώ Μοκαντάσα που μου θύμισες αυτό το έργο! Στην «Ιδιοπροσωπία του Νέου Ελληνισμού», ένα δίτομο έργο του Ιδρύματος Γουλανδρή, έχει εκτενή αποσπάσματα αυτού του έργου. Πριν από μερικούς μήνες έψαχνα στο διαδίκτυο το πλήρες κείμενο στο πλαίσιο μιας εργασίας, και δεν κατάφερα (παραδόξως!) να το βρω. Είχα ξεχάσει τελείως την έκδοση που παρουσίασες.
Δεν τολμώ να σκεφτώ πόσο μακριά μπορεί να μας οδηγήσει το ξεκίνημα μιας συζήτησης πάνω στα θέματα που μπορεί ν΄ ανοίξει κανείς με αφορμή αυτό το έργο!
Μιας και το ανέφερες, πάντως, οφείλεις πλέον να αναζητήσεις και τον Ηγεμόνα. Στην έκδοση του Κάλβου, βέβαια, με την εισαγωγή και μετάφραση του Κονδύλη.
 
Ούτε την έκδοση του Ιδρύματος Γουλανδρή - Χόρν ήξερα. Ίσως με ενδιαφέρει και αυτή. Θα ψάξω να τη δω.
 
Last edited:
Κάθε φορά που παραγγέλνω βιβλία,μια κι εδώ που μένω τα βιβλιοπωλεία είναι λίγα και υποτυπώδη,βάζω τον Ηγεμόνα στο καλάθι αλλά τελικά μένει εκτός παραγγελίας.
Πραγματικά πλούσιο έργο.
 
Top