Ούρσουλα Λε Γκεν (Ursula K. Le Guin): "Ο αναρχικός των δύο κόσμων" (The Dispossessed)



Τίτλος: Ο αναρχικός των δύο κόσμων
Πρωτότυπος τίτλος: The Dispossessed
Συγγραφέας: Ursula K. Le Guin
Μετάφραση: Χρήστος Γεωργίου
Επιμέλεια: Μάκης Πανώριος
Εκδόσεις: Parsec
Χρονολογία έκδοσης: 1994
Πρώτη έκδοση: 1974
Αριθμός σελίδων: 466


Υπόθεση

Ο Σεβέκ είναι ένας φυσικός - οραματιστής, ο οποίος ζει στον φανταστικό πλανήτη Ανάρες. Ο πλανήτης αυτός είναι ο δορυφόρος ενός άλλου πλανήτη του Γιουράς. Τι χαρακτηριστικό έχουν αυτοί οι 2 πλανήτες;
Στον μεν Ανάρες εφαρμόζεται ένα κομμουνιστικό/σοσιαλιστικό πολιτικό σύστημα ενώ αντίθετα στον Γιουράς εφαρμόζεται ένα άκρως καπιταλιστικό. Ο Σεβέκ βρίσκεται πολύ κοντά σε μια σημαντική ανακάλυψη, η οποία θα βοηθήσει στην γεφύρωση των δυο πλανητών αλλά και στην ενοποίηση των πολιτισμών τους.
Είναι όμως πραγματικά έτοιμοι οι κάτοικοι των δύο πλανητών για αυτή την μεγάλη αλλαγή; Μπορούν άραγε οι επιστημονικές κοινότητες να διαχειριστούν αυτή την μεγάλη ανακάλυψη;
Ο Σεβέκ μεταφέρεται στον πλανήτη Γιουράς για να ολοκληρώσει την έρευνά του και εκεί συγκρίνει τα δυο πολιτεύματα, τους ανθρώπους, την ιστορία τους και εν τέλει την κατάληξή τους...

Σχόλιο


Το συγκεκριμένο βιβλίο δεν αποτελεί μόνο ένα αριστούργημα της ΕΦ αλλά και μια πολιτική και φιλοσοφική ανάλυση. Και επειδή η θεματολογία της ΕΦ είναι πολύ πιο προσιτή από τις αοριστολογίες των πολιτικών αναλυτών, ο αναγνώστης μπορεί να έρθει εμβαθύνει και να έρθει σε επαφή με το κοινωνικοπολιτικό προφίλ των διαφορετικών πολιτευμάτων.
Η ιστορία είναι πολλή απλή αλλά οι χαρακτήρες σκιαγραφημένοι με μαεστρία. Ο Σεβέκ είναι ένας άνθρωπος απλός, οραματιστής ίσως και αιθεροβάμων. Προσπαθεί να προσαρμοστεί και στα δυο καθεστώτα ενώ παράλληλα τον διακατέχει αυτή η ακόρεστη "πείνα" που διακατέχει όλους τους επιστήμονες όταν βρίσκονται κοντά σε κάτι μεγάλο. Ο έρωτας του με την Τάκβερ είναι μια καθημερινή ιστορία αγάπης, η οποία διανθίζεται με τις φιλοσοφικές και επιστημονικές αναζητήσεις του Σεβέκ.

Όπως όλα τα "μεγάλα" βιβλία έτσι και ο Αναρχικός της ΛεΓκεν διαβάζεται σε πολλά επίπεδα. Το πρώτο και πιο εμφανές είναι το κοινωνικοπολιτικό. Η συγγραφέας εξαρχής κρατάει αποστάσεις από τα δυο πολιτεύματα αφήνοντας μας εν τέλει να αποφασίσουμε ποιο είναι καλύτερο ή ίσως ποιο μας ταιριάζει περισσότερο. Κυρίως όμως, δεν μας προσφέρει τις εύκολες λύσεις και δεν μας αφήνει να καταλήξουμε σε ασφαλή συμπεράσματα, ακόμα κι όταν γυρίσουμε και την τελευταία σελίδα. Ο Σεβέκ ταξιδεύει ανάμεσα στους δύο πλανήτες και η ΛεΓκεν μέσω αυτού μας δείχνει πως πολλές φορές οι άνθρωποι φοβούνται το άγνωστο αλλά και ταυτόχρονα το επιθυμούν. Τα δύο πολιτεύματα μας παρουσιάζονται με τα προτερήματά τους αλλά και με τις αδυναμίες τους. Μέσα από το ταξίδι του Σεβέκ βλέπουμε επίσης πως όλα τα πολιτικά συστήματα και όλες οι πολιτικές ιδέες ξεθωριάζουν όταν δεν προσαρμόζονται με την πραγματικότητα και μένουν κλειδωμένα και αραχνιασμένα στα μυαλά ανθρώπων, οι οποίοι από την πρώτη στιγμή δεν μπόρεσαν να εμβαθύνουν σε αυτά.

Σε ένα άλλο επίπεδο αντιλαμβανόμαστε πως το βιβλίο έχει και μια φεμινιστική άποψη/χροιά (όπως άλλωστε όλα τα βιβλία της συγγραφέως) που εκτείνεται ως την ανθρώπινη ελευθερία και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Η θέση της γυναίκας στον πλανήτη Ανάρες είναι διαφορετική από αυτήν στον Γιουράς, καθώς επίσης και ο θεσμός της οικογένειας. Η γυναίκα στον Ανάρες είναι ισότιμη στα πάντα με τον άντρα, όμως ταυτόχρονα είναι και ένα γρανάζι της παραγωγικής απρόσωπης μηχανής που χαρακτηρίζει τα κομμουνιστικά καθεστώτα. Από την άλλη, η γυναίκα στον Γιουράς είναι σαφώς ισότιμη με τον άντρα σε όλα εκτός του θέματος της εργασίας. Όμως χωρίς την γυναίκα ζωή δεν υπάρχει, απλά ο ρόλος της μέσα στην οικογένεια εξαρτάται και ορίζεται από την ίδια την κοινωνία, η οποία με την σειρά της ορίζει και τον θεσμό της οικογένειας.

Η ΛεΓκεν συνεχίζει να ασχολείται με την ελευθερία του ανθρώπου. Αναρωτιέται αν μπορεί να υπάρξει απόλυτη ελευθερία και αν κάποιος μπορεί να αμφισβητήσει τις πεποιθήσεις των ανθρώπων γύρω του όταν έρχονται σε αντίθεση με τα πραγματικά του πιστεύω, όσο οδυνηρό κι αν είναι αυτό. Ο Σεβέκ ίσως γιαυτό τον λόγο παραμένει αναρχικός (ή εκτοπισμένος) και στα δυο πολιτεύματα. Δεν μπορεί να προσαρμοστεί και κυρίως δεν μπορεί να ανεχτεί ότι κάποιος θα καπηλευθεί τις ιδέες του, θα τις διαστρεβλώσει και τις αναπαραγάγει με τον χειρότερο τρόπο.

Τέλος, για να μην ξεχαστούμε το βιβλίο έχει όλα τα στοιχεία ενός βιβλίου ΕΦ. Φουτουριστικές περιγραφές, δυστοπικές πολιτείες, εξωγήινες τεχνολογίες και πάει λέγοντας. Όμως αν ψάχνει κάποιος κακούς εξωγήινους, υπερόπλα, διαστημικές μάχες και υπερφυσικά όντα τότε καλύτερα να διαλέξει ένα άλλο ανάγνωσμα. Η ΛεΓκεν χρησιμοποιεί σαν όχημα την ΕΦ για να εμβαθύνει στις πιο περίπλοκες σκέψεις και στους πιο ενδόμυχους φόβους που απασχολούν το ανθρώπινο είδος από την απαρχή του πολιτισμού. Και το κάνει καλά... Το αποτέλεσμα είναι ένα διαχρονικό και αριστοτεχνικό βιβλίο.

ΥΓ1: "Ο Αναρχικός των δυο Κόσμων" είναι το 5ο βιβλίο της σειρά "Ο κύκλος του Χάιν". Ουσιαστικά είναι μια εξαλογία η οποία ξεκινάει με το βιβλίο "Ο Κόσμος του Ροκανόν" και περιγράφει μια εναλλακτική εξέλιξη της ιστορίας του ανθρώπινου είδους σε ένα δυστοπικό μέλλον.

ΥΓ2: Η απόδοση του "Dispossessed" ως "αναρχικός" δεν είναι είναι πολύ ταιριαστή με την κεντρική ιδέα του βιβλίου και την ψυχοσύνθεση του Σεβέκ. "Εκδιωγμένος" ή "Εκτοπισμένος" θα ήταν πολύ πιο κοντά σε αυτό που περιγράφει η ΛεΓκεν.
 
Last edited by a moderator:
Χανκ, ο τίτλος δεν προϊδεάζει για το τι θα γίνει μέσα σε αυτό το βιβλίο...

Πάντως διαβάζοντας διάφορες κριτικές για το βιβλίο, διαπίστωσα πως υπάρχουν αρκετοί αναγνώστες που κατάλαβαν πως η ΛεΓκεν τάσσεται καθαρά υπέρ του ενός εκ των 2 πολιτικών συστημάτων.:)

Εγώ αντίθετα διαπίστωσα πως η συγγραφέας βαδίζει αριστοτεχνικά ανάμεσα από τα δυο πολιτεύματα και αφήνει εμάς να αποφασίσουμε για το τι είναι καλύτερο.

Αν κάποιος άλλος το έχει διαβάσει, μπορεί να γράψει αν κατάλαβε κάτι διαφορετικό...:)
 
Νικόλα μπράβο, έκανες πολλή καλή παρουσίαση κι ανάλυση του βιβλίου. Ένα έργο που δε γνώριζα, μέχρι που προέκυψε η συνανάγνωση εδώ στη Λέσχη!!! Ήταν μάλιστα η πρώτη μου, εσύ νομίζω Νικόλα το'χες προτείνει να το διαβάσουμε!!!

Τώρα επί των συμπερασμάτων, πιστεύω πως σαφώς παίρνει θέση, υπό την εξής έννοια : απορρίπτει σαφώς τον καπιταλισμό του Γιούρας, όσον αφορά τον Ανάρες θεωρεί πως έχει παρεκκλίνει Σταλινικά. Άλλωστε όπως μας δείχνει το τελευταίο κεφάλαιο

Ο Σεβέκ επιστρέφει στην πατρίδα του μεταφέροντας όλες τις γνώσεις και τις εμπειρίες του, ελπίζοντας πως θα πείσει του δικούς του να δοκιμάσουν μία ριζική αναδιάρθρωση της κοινωνίας, κρατώντας τις υψηλές ηθικές αξίες της επανάστασης που οδήγησαν τους εξόριστους στην απομόνωση και τις στερήσεις, ξαναζωντανεύοντας τη συμμετοχή και τις πρωτοβουλίες των πιονέρων. Το θέμα μένει ανοικτό, η συγγραφέας μοιάζει να είναι συγκρατημένα αισιόδοξη.

Θα χαρακτήριζα την ιδεολογία της ΛεΓκεν ως "φεμινιστικό τροτσκισμό". Πιστεύει πως η επανάσταση πρέπει να είναι "διαρκής", επίσης πως μόνο αν οι γυναίκες έχουν το "πάνω χέρι", θα υπάρχει το απαραίτητο συναίσθημα ώστε να εφαρμοστούν στην πράξη οι ιδέες ενός πολιτικού κινήματος...
 
Χμμμ ενδιαφέρουσα άποψη Μπου!!!

Όμως νομίζω πως η ΛεΓκεν βρίσκει τις αδυναμίες των δυο πολιτικών συστημάτων. Ο Σεβέκ μπορεί και καταλαβαίνει τα θετικά του πολιτισμού του Γιουράς. Σε καμια περίπτωση δεν απορρίπτει στον σύνολο του το πολίτευμα...

Επίσης δείχνει στα αριστερόστροφα πολιτεύματα πως η ουτοπία δεν είναι στόχος, αλλά όραμα... Γιαυτό τον λόγο πιστεύει πως αν ένα πολίτευμα δεν προσαρμόζεται στην εποχή του μοιραία σαπίζει...

Νομίζω πως ο Σεβέκ επιστρέφει στον Ανάρες οραματιζόμενος μια ώθηση πολιτεύματος, βάσει των καινούργιων του εμπειριών!!

Στην τελευταία παράγραφο σου συμφωνώ!!!:)
 
Είναι αλήθεια πως στην αρχή εντυπωσιάζεται από πολλά δεδομένα στο Γιούρας, στην πορεία όμως συνειδητοποιεί πως αυτές οι ανέσεις αφορούν μόνο ένα μέρος του πληθυσμού. (το μικρότερο). Τελικά το σύστημα... τον απορρίπτει από μόνο του, στέλνοντας τον στην παρανομία.


Παίζει ρόλο και το γεγονός πως το βιβλίο προορίζονταν κυρίως για την αμερικανική αγορά, οπότε έπρεπε να είναι κάπως στρογγυλεμένη η γραφή...
 
Last edited:
Δεν νομίζω να χρειάζεται κάτι να είναι στρογγυλεμένο...

Το ότι μιλάμε εμείς οι δύο σε ένα φόρουμ για τα βιβλία και διαφωνούμε πάνω στα πολιτεύματα είναι ένα από τα καλά των δυτικών κοινωνιών!!:))))
Δεν είναι όλα μαύρο άσπρο δλδ...

Από την άλλη μην ξεχνάς πως έφυγε ο Σεβέκ από τον Ανάρες... Σαν εκτοπισμένος κι από κει...

Το ερώτημα Μπου είναι αιώνιο και μ' αυτό ασχολείται η ΛεΓκεν.

Ελευθερία και ανασφάλεια ή έλεγχος και ασφάλεια;;; :)
 
Η Λέσχη μας είναι όαση ελευθερίας έκφρασης κι επ'ουδενί ο κανόνας της κοινωνίας που ζούμε δυστυχώς. Αυτά που γράφουμε και λέμε εδώ μέσα, αν τα μάθαιναν στις ΗΠΑ - ειδικά στο Νότο στη δεκαετία του '70 - οι μισοί θα ήμασταν φυλακή κι οι υπόλοιποι καμμένοι στην πυρά από την Κου Κλουξ Κλαν ως αιρετικοί...

Η Επιστημονική Φαντασία έχει χρησιμεύσει απίστευτα για να περάσουν στο ευρύτερο κοινό απόψεις κι αντιλήψεις εναλλακτικές, που αλλιώς θα έμεναν πάντοτε θαμμένες από τη λογοκρισία...
 
Ακριβώς αυτό λέω κι εγώ... Όμως η αμερικάνικη κοινωνία προσαρμόστηκε! Το ίδιο και το πολίτευμα.

Τώρα είναι το ανάποδο.. Σκέψου εδώ στην ΕΛλάδα ένα σόου σαν το "South Park"!!!:)))) Ή ακόμα και τον "Family Guy"...
Εδώ δεν υπάρχει το "freedom of speech" που υπάρχει στο Αμέρικα πια...

Από την άλλη σκέψου στην Ανατολική Γερμανία τι υπήρχε... Ασφάλεια για όλους, δουλειά και υγεία (για να δουλεύουν)... Όμως δεν υπήρχε καν υποψία για τέτοιου είδους έκφραση όπως τα Φόρουμ.Κάτι σαν τον Ανάρες. Και όπως ήταν μοιραίο το πολίτευμα σάπισε από μέσα επειδή δεν προσαρμόστηκε...

Τέλος, έχεις απόλυτο δίκιο για τα βιβλία ΕΦ...
"Ο αναρχικός των 2 κόσμων", το "Σολάρις", η "Οδύσσεια του Διαστήματος" είναι μερικά από τα βιβλία που με όχημα την ΕΦ διεισδύουν στην ψυχολογία, την κοινωνιολογία και τον μέλλον του ανθρώπου!
 
καλημέρα στο φόρουμ. Θα ήθελα να διαβάσω Ούρσουλα λε Γκεν θα μπορούσατε να μου προτείνετε ένα δύο βιβλία της για αρχή;
 
Μόλις το τελείωσα κι εγώ. Πολύ ενδιαφέρον. Έντονα πολιτικοκοινωνικά στοιχεία, φιλοσοφικά ζητήματα που όμως δεν παρουσιάζονται φάτσα φόρα αλλά περισσότερο ως food for thought. Η μόνη μου ένσταση είναι αν αυτό το βιβλίο είναι ΕΦ ή κοινωνικό/φιλοσοφικό. Περισσότερο το δεύτερο θα ελεγα.
 
Και για να διορθώσω την παράλειψή μου: Νικόλα, συγχαρητήρια για την μεστή και εμπεριστατωμένη παρουσίαση σου. Με κάνεις να αισθάνομαι πρόχειρος με τις δικές μου.
 
Καλα θα δεις πως θα κάνω την παρουσίασή μου στο επόμενο βιβλίο που θα διαβάσω. Για να σε κοντραρω δηλαδή. Θα στήσω powepoint, προτζεκτορες, σλαιντς, φώτα νέον από πίσω και τέτοια πράγματα. Μόνο έτσι ίσως έχω τύχη.
 
Το έχω απο καιρό υπόψη, και σίγουρα θα είναι μέσα στα επόμενα αναγνώσματα... Νικόλα είμαι τρελή φάν των κριτικών σου, το ξέρεις και έχεις αυτό το χάρισμα να κάνεις τον άλλο να θέλει να ασχοληθεί και να ψάξει με τον τρόπο που τα παρουσιάζεις...
 
Νικόλα είμαι τρελή φάν των κριτικών σου, το ξέρεις και έχεις αυτό το χάρισμα να κάνεις τον άλλο να θέλει να ασχοληθεί και να ψάξει με τον τρόπο που τα παρουσιάζεις...
Ε γιαυτό σ'αγαπώ κι εγώ!!
Μάλλον και γιαυτό!!:))))
 
Top