Η τηλεόραση του Κουβέιτ
Κυριακή... όχι Παρασκευή(!).., Παρασκευή είναι η αργία μου... ξεκινάω τη μέρα με καφεδάκι ελληνικό - Turkish coffee- βλέποντας τηλεόραση του ...Κουβέιτ :
με έκπληξη βλέπω ότι ο άντρας παρουσιαστής -είναι να ζευγάρι παρουσιαστών- ο άντρας παρουσιαστής λοιπόν, φοράει τη λευκή ρόμπα στο σώμα, κολαρισμένη άψογα, τη λευκή πετσέτα στο κεφάλι του με το μαύρο λουρί από πάνω...και δίπλα του την παρουσιάστρια, ντυμένη με δυτικό λουλουδάτο- χρωματιστό φόρεμα, με τεράστιο ντεκολτέ και μανίκια κοντομάνικα.... γυμνά χέρια από τους αγκώνες και κάτω.... μια όμορφη κάπως ευτραφής γυναίκα με εμφανιση μεσογειακής νοικοκυράς.
Απορώ: στην Σαουδική Αραβία, οι γυναίκες συνήθως είναι ντυμένες με μαύρη ρόμπα και στις περισσότερες περιοχές, σχεδόν πάντα, με καλυμμένο το πρόσωπο.
Στην τηλεόραση δεν εμφανίζονται ποτέ ως παρουσιάστριες ειδήσεων ή εκπομπών.
Το να δείξει μια γυναίκα το δέρμα του προσώπου, το στόμα, να εμφανιστεί γυμνά μπράτσα και ντεκολτέ, είναι αδιανόητο.
Οι πιο συντηρητικες, καλύπτουν όλο το χέρι, καρπό και δάκτυλα, με μαύρα γάντια.
Ακόμη και τα μάτια καλύπτουν πολλές, με μαύρο τούλι, ημιδιαφανές....
Και όμως...το Κουβέιτ με τη Σαουδική Αραβία είναι κολλητό... απέχει μόλις μερικές ώρες με το αυτοκίνητο από τις πιό συντηρητικές περιοχές της Σαουδικής Αραβίας.
Και ο λαός είναι σχεδόν ο ίδιος: ένα μίγμα φυλών, με κοινή γλώσσα, κοινή φάτσα και κουλτούρα... οι χώρες του κόλπου...οι "Gulf countries" (του Περσικού Κόλπου, που λέμε εμείς...ή του Αραβικού Κόλπου, που λένε οι άραβες).
Οκ , τα Εμιράτα, το Κουβέιτ και γενικά η ανατολική περιοχή της αραβικής χερσονήσου, ήτανε κάτω από την επιρροή όχι μόνο της οθωμανικής κατοχής μεχρι το 1920, αλλά και της βρετανικής αυτοκρατορίας: πολλά από αυτά τα Εμιράτα ήταν προτεκτοράτα των Βρετανών...
Θα μπορούσα να υποθέσω ότι γι αυτόν τον λόγο είναι κάπως λιγότερο συντηρητικά.
Παρ όλα αυτά, με ξενίζει η διαφορά στην ενδυμασία : οι άνδρες στα Εμιράτα, ακολουθούν την παραδοσιακή ενδυμασία, τη λευκή, δίνοντας το μήνυμα ότι εμείς έτσι είμαστε... θέλουμε να μείνουμε διαφορετικοί, τιμώντας τις παραδοσιακές μας αξίες.
Η δυτικότροπη γυναικεία φορεσιά όμως, κατά τη γνώμη μου, αποτελεί ένα είδος επανάστασης:
στην παραδοσιακή αραβική κουλτούρα, η γυναίκα είναι ένα είδος περιουσίας- ιδιοκτησίας του άνδρα η οποία πρέπει να προστατευθεί...πρέπει να προστατευθεί και από τα βλέμματα των άλλων ανδρών -τα οποία μπορεί να την μολύνουν- πρέπει να προστατευθεί η αρετή της και, γενικότερα, πρέπει να μην προκαλεί με κανένα τρόπο.
Το γυμνό πρόσωπο, ο γυμνός λαιμός, τα γυμνά μπράτσα και κυρίως τα ακάλυπτα μαλλιά τα οποία είναι σε κοινή θέα, είναι ένα είδος απίστευτης σεξουαλικής πρόκλησης αλλά και ασέβειας που ντροπιάζει όχι μόνο την ίδια αλλά τον σύζυγό της , τον πατέρα της και τους συγγενείς της.
Προσπαθώ να καταλάβω την αντίφαση: πώς είναι δυνατόν στο Κουβέιτ , μια περιοχή του Κόλπου, οι άνδρες να τιμούν την παραδοσιακή ενδυμασία και γυναίκες να μην την τιμούν?
Θα θεωρούσα ως φυσικότερο -και ευκολότερο- να συμβαίνει το αντίθετο:
οι άνδρες να ακολουθούν ενδυμασίες που σταδιακά θα προσσεγγίζουν τα δυτικά πρότυπα -πχ να αρχίσουν να φοράνε παντελόνια αντί για την άσπρη ρόμπα- και οι γυναίκες να παραμείνουν πιο παραδοσιακές -και πιο προστατευμένες- από τα ξένα βλέμματα καί τον σχολιασμό της κοινωνίας και του κλήρου.
Την μόνη εξήγηση που μπορώ να δώσω, είναι ότι είναι πολιτική επιλογή:
δεν πρέπει να είναι τυχαίο... πρέπει να είναι μία επιλογή της ηγεσίας της χώρας, η οποία προσπαθεί σταδιακά, να μετατρέψει τη χώρα σε ένα δυτικό αραβικό κράτος.
Κάνοντας λοιπόν αυτή την επιλογή, ξεκινάει από τα δύσκολα: προσπαθεί να σπάσει τα πιο σκληρά ταμπού, όπως είναι η θέση της γυναίκας στην κοινωνία και, παράλληλα, να δώσει το μήνυμα ότι "εμείς εδώ τιμάμε τις παραδοσιακές αξίες.
Όχι όμως όλες τις παραδοσιακές αξίες: ακολουθούμε αυτές όμως που θέλουμε... αυτές τις αξίες που επιλέγουμε εμείς και όχι αυτές που μας επιβάλλονται απο τα ιερατεία ή από την Δύση.
Ενδιαφέρουσα πολιτική προσέγγιση, εάν ισχύει.
Γενικά πάντως έχω εκπλαγεί με την πολιτική ικανότητα και των ηγετών της περιοχής του κόλπου: επιτυγχάνουν εξαιρετικά λεπτές ισορροπίες σε μια πολύ δύσκολη περιοχή του κόσμου που είναι πραγματική μπαρουταποθήκη.
Τεράστια τα οικονομικά, πολιτικά και γεωστρατηγικά συμφέροντα... αλληλοσυγκρουόμενα, ανακατεμένα με θρησκευτικούς φανατισμούς και αντιπαραθέσεις, με πλήθος φυλών που ζούσαν νομαδικά και συχνά εχθρικές μεταξύ τους και με ελλιπή πολιτική και λοιπή καλλιέργεια του γενικού πληθυσμού, καταφέρνουν να κρατάνε ειρηνική και σταθερή τη περιοχή όταν τριγύρω γίνεται παντού πόλεμος και κακός χαμός.
Κυριακή... όχι Παρασκευή(!).., Παρασκευή είναι η αργία μου... ξεκινάω τη μέρα με καφεδάκι ελληνικό - Turkish coffee- βλέποντας τηλεόραση του ...Κουβέιτ :
με έκπληξη βλέπω ότι ο άντρας παρουσιαστής -είναι να ζευγάρι παρουσιαστών- ο άντρας παρουσιαστής λοιπόν, φοράει τη λευκή ρόμπα στο σώμα, κολαρισμένη άψογα, τη λευκή πετσέτα στο κεφάλι του με το μαύρο λουρί από πάνω...και δίπλα του την παρουσιάστρια, ντυμένη με δυτικό λουλουδάτο- χρωματιστό φόρεμα, με τεράστιο ντεκολτέ και μανίκια κοντομάνικα.... γυμνά χέρια από τους αγκώνες και κάτω.... μια όμορφη κάπως ευτραφής γυναίκα με εμφανιση μεσογειακής νοικοκυράς.
Απορώ: στην Σαουδική Αραβία, οι γυναίκες συνήθως είναι ντυμένες με μαύρη ρόμπα και στις περισσότερες περιοχές, σχεδόν πάντα, με καλυμμένο το πρόσωπο.
Στην τηλεόραση δεν εμφανίζονται ποτέ ως παρουσιάστριες ειδήσεων ή εκπομπών.
Το να δείξει μια γυναίκα το δέρμα του προσώπου, το στόμα, να εμφανιστεί γυμνά μπράτσα και ντεκολτέ, είναι αδιανόητο.
Οι πιο συντηρητικες, καλύπτουν όλο το χέρι, καρπό και δάκτυλα, με μαύρα γάντια.
Ακόμη και τα μάτια καλύπτουν πολλές, με μαύρο τούλι, ημιδιαφανές....
Και όμως...το Κουβέιτ με τη Σαουδική Αραβία είναι κολλητό... απέχει μόλις μερικές ώρες με το αυτοκίνητο από τις πιό συντηρητικές περιοχές της Σαουδικής Αραβίας.
Και ο λαός είναι σχεδόν ο ίδιος: ένα μίγμα φυλών, με κοινή γλώσσα, κοινή φάτσα και κουλτούρα... οι χώρες του κόλπου...οι "Gulf countries" (του Περσικού Κόλπου, που λέμε εμείς...ή του Αραβικού Κόλπου, που λένε οι άραβες).
Οκ , τα Εμιράτα, το Κουβέιτ και γενικά η ανατολική περιοχή της αραβικής χερσονήσου, ήτανε κάτω από την επιρροή όχι μόνο της οθωμανικής κατοχής μεχρι το 1920, αλλά και της βρετανικής αυτοκρατορίας: πολλά από αυτά τα Εμιράτα ήταν προτεκτοράτα των Βρετανών...
Θα μπορούσα να υποθέσω ότι γι αυτόν τον λόγο είναι κάπως λιγότερο συντηρητικά.
Παρ όλα αυτά, με ξενίζει η διαφορά στην ενδυμασία : οι άνδρες στα Εμιράτα, ακολουθούν την παραδοσιακή ενδυμασία, τη λευκή, δίνοντας το μήνυμα ότι εμείς έτσι είμαστε... θέλουμε να μείνουμε διαφορετικοί, τιμώντας τις παραδοσιακές μας αξίες.
Η δυτικότροπη γυναικεία φορεσιά όμως, κατά τη γνώμη μου, αποτελεί ένα είδος επανάστασης:
στην παραδοσιακή αραβική κουλτούρα, η γυναίκα είναι ένα είδος περιουσίας- ιδιοκτησίας του άνδρα η οποία πρέπει να προστατευθεί...πρέπει να προστατευθεί και από τα βλέμματα των άλλων ανδρών -τα οποία μπορεί να την μολύνουν- πρέπει να προστατευθεί η αρετή της και, γενικότερα, πρέπει να μην προκαλεί με κανένα τρόπο.
Το γυμνό πρόσωπο, ο γυμνός λαιμός, τα γυμνά μπράτσα και κυρίως τα ακάλυπτα μαλλιά τα οποία είναι σε κοινή θέα, είναι ένα είδος απίστευτης σεξουαλικής πρόκλησης αλλά και ασέβειας που ντροπιάζει όχι μόνο την ίδια αλλά τον σύζυγό της , τον πατέρα της και τους συγγενείς της.
Προσπαθώ να καταλάβω την αντίφαση: πώς είναι δυνατόν στο Κουβέιτ , μια περιοχή του Κόλπου, οι άνδρες να τιμούν την παραδοσιακή ενδυμασία και γυναίκες να μην την τιμούν?
Θα θεωρούσα ως φυσικότερο -και ευκολότερο- να συμβαίνει το αντίθετο:
οι άνδρες να ακολουθούν ενδυμασίες που σταδιακά θα προσσεγγίζουν τα δυτικά πρότυπα -πχ να αρχίσουν να φοράνε παντελόνια αντί για την άσπρη ρόμπα- και οι γυναίκες να παραμείνουν πιο παραδοσιακές -και πιο προστατευμένες- από τα ξένα βλέμματα καί τον σχολιασμό της κοινωνίας και του κλήρου.
Την μόνη εξήγηση που μπορώ να δώσω, είναι ότι είναι πολιτική επιλογή:
δεν πρέπει να είναι τυχαίο... πρέπει να είναι μία επιλογή της ηγεσίας της χώρας, η οποία προσπαθεί σταδιακά, να μετατρέψει τη χώρα σε ένα δυτικό αραβικό κράτος.
Κάνοντας λοιπόν αυτή την επιλογή, ξεκινάει από τα δύσκολα: προσπαθεί να σπάσει τα πιο σκληρά ταμπού, όπως είναι η θέση της γυναίκας στην κοινωνία και, παράλληλα, να δώσει το μήνυμα ότι "εμείς εδώ τιμάμε τις παραδοσιακές αξίες.
Όχι όμως όλες τις παραδοσιακές αξίες: ακολουθούμε αυτές όμως που θέλουμε... αυτές τις αξίες που επιλέγουμε εμείς και όχι αυτές που μας επιβάλλονται απο τα ιερατεία ή από την Δύση.
Ενδιαφέρουσα πολιτική προσέγγιση, εάν ισχύει.
Γενικά πάντως έχω εκπλαγεί με την πολιτική ικανότητα και των ηγετών της περιοχής του κόλπου: επιτυγχάνουν εξαιρετικά λεπτές ισορροπίες σε μια πολύ δύσκολη περιοχή του κόσμου που είναι πραγματική μπαρουταποθήκη.
Τεράστια τα οικονομικά, πολιτικά και γεωστρατηγικά συμφέροντα... αλληλοσυγκρουόμενα, ανακατεμένα με θρησκευτικούς φανατισμούς και αντιπαραθέσεις, με πλήθος φυλών που ζούσαν νομαδικά και συχνά εχθρικές μεταξύ τους και με ελλιπή πολιτική και λοιπή καλλιέργεια του γενικού πληθυσμού, καταφέρνουν να κρατάνε ειρηνική και σταθερή τη περιοχή όταν τριγύρω γίνεται παντού πόλεμος και κακός χαμός.