Χόρχε Λουίς Μπόρχες: "Το Βιβλίο των Φανταστικών Όντων"

Φαροφύλακας

Απαρέμφατος Δροσουλίτης του πιο Μόρμυρου Φθόγγου
Προσωπικό λέσχης
Μια πολύ όμορφη ανθολογία είναι "το Βιβλίο των Φανταστικών Όντων" τού Χόρχε Λουίς Μπόρχες (Jorge Louis Borges) που κυκλοφορεί στα Ελληνικά σήμερα σε μια πολύ καλή έκδοση από τον εκδ. οίκο Libro και μετάφραση Γιώργου Βέη.

Το βιβλίο πρωτοεκδόθηκε το 1957 με τίτλο Manuel de Zoologia Fantastica (Εγχειρίδιο Φανταστικής Ζωολογίας) και περιλάμβανε 82 λήμματα. Το 1967 κυκλοφόρησε στο Μπουένος Άιρες μια νέα έκδοση με 34 επιπλέον λήμματα και νέο τίτλο El Libro de los Seres Imaginarios (Το Βιβλίο των Φανταστικών Όντων) και το '69 κυκλοφόρησε στα Αγγλικά (The Book of Imaginary Beings) με επιπλέον λήμματα και αλλαγές σε μερικά ήδη υπάρχοντα. Έχετε υπόψη πως ο Μπόρχες, λάτρης τής Αγγλικής γλώσσας, συμμετείχε πάντοτε ενεργά στις αγγλικές μεταφράσεις των έργων του.

Τα εκατόν είσοσι πλάσματα που ανθολογούνται είναι πραγματικά απίστευτα και προέρχονται από την λογοτεχνία και την μυθολογία δηλ. από την Αρχαία Ελλάδα, την Ρώμη, την Σκανδιναβία, την Άπω Ανατολή μέχρι και τον Πόε και τον Κάφκα.

Θα αναφέρω ενδεικτικά τον αδιανόητο Μυρμηκολέωντα που είναι "μπροστά λιοντάρι, πίσω μυρμήγκι, και τα γεννητικά του μόρια ανάποδα". Τον βλέπετε εδώ κάτω όπως τον ζωγράφισε ο Φρανσίσκο Τολέδο (Francisco Toledo) ο οποίος έχει φτιάξει κάμποσες ενδιαφέρουσες ακουαρέλες για μια έκδοση τού συγκεκριμένου βιβλίου.



Δικό μου αγαπημένο όμως είναι το Αιθέριο Ελάφι, ένας μύθος τής Κίνας:

"...ξέρουμε όμως ότι αυτά τα τραγικά ζώα ζουν σε υπόγεια ορυχεία, και ότι το μόνο που λαχταρούν είναι να δουν το φως του ήλιου. Επειδή έχουν το χάρισμα της λαλιάς, ικετεύουν τους μεταλλωρύχους να τα βοηθήσουν να βγουν στην επιφάνεια. Στην αρχή, ένα Αιθέριο Ελάφι αποπειράται να δωροδοκήσει τους εργάτες, με την υπόσχεση ότι θα τους δείξει κρυμμένες φλέβες χρυσού και αργύρου∙ αν αυτό το κόλπο δεν πιάσει, το θηρίο γίνεται επικίνδυνο, κι οι μεταλλωρύχοι αναγκάζονται να το ακινητοποιήσουν και να το εντοιχίσουν σε μιαν απ' τις στοές του ορυχείου. Λένε ακόμα πως, όσοι μεταλλωρύχοι νικήθηκαν από Ελάφια που τους ξεπερνούσαν σε αριθμό, βασανίστηκαν μέχρι θανάτου.​

Ο θρύλος λέει ότι, όταν το Αιθέριο Ελάφι καταφέρει να βγει στην επιφάνεια, μετατρέπεται σ' ένα δύσοσμο υγρό, που μπορεί να φέρει την πανούκλα και τον θάνατο."
Ένα τέτοιο πάθος να δεις τον ουρανό κι ας πεθάνεις!


Ο Μπόρχες υποδεικνύει πως το βιβλίο αυτό "...δεν πρέπει να διαβαστεί με την σειρά. Θα θέλαμε να βυθιστεί ο αναγνώστης στις σελίδες του κατ' εκλογήν –όπως ακριβώς παίζει κανείς με τα μεταβαλλόμενα σχήματα ενός καλειδοσκόπιου."
 
Last edited:
Σε αυτό το βιβλίο έχει κάνει απίθανη δουλειά ο Μπόρχες!!!!

Ο τύπος πρέπει να είχε απίθανη βιβλιοθήκη... Θυμήθηκα πρόσφατα το συγκεκριμένο βιβλίο, επειδή διάβαζα το "Γκόλεμ" και ανέτρεξα σε αυτό να δω και τι έγραφε ο Μπόρχες!!! :)

Αγαπημένο φανταστικό πλάσμα για μένα 'Η Σαλαμάνδρα"!
 
Πρόσφατα το διάβασα κι εγώ. Νομίζω πως τα αγαπημένα μου είναι ο πελεκάνος (γιατί κάτι αρκετά οικείο "ανάγεται" σε μυθικό ον) και τα τρολλς (γιατί μέσα σε 5-6 σειρές συμπεριλαμβάνονται όλα τα χαρακτηριστικά των σύγχρονων διαδικτυακών τρολ :ρ ). Μπορεί βέβαια να ξεχνάω και κάποιο μιας και το βιβλίο το διάβασα αποσπασματικά σε αρκετά μακρύ διάστημα (σε σχέση με την έκταση του βιβλίου). Γενικά μου άρεσαν περισσότερο τα όντα που εμφανίζονταν σε διαφορετικούς πολιτισμούς σε διαφορετικά χρονικά και γεωγραφικά σημεία.

Το βιβλίο έχει σίγουρα ενδιαφέρον, είναι αρκετά ξεχωριστό και το εύρος των γνώσεων (ή της έρευνας) του Μπόρχες αξιοθαύμαστο. Παρόλα αυτά νομίζω πως είναι και κάπως υπερτιμημένο (έτυχε να δω ότι έχει 4.1/5 στο goodreads και αρκετές διθυραμβικές κριτικές). O Μπόρχες νομίζω* πως βάζει την προσωπική του πινελιά μέσα στις πληροφορίες που παραθέτει αλλά για μένα δεν είναι τοοοσο καλό.

Όσον αφορά τον τρόπο ανάγνωσης, δηλαδή να διαβαστεί με την σειρά ή να ακολουθήσουμε την υπόδειξη του συγγραφέα "δεν πρέπει να διαβαστεί με την σειρά.". Θεωρώ πως δεν παίζει τόσο μεγάλη σημασία ίσως να ειναι κάπως καλύτερα με το προτεινόμενο από το συγγραφέα τρόπο (με εξαίρεση τα κεφάλαια που μιλάνε για "παρόμοια" όντα πχ δράκος της ανατολης και δράκος της δύσης).

Τέλος από οτι είδα σε κάποια αγγλική έκδοση περιέχονται και έργα που απεικονίζουν ή είναι εμπνευσμένα από αυτά τα όντα και τους μύθους. Θα ήταν ενδιαφέρον αν υπήρχαν κάπου μαζεμένα τέτοια έργα. Ξέρει κανείς αν υπάρχει κάτι τέτοιο;


*Λέω "νομίζω" γιατί είναι το πρώτο του που διαβάζω οπότε δεν είμαι σίγουρος οτι αυτό ακριβώς είναι το στύλ του.
 
Last edited:
Καλησπέρα σε όλους.Θα ήθελα να ρωτήσω εάν η έκδοση του LIBRO έχει διαφορά απ' αυτή του ΠΑΤΑΚΗ, διότι η δεύτερη είναι φθηνότερη.Ευχαριστώ εκ των προτέρων για τις απαντήσεις σας.
 
Δεν ξέρω να σου απαντήσω σίγουρα μιας και δεν έχω δει αυτή του Πατάκη αλλά από οτι είδα ο μεταφραστής είναι ο ίδιος οπότε λογικά σαν κείμενο δεν θα έχει ιδιαίτερη διαφορά. Επιπλέον είδα οτι του Πατάκη είναι καμιά 50αριά σελίδες παραπάνω δεν ξέρω αν αυτό οφείλεται σε καμιά εκτενέστερη εισαγωγή/επίμετρο κλπ ή αν απλώς είναι πιο αραιά στοιχιοθετημένο(;) το κείμενο.
 
Εξαιρετικό βιβλίο!

Το έχω στην αγγλική έκδοση του penguin.
Όντως είναι πιο ευχάριστο εαν το διαβάσεις όχι με την σειρά αλλά τυχαία.
Τα αγαπημένα μου ζώα ήταν το peryton, κάτι σαν ιπτάμενο ελάφι, που γλύτωσε από την καταστροφή της Ατλαντίδας και τα ζώα που κατοικουν στον κόσμο του καθρέφτη.

Αυτό που μου άρεσε ήταν ότι όχι μόνο αναφέρεται σε μυθολογικά όντα αλλά και σε πλάσματα που αναφέρονται σε πιο πρόσφατα έργα, όπως το βιβλίο του Γουέλς, η Μηχανή που ταξιδεύει στον χρόνο.
 
Top