Μαρζάν Σατραπί (Marjan Satrapi) : «Περσέπολις»

Φαροφύλακας

Απαρέμφατος Δροσουλίτης του πιο Μόρμυρου Φθόγγου
Προσωπικό λέσχης
Ένα αυτοβιογραφικό εικονογραφήγημα είναι η «Περσέπολις» της Μαρζάν Σατραπί (Marjane Satrapi). Αποτελείται από δύο τόμους όπου στον πρώτο βλέπουμε την μικρή Μάρζη να ζει την θρησκευτική επανάσταση στο Ιράν και τις πολιτικές αναταραχές, δύσκολα καθώς η οικογένειά της ήταν προοδευτική και αντίθετη προς το νέο, φανταμενταλιστικό καθεστώς. Ακολουθεί η φρίκη του άσκοπου πολέμου με το Ιράκ.

Στον δεύτερο μάς περιγράφει τα τέσσερα χρόνια που πέρασε στην Βιέννη ως νέα κοπέλα, τις εκεί δυσκολίες, την μοναξιά, την αποτυχία καθώς και την επιστροφή στην πατρίδα.



Το ασπρόμαυρο σχέδιο της Σατραπί είναι απλό με έναν πολύ ευχάριστο τρόπο. Τα κείμενα διακρίνονται κι αυτά από απλότητα, ειλικρίνεια και χιούμορ και περιγράφουν έναν αληθινό άνθρωπο μέσα σε αληθινές καταστάσεις, ακριβώς στον αντίποδα των ρηχών χαρακτήρων και των φανταστικών πλοκών που τείνουμε να συνηθίσουμε μέσα από τις ταινίες του Χόλιγουντ. Η εξιστόρηση σε σημεία συγκινεί και αλλού σε κάνει να γελάς. Ορισμένες ιστορίες πολιτικής καταπίεσης φέρνουν στον νου αντίστοιχες κακές στιγμές που πέρασε στο παρελθόν η δική μας χώρα.

Θεωρώ την Περσέπολι ένα πολύ καλό ανάγνωσμα κι η αλήθεια είναι πως μόλις την τελείωσα για δεύτερη φορά. Μεταξύ άλλων βοηθά να κατανοήσει κανείς εύκολα δυο τρία βασικά πράγματα για την πολιτική κατάσταση στην Περσία.

Έχω το βιβλίο σε δύο τόμους μέσα σε χάρτινη θήκη που είναι μια καλή επιλογή γι’ αυτούς που ενδιαφέρονται καί για την έκδοση αν και κυκλοφορεί και σε έναν ενιαίο τόμο μικρότερου σχήματος τον οποίο είδα και στα εδώ βιβλιοπωλεία (γύρω στα 12 €).

Πριν έναν χρόνο περίπου (το 2007) η Περσέπολις κυκλοφόρησε σε κινηματογραφική διασκευή που ομολογώ πως αμέλησα να δω. Εάν κάποιος την είδε ας μας πει πώς του φάνηκε.

*Σατράπη (περσικά) ή Σατραπή / Σατραπί (γαλλικά) ; Ποια προφορά προτιμά άραγε η ίδια; Προσωπικά θα προτιμούσα την περσική προφορά του ονόματός της μιας και ακούγεται πιο φυσική στην γλώσσα μας, δηλ. Σατράπη. Ίσως η περίπτωσή της μοιάζει με εκείνην τού Πικάσο που κάποτε τον άκουγες Πικασό και βλέπω πως το γαλλικοπρόφερτο Σατραπί έχει ήδη επικρατήσει.
 
Last edited by a moderator:
Τώρα αν σου πω, Φάρε, ότι έχω την περιέργεια να διαβάσω αυτό το Περσέπολις, εσύ μάλλον θα κοροιδεύεις.

Αλλά υπάρχει λόγος. Διάβασα τα Κεντήματα. Ήταν δώρο της λέσχης και είχα αποφασίσει να το διαβάσω πολύ ευνοικά προδιατεθειμένη, με σκοπό μάλιστα να κάνω και μια ωραία ανάρτηση αφού το τελειώσω.

Αλλά δε μου άρεσε :(

Βασικά αυτό που διάβασα ήταν η συζήτηση μερικών γυναικών γύρω από ένα σαμοβάρι. Πολλές γυναίκες, όλων των ηλικιών, μιλάνε για άντρες και κυρίως για τα αντρικά όργανα. Αυτό διάβασα ......

Καμιά πρωτοτυπία, καμιά έκπληξη, τίποτα.

Επιπλέον, το σχέδιο της Σατραπί δεν είναι και τόσο ιδιαίτερο, οπότε ......
αυτά.
 
Μεταξύ άλλων βοηθά να κατανοήσει κανείς εύκολα δυο τρία βασικά πράγματα για την πολιτική κατάσταση στην Περσία.
Μια διευκρίνιση, επειδή γίνεται συχνά (και δικαιολογημένα) αυτό το λάθος: Ιράν λέγεται η χώρα, Ιρανός/Ιρανή οι κάτοικοι, Περσικά ή Φαρσί η γλώσσα. Οι λέξεις Περσία και Πέρσης/Περσίδα αναφέρονται στο αρχαίο και μεσαιωνικό παρελθόν του τόπου. Η αλήθεια είναι όμως ότι, καταχρηστικά ίσως, τις βρίσκουμε σε δυτικά κείμενα του 20ού αιώνα.

Χρυς, λυπάμαι που δεν σου άρεσαν τα Κεντήματα. Η αλήθεια είναι ότι δεν τα έχω διαβάσει, και τα επέλεξα ως δώρο βασιζόμενος στην περίληψη του οπισθόφυλλου, και στην θετικότατη εντύπωση που έχω από την υπέροχη Περσέπολι της ίδιας δημιουργού. Θα ήθελα όμως να διαβάσω κι εγώ τα Κεντήματα για να πω κι εγώ κάποια στιγμή την άποψή μου.
 
Last edited:
Καλά, δεν το είπα για να λυπηθείς.

Απλώς διαβάζοντας την ανάρτηση του Φάρου και από αυτά που αναφέρονται μέσα στα Κεντήματα για την Σατραπί ("η συγγραφέας του Περσέπολις", σημείο αναφοράς ας πούμε) αναρωτιέμαι αν είμαι εγώ που δε μου πάει με τίποτα το εικονογραφήγημα ή αν όντως τα Κεντήματα δεν είναι και τόσο καλό.
 
Last edited:
αναρωτιέμαι αν είμαι εγώ που δε μου πάει με τίποτα το εικονογραφήγημα ή αν όντως τα Κεντήματα δεν είναι και τόσο καλό.
Επειδή κι εγώ αναρωτιέμαι ακριβώς το ίδιο, γι' αυτό θέλω να το διαβάσω και να διαπιστώσω αν πρόκειται για "κακή στιγμή" της Σατραπί (συμβαίνει και στους καλύτερους συγγραφείς) ή απλώς για δική σου αρνητική στάση προς την ένατη τέχνη (συμβαίνει και στους καλύτερους αναγνώστες :θρρρ:).
 

Φαροφύλακας

Απαρέμφατος Δροσουλίτης του πιο Μόρμυρου Φθόγγου
Προσωπικό λέσχης
Δεν έχω διαβάσει άλλο έργο τής Σατραπί πέρα από την Περσέπολι οπότε δεν μπορώ να κρίνω.

Πάντως δεν είναι σπάνιο το φαινόμενο κάποιος καλλιτέχνης να κάνει μια μεγάλη επιτυχία δίχως να ξανακαταφέρει ποτέ να δημιουργήσει κάτι εξίσου καλό και πιασάρικο. Αυτό που στα Αγγλικά το αποκαλούν θαύμα τής μια φοράς (one hit wonder). Δεν ξέρω αν τάχα είναι κι εδώ αυτή η περίπτωση.
 
Last edited by a moderator:
Η ταινία προβλήθηκε από την ΕΤ1 την Παρασκευή και ήταν πάρα μα πάρα πολύ καλή. Το βιβλίο δεν το έχω διαβάσει ακόμα, πέρα από τις 5-6 αρχικές του σελίδες, αλλά η παρακουλούθηση της ταινίας ήταν ό,τι πιο όμορφο έκανα αυτό το σαββατοκύριακο.

Μου άρεσε πολύ η παιδική οπτική γωνία που ακολουθεί η ταινία, έτσι όπως μας δείχνει την μικρούλα Μαρζάν να μεγαλώνει σε μια ταραγμένη Τεχεράνη. Εξαιρετικός ο τρόπος με τον οποίο μας δείχνει πώς αντιλαμβάνεται ένα παιδί αυτά που συμβαίνουν γύρω του και συγκεκριμένα τις έννοιες Θεός, κράτος, πόλεμος, επανάσταση. Ένα άλλο προτέρημα της ιστορίας ήταν η αντίθεση που τη διαπερνά από την αρχή ως το τέλος, η αντίθεση προοδευτικός - καταπιεστικός. Η Μαρζάν μεγαλώνει σε μια προοδευτική οικογένεια αλλά σε ένα καταπιεστικό κράτος. Αυτό τη σημαδεύει σαν άνθρωπο και το τελικό ερώτημα που εγώ εισέπραξα από την ταινία ήταν το εξής: Τελικά η Μαρζάν είναι τυχερή; Ή μήπως η ζωή της θα ήταν πολύ πιο στρωτή αν η οικογένειά της ήταν μια συντηρητική οικογένεια, όπως οι περισσότερες της Τεχεράνης;

Ένα τελευταίο σημείο που θα ήθελα να σχολιάσω είναι ο χαρακτήρας της γιαγιάς. Η γιαγιά είναι αυτή που σε κάθε κρίσιμη στιγμή της ζωής της Μαρζάν θα τη συμβουλέψει και μάλιστα με συμβουλές που δύσκολα περιμένει να ακούσει κανείς από μια γιαγιά.
 

Φαροφύλακας

Απαρέμφατος Δροσουλίτης του πιο Μόρμυρου Φθόγγου
Προσωπικό λέσχης
Είδα ένα μικρό μέρος τής ταινίας μονάχα καθώς δεν την έπιασα από την αρχή και μήτε είχα και την σωστή διάθεση. Έτσι την άφησα για άλλη φορά.

Μου φάνηκε πολύ πιστή στην εικονιστορία και αληθινά ιδιαίτερη και καλοφτιαγμένη. Έτσι την φύλαξα για άλλη φορά.
 
Εχω δει μόνο την ταινία, τη βρήκα πολύ καλοφτιαγμένη και ενδιαφέρουσα. Παρουσιάζει με ανάλαφρο, αλλά ρεαλιστικό τρόπο τη σκληρή πραγματικότητα που βιώνει μία σύγχρονη νέα γυναίκα στο θεοκρατούμενο Ιράν. Είχα γνωρίσει στα φοιτητικά μου χρόνια στο Παρίσι, Περσίδες (ναι Λάγνε, έτσι τις αποκαλούμε ακόμα), κοπέλλες απόλυτα σύγχρονες και καλλιεργημένες, που τους ήταν αδύνατον να προσαρμοστούν στο καθεστώς του Χομεινί. Επί Σάχη, υπήρχε μία ακμάζουσα αστική τάξη στην Τεχεράνη, με δυτικές συνήθειες και κουλτούρα, τα παιδιά της οποίας ξενιτεύονταν για σπουδές σε Ευρωπαικά και Αμερικάνικα πανεπιστήμια. Αυτό τελείωσε απότομα το 1978. Φίλες της Λέσχης, φαντάζεστε ξαφνικά να ερχόταν κάποιος θρησκευτικός ηγέτης και να σας περιόριζε τις ελευθερίες που σήμερα θεωρείτε αυτονόητες? Χρυσ, πως είναι δυνατόν να αναρωτιέσαι αν θα ήταν καλύτερα για την ηρωίδα να ανήκει σε μία παραδοσιακή Ιρανική οικογένεια? Σε μία τέτοια περίπτωση θα ήταν τυλιγμένη με τσαντόρ, έγκλειστη στην κουζίνα του σπιτιού της, και φυσικά ούτε θα της περνούσε από το μυαλό η συγγραφική δημιουργία.
 
Είχα γνωρίσει στα φοιτητικά μου χρόνια στο Παρίσι, Περσίδες (ναι Λάγνε, έτσι τις αποκαλούμε ακόμα), (...)
Μα δεν ήμουν απόλυτος, εφόσον έλεγα παραπάνω, στην ανάρτηση #3 ότι:

Οι λέξεις Περσία και Πέρσης/Περσίδα αναφέρονται στο αρχαίο και μεσαιωνικό παρελθόν του τόπου. Η αλήθεια είναι όμως ότι, καταχρηστικά ίσως, τις βρίσκουμε σε δυτικά κείμενα του 20ού αιώνα.
Κακώς βέβαια περιόρισα τη χρήση των λέξεων σε κείμενα, εφόσον είναι και προφορική.
Πάντως μόλις τώρα κοίταξα στην αγγλόγλωσση Βικιπαίδεια, στο λήμμα "Iran", όπου στην ενότητα "Name", στην τελευταία της παράγραφο, αναφέρεται αυτό που είπα για τη διαφορετική ιστορική έννοια μεταξύ των λέξεων Περσία και Ιράν. Ως προς το όνομα της γλώσσας όμως παραμένει η λέξη Περσικά, και κανείς δεν λέει Ιρανικά.
 
Χρυσ, πως είναι δυνατόν να αναρωτιέσαι αν θα ήταν καλύτερα για την ηρωίδα να ανήκει σε μία παραδοσιακή Ιρανική οικογένεια? Σε μία τέτοια περίπτωση θα ήταν τυλιγμένη με τσαντόρ, έγκλειστη στην κουζίνα του σπιτιού της, και φυσικά ούτε θα της περνούσε από το μυαλό η συγγραφική δημιουργία.

Πρώτα απ' όλα, δεν μπλέκω τη μυθοπλασία με την πραγματική ζωή. Το ότι η Σατραπί έγινε συγγραφέας είναι κάτι που δεν συνέβη στην ηρωίδα Μαρζάν, δεν μας λέει τέτοιο πράγμα πουθενά η ταινία. Κρίνω, λοιπόν, την ταινία που είδα, σαν έργο τέχνης καθεαυτό και σχολιάζω τα ερωτήματα που μου δημιούργησε και τα μηνύματα που μου πέρασε.

Έτσι, λοιπόν, έχω μπροστά μου ένα κορίτσι που αναγκάστηκε να αυτοεξοριστεί στην ουσία από τη χώρα της, να κοντέψει να πεθάνει εκεί που πήγε, να είναι μόνη της και να πέφτει θύμα διαφόρων, να γυρίζει πίσω και να μην ανήκει πουθενά και να μην πω τι άλλο της συμβαίνει γιατί θα φανερωθούν πολλά από την ιστορία. Σίγουρα, Φένια, θα θυμάσαι σε τι αναφέρομαι (όποιος δεν επιθυμεί να μάθει περισσότερες λεπτομέρειες για την ταινία ας μην ανοίξει το κουτάκι "πλοκή"):

1. παθαίναι κατάθλιψη και αρχίζει να παίρνει ψυχοφάρμακα
2. κάνει έναν γάμο που κρατάει ελάχιστα

Οι παράγοντες που συντέλεσαν στο να τα βιώσει όλα αυτά είναι ότι προερχόταν από προοδευτική οικογένεια και ότι πήρε μια γεύση από τη δύση. Μία συνομήλική της κοπέλα απλώς θα φόραγε τη μαντήλα της, θα παντρευόταν κάποιον και θα ζούσε τη ζωή που ζουν όλες οι Ιρανές. Δεν λέω ότι συμφωνώ με αυτόν τον τρόπο ζωής, αλίμονο. Απλώς η ταινία με έκανε να δω πώς ένα σύστημα, οποιοδήποτε και αν είναι αυτό, αποβάλλει κάθε τι ξένο, παράταιρο, ανένταχτο.
 
Last edited:
"Επεσα"τυχαία πανω στην ταινία χθές και την παρακολούθησα όλόκληρη.
Μου κίνησε το ενδιαφέρον ο απλός τρόπος της περιγραφής των συναισθημάτων
της ηρωίδας μέχρι την κατάθλιψη,η συνάντηση με τον ανάπηρο φίλο της,οι συμβουλές της γιαγιάς.
Δεν είχα ακούσει για το εικονογράφημα αυτό αλλα θα ψάξω να το βρω και θα επανέλθω μετά την
ανάγνωση.
 
τι ωρα προβληθηκε η ταινια; δυστυχως την πετυχα στις 12 και τεταρτο και με την εντυπωση οτι ειχε ξεκινησει εδω κ ενα τεταρτο, καθησα να τη δω.. και ξαφνικα στις 12μιση με 1 παρα τελειωνει! τι εγινε; η ΕΤ1 τις παρασκευες εβαζε ταινιες στις 12...
 
Την Κυριακή έτυχε να μείνω σπίτι (μιας και ήμουν άρρωστη) και εκεί που έκανα ζάπινγκ στο χαζοκούτι έπεσα πάνω στην ταινία. Με τράβηξε κατευθείαν το στοιχείο του εικονογραφήματος. Μου άρεσε πάρα πολύ και λυπάμαι που δεν την πρόλαβα από την αρχή.
Μόλις τώρα έμαθα μάλιστα πως πρόκειται για αυτοβιογραφία.
Εντυπωσιάστηκα από τον τρόπο που παρουσιάζονταν τα γεγονότα και τα συναισθήματα της ηρωίδας: με σοβαρότητα αλλά και με αρκετή δόση χιούμορ.
Εάν τύχει να πέσει στα χέρια μου και το εικονογράφημα θα το διαβάσω σίγουρα!
 

Πεταλούδα

Θαλασσογέννητη Ελπίδα των Ηλιόμορφων Ονείρων
Προσωπικό λέσχης
Μου άρεσε πάρα πολύ και λυπάμαι που δεν την πρόλαβα από την αρχή.
Κι εγώ πρόλαβα το τελευταίο μισάωρο. Μου άρεσε και αόριστα κάτι μου θύμιζε. Όταν στους τίτλους τέλους διάβασα Σατραπί, κατάλαβα ότι είχα πάρει μια πρώτη γεύση από αυτό το νήμα.. :))))
 

Λορένα

Πολεμίστρια του Φωτός
Επεσαν στα χερια μου και τα δυο κομικς, και τα διαβασα με μια ανασα και τα δυο.

Σκοπευω να τα παρω καποια στιγμη, πρεπει να τα εχω στην βιβλιοθηκη μου.

Χρυς κατανοω απολυτα τι λες.. Αν η Μαρζαν δεν ειχε μεγαλωσει ετσι, πιθανον να ηταν σαν τις φιλες της. Να βολευοταν τελικα στον τροπο ζωης της χωρας της και πιθανον να ηταν και ευτυχισμενη.
Τωρα.. ειναι αμφιβολο αν καποτε θα κατορθωσει να βρει αυτο που ψαχνει

Και επειδη αυτο κατι μου θυμιζει.. το λατρεψα αυτο το κομικς :)
 
Tα 2 Περσέπολις ήταν εξαιρετικά, αλλά το "Κεντήματα" σαφώς κατώτερο. Φαινόταν λίγο γραμμένο στο πόδι, λόγω της επιτυχίας του Περσέπολις.

Όπως είπε και ο Φάρος, και μένα τα δύο αυτά βιβλία με κάναν να νιώσω πολύ καλύτερα πόσο δύσκολη είναι η κατάσταση στην Περσία και πόση καταπίεση υπάρχει λόγω των μουλάδων, απ' ότι οι ειδήσεις στην τι-βι και στις εφημερίδες για το Ιράν.

Η ταινία ωραία (την έχουν παίξει τόσες πολλές φορες στην κρατική τηλεόραση τους τελευταίους μήνες, όσοι/ες δεν την είδατε μην κλαίτε! σε κάνα-δυο βδομάδες θα την βάλουν πάλι) αλλά κατά τη γνώμη μου όχι τόσο καλή όσο τα βιβλία.
 
Εξαιρετικό κόμικ. Πραγματικά μου άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο έβλεπα τη μοντέρνα Περσία. Η ταινία επίσης άψογη και ακριβής. Νομίζω πως είναι ιδανικό δώρο και για έφηβους μα και για μεγαλύτερους.
 
Top